مراجعه به آرای عمومی برای انتخاب کاندیدا

خصوصیت انتخابات ریاست جمهوری به عنوان یک انتخابات بزرگ ملی و تفاوت آن با سایر انتخابات پیش بینی شده در قانون اساسی به گونه یی است که توجه بیشتر و زودهنگامی را می طلبد. در انتخابات شورای اسلامی شهر و روستا، مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری مردم یک شهر، شهرستان یا استان برای انتخاب چند نفر در عرصه حضور پیدا می کنند اما در این انتخابات تمامی مردم ایران حتی کسانی که در خارج از کشور هستند و در هیچ انتخابات دیگری شرکت نمی کنند، در این انتخابات سرنوشت ساز حضور دارند.
شخصیت ویژه و ممتاز سه رئیس جمهوری گذشته و اقبال عمومی و حداکثری به ایشان شرایطی را رقم زده بود که در دوره دوم انتخابات هر یک از ایشان شاهد یک رقابت جدی نبوده ایم که این البته به دلیل شخصیت ملی و فراگیر ایشان و عدم امکان پیروزی برای دیگران بوده است.
انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری و شخصیت فرد منتخب که برای اولین بار در کشور در یک انتخابات دومرحله یی به این جایگاه دست یافته است و پس از آن عملکرد دولت نهم شرایطی را برای کشور به وجود آورده که اگر امکان انتخاب ایشان برای دور دوم محتمل هم به نظر برسد، برای احزاب، گروه های سیاسی و اجتماعی و حتی قاطبه مردم تصور یک انتخابات بی رقیب مانند گذشته متصور نخواهد بود. چه اینکه همه ایشان بر این باور جدی هستند که رئیس جمهوری فعلی واجد بسیاری از خصوصیات روسای جمهور قبلی نبوده و به رغم فرصت های بی نظیری که در اختیارش بوده، عملکردش به گونه یی است که ادامه آن برای قاطبه مردم قابل هضم نیست. در این بین عده یی به دنبال یک انتخابات چندقطبی هستند که در آن مانند دوره نهم چند نفر از کاندیداهای جناح اصولگرا، اصلاح طلب و میانه رو به رقابت بپردازند. خصوصاً که انتخاب آقای احمدی نژاد در مرحله اول با نزدیک شش میلیون رای و در ادامه پیروزی نزدیک در دور دوم تعداد کسانی را که به پیروزی در انتخابات دهم امیدوار کرده از شمار دانه های تسبیح بیشتر کرده است.آنچه در این بین مهم می نماید این است که اگر قرار باشد انتخاباتی با حضور کاندیداهای مختلف و با حضور رئیس جمهور فعلی صورت گیرد، قطعاً برنده آن احمدی نژاد است. چه اینکه تغییرات بسیار گسترده در مدیریت های عالی، میانی و پایینی کشور علاقه مندی ایشان و بستگانشان برای حضور بیشتر در قدرت و استفاده از این موهبت باورنکردنی آنان را به تلاش در جهت ابقای دولت نهم مصمم می کند. همچنین بهره مندی دولت از امکانات تبلیغی و شعارها و محروم بودن رقبا از امکان معرفی خود شرایطی را به وجود خواهد آورد که حداقل لازم برای ابقای دولت مستقر را به وجود خواهد آورد.
بنابراین بر همه افرادی که معتقدند باید برای نجات کشور و جلوگیری از هدر رفتن هر چه بیشتر منابع و سرمایه انسانی، اجتماعی و مالی طرحی نو درانداخت، خصوصاً اصلاح طلبان فرض است که با هوشیاری کامل عمل کنند.
نکته مهم در این انتخابات برای اصلاح طلبان این است که بعد از چند شکست پیاپی که البته به دلیل شرایط ناسالم انتخابات پیش آمده، در این دوره محکوم به توجه به نتیجه انتخابات هستند.
با توجه به آنچه گفته شد طراحی مکانیسمی که در عین دموکراتیک بودن و سازگاری با مشی اصلاح طلبی منجر به نتیجه مناسب هم شود امری ضروری است.
اما به هر شکل تفکر اصلاح طلبی و عمل به مشی دموکراتیک می طلبد که راهکارهای مناسب برای انتخاب الزاماً یک نفر در جمع اصلاحات که از شمولیت بیشتری نیز برخوردار باشد به کار گرفته شود.
به نظر نگارنده بهتر است گروه های اصلاح طلب به جای ورود زودهنگام به مصادیق در ابتدا چارچوب های رسیدن به این هدف بزرگ را طراحی کنند و گام به گام خود را نسبت به توافقات به عمل آمده متعهد تر کرده تا گام بعدی را با خیال آسوده و البته محکم بردارند. در همین راستا؛
۱) همگان این مهم را بپذیرند که در انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری از اردوگاه اصلاح طلبان فقط یک نفر معرفی خواهد شد.
۲) یکی از مسائلی که موجب اختلاف نظر و تصمیم گروهی برای انتخاب افراد می شود، امکان عدم تاثیرگذاری بعد از پیروزی است. سازوکار پیشنهادی باید بتواند از ابتدا راه حل جدی برای تصمیم سازی، تصمیم گیری و تاثیرگذاری همه شمول را ارائه دهد.
۳) بدون ورود حساسیت زا به مسائلی مانند وزن کشی احزاب و گروه های سیاسی، سازوکار در نظر گرفته شده باید متناسب با ظرفیت احزاب و گروه های عضو جبهه اصلاحات باشد. در همین راستا سابقه تشکیلات، میزان اعضا و هواداران، گستردگی جغرافیایی، میزان تاثیرگذاری در عرصه سیاسی کشور و تقیید و تعهد به انسجام درونی جبهه اصلاحات و... می تواند شناسه احزاب و گروه ها از میزان ظرفیت ایشان باشد.
۴) تا طی نشدن مراحل توافق شده هیچ یک از گروه های سیاسی به معرفی نامزد یا نامزدهای موردنظر اقدام نکنند و سعی کنند در بین داوطلبان هم این امر به صورت یک توصیه جدی مدنظر قرار گیرد.
۵) ورود به عرصه رقابت سیاسی با چارچوب های متناسب با مشی اصلاح طلبی صورت گیرد. رفتارهای کور رادیکال و محافظه کاری هایی که نشان دهنده نبودن هیچ اصول منطقی، دموکراتیک و آزادی طلبانه است راهی جز سرافکندگی در مقابل ملت نخواهد داشت.
همه آنچه گفته شد راهکارهای رسیدن به یک تصمیم مشترک است اما آنچه در این بین نباید فراموش شود این نکته مهم است که تنها مولفه یی که می تواند شرایط سیاسی و مدیریتی کشور را تغییر دهد خواست مردم است. اصلاح طلبان نباید به گونه یی در چانه زنی ها برای انتخاب فرد موردنظر غرق شوند که چگونگی تعامل هر چه بیشتر با مردم را فراموش کنند. امروز بدون شک بخش زیادی از مردم از وضع موجود ناراضی اند و آرزوی دوران هشت ساله اصلاحات را می کنند اما اینکه این خواست ما به درستی شناخته شده و تبیین شود و سپس متناسب با آن پاسخ داده شود امر مهمی است که غفلت از آن -هر چند اجماع گروه های سیاسی هم ایجاد شود، منجر به شکست خواهد شد- در همین راستا رسیدن به فرد موردنظر نیز از طریق مراجعه به آرا و افکار عمومی کاملاً دست یافتنی و قابل حصول است.

علی تاجرنیا
نماینده مردم مشهد در مجلس ششم

منبع : روزنامه اعتماد