آن روی سکه انتخابات

ســومــیـن هـفـته بعد از برگـــــــزاری انتخـــــابات مجلس هـشتم در حالـی سپری شد کـه بدلـیــــــل تعطیلی مــطبــوعات، صدای اعتـــــراض نــه چـندان جـــــدی اصلا‌ح‌طلبان، طنین قابل توجهی در جامعه نداشت. در همین مدت سید محمد خاتمی و مهدی کروبی نامه‌ای نوشتند که از شباهت بسیار زیاد نسبت به اعتراضات سال ۸۲ آنها در خصوص روند انتخابات مجلس هفتم برخوردار بود. آن دو - که هر یک دو دوره ریاست بر یکی از قوای مهم و اصلی کشور را به عهده داشتند - به مسئولا‌ن اجرائی و نظارتی انتخابات تــوصـیـه کردند برای رفـع شائبـه‌های احتمالی، اجازه بازشماری تعدادی از صندوق‌های را‡ی در تهران را صادر نمایند. اما تنها پاسخی که دریافت کردند ادعای مسئولا‌ن اجرائی مبنی بر وجود کمترین تخلف در انتخابات اخیر و تایید نسبتاً زود هنگام انتخابات بود.
عدم تلا‌ش برای جلب اعتماد کروبی و خاتمی و طرفداران آنها در حالی صورت گرفت کــــــه در ماههای اخیر، اعتمادسازی در سطح بین‌المللی مورد توجه جدی سران دولت نهم بوده است. در راستای همین اعتماد سازی، وزیر خارجه ایران در کنفرانسی شرکت کرد که در آن، صدور بیانیه علیه حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه، قابل پیش‌بینی بود. پیش از آن مقام مافوق وزیر خارجه هم در کنفرانسی حضور یافته بود که بدون توجه بـــــه رسم میهمـــــان‌نــــوازی، ادعاهای واهی در خصوص جزایر سه‌گانه ایرانی در آن تکرار گردید. اصرار بر اعتمادسازی خارجی حتی باعث شد که اعتراضات داخلی به حضور در این کنفرانس، با اتهام افکنی علیه منتقدان اصولگرا و اصلا‌ح طلب مواجه گردد و یک مقام عالیرتبه ایرانی، بیانیه پایانی کنفرانس را - که حاوی تکرار ادعای امـارات علیه ایران بود - بسیار مثبت بداند. اما بـه هـر حـال، هـمـیـن مـقـامات ترجیح دادند که درخواست خاتمی و کروبی- که می‌توانست به اعتمادسازی داخلی کمک کند- را نادیده بگیرند و با تایید انتخابات، عملا‌ پرونده این پروژه حساس و سرنوشت‌ساز بسته شد. البته این سکه روی دیگری هم دارد که در آن، می‌توان به حضور قابل قبول و ایفای نقش تحسین‌برانگیزمردم - علیرغم دلخوری‌ها و نگرانی‌های سیاسی و اقتصادی- اشاره کرد. همچنین اقتضای توجه به روی دیگر سکه، آن است که با پذیرش موضع رسمی برگزارکنندگان انتخابات، نقش آینده مجلس مورد بررسی قرار گیرد. البته این بررسی، بدون نگاهی آماری به نتایج انتخابات امکان پذیر نیست. براساس آمارهای رسمی منتشر شده - بـدون تـوجـه بـه بـرخـی اعـتـراضـات و ادعـاهـا- اصلاح‌طلبان در کشاندن طرفداران خود به پای صندوق‌های رای شکست خورده‌اند. شاید هم به ادعای بعضی از اصولگرایان، بسیاری از طرفداران اصلاح طلبان، از آنها روی برگردانده‌اند. اگرچه این ادعـا، به دلایل گوناگون قابل مناقشه است اما به فرض پذیرش این موضوع، اصولگرایان نیز باید به شکستی سنگین اعتراف کنند. زیرا براساس آمارهای رسمی، مهم‌ترین شخصیت موردنظر اصولگرایان، نتوانست چیزی بیش از ۱۵ درصد آرای واجدان شرایط رای را در پایتخت کشور به خود اختصاص دهد. سایر اصولگرایان راه یافته به مجلس هشتم نیز از وضعیت مناسب‌تری نسبت به کسی که مجلس هفتم را هدایت کرده و قاعدتا سکان مجلس هشتم نیز بـه دسـت او خـواهد بود، ندارند. در بعضی از شهرستان‌ها، راه‌یافتگان به مجلس تنها پس از کسر آرای بـاطـله، موفق به کسب رای ۲۵ درصدی شرکت‌کنندگان در انتخابات شدند که در مقایسه با آمار واجدان شرایط، رای قابل توجهی نبود.این در حالی است که در دو سه سال اخیر، علا‌وه بر افزایش بی‌سابقه درآمدهای نفتی، هماهنگی قوای مختلف، هیچ بهانه‌ای برای اصولگرایان باقی نگذاشته‌ است تا آن را عامل عدم موفقیت دوره حاکمیت مطلق خود بدانند. همچنین هشدارهای مکرر و بعضاً غیرقانونی و غیراخلا‌قی که در ماههای اخیر نسبت به احتمال پیروزی اصلا‌ح‌طلبان مطرح گردید، شرایطی ایجاد کرد که قاعدتاً طرفداران واقعی اصولگرایان، بایستی بـا حضور گسترده در پای صندوق‌های رای و اختصاص رای خود به کاندیداهای اصولگرا، از پـیـروزی اصـلا‌ح‌طـلـبان جلوگیری می‌کردند. اما امروز با قاطعیت می‌توان گفت که دربسیاری از حوزه‌های انتخابیه، اصولگرایان با همه امکانات اقتصادی، سیاسی و تبلیغاتی، نتوانستند بیش از بیست درصد واجدان شرایط را به طرف خود جلب کنند. از سوی دیگر، اصلا‌ح طلبان می‌توانند ادعا کنند که خاطره بعضی ناهمراهی‌ها که توسط افراد و تریبونهای با نفوذ، در برابر مجلس و دولت اصلا‌حات صورت گرفت، مردم را از احتمال موفقیت طرفداران جبهه اصلا‌حات ناامید کرده بود و لذا دعوت جدی اصـلاح‌طـلـبـان سـرشـناس برای حضور در پای صـنـدوق‌هـای را‡ی، بـا پـاسـخ مـنـاسبی از سوی طرفداران این جبهه مواجه نشد. اما اصولگرایان نـــــمــــی‌تــــــــوانــــنـــد بـــرای عــدم اقــــبــال ۸۰ درصد واجدان شرایط رای به کاندیداهای مورد نظر خود، دلیل مشابهی ارائه نمایند، بلکه آنها باید این عدم اقبال را در ناکامی دولت و مجلس اصولگرا برای تحقق وعده‌های خود و نیز رفتار و گفتار بعضی مدیران دولتی جست‌وجو کنند که جایگاه مجلس را در بعضی عرصه‌ها در پایین ترین سطح سالهای اخیر قرار داد.
در یک کلا‌م، انتخابات مجلس هشتم را می‌ توان پیروزی برای اکثریتی از مردم دانست که با درک صحیح شرایط، ضمن شرکت در انتخابات، پیام شفاف خود را از یک سو برای مخالفان خارجی ایران و از سوی دیگر برای سیاستمداران و مدعیان سیاستمداری در داخل ارسال کردند.اما همین انتخابات شکستی بزرگ برای هر دو جناح سیاسی کشور بود. شکست یک جناح، در ناکامی برای قانع کردن طرفداران خود و کشاندن آنها به پای صندوق‌های رای در حالی صورت گرفت که فاقد هرگونه قدرت و نفوذ در حاکمیت بـودنـد و صـلا‌حـیـت بـعـضی از کاندیــــــــداهای آنها، در آخرین فرصت‌های قانونی اعلا‌م شد. در حالی که شکست اصولگرایان در کسب رای اکثریت قابل اعتنای مردم را باید شکستی به مراتب بزرگ‌تر از ناکامی اصلا‌ح‌طلبان دانست، زیرا آنها برای اجرای وعده‌های خود با هیچ مانع سیاسی، مالی و تبلیغاتی مواجه نبوده و نیستند و در واقع پیام مردم به آنها‌، ناامیدی از اجرای وعده‌ها علیرغم توانمندی قانونی و مالی بوده است.
البته اصولگرایان بر خلا‌ف اصلا‌ح‌طلبان از این شانس برخوردار هستند که با استفاده از فرصت ایجاد شده در روند انتخابات مجلس هشتم، مردم را به کارآمدی و تأثیرگذاری مجلس امیدوار کنند. آنها می‌توانند به جای پافشاری‌ بیش از حد بر استراتژی <وحدت اصولگرایان برای جلوگیری از بازگشت اصلا‌ح طلبان به قدرت> دولت را به اجرای وظایف قانونی خود و تمکین کامل در برابر مصوبات مجلس وادار سازند. در آن صورت، عملکرد اصولگرایان در رفع مشکلا‌ت مردم، بهترین تبلیغ برای پیروزی‌های بعدی خواهد بود. اگر چنین شود آنها نه ناچار خواهند شد که اصلا‌ح‌طلبان را به امریکایی بودن متهم کنند ونه وادار به فرافکنی مشکلا‌ت به دشمنان داخلی و خارجی خواهند بود. توجه به این روی سکه انتخابات مجلس هشتم، هم به نفع مردم و کشور است و هم راه ساده‌تری برای تداوم حاکمیت اصولگرایان خواهد بود؛ اگر چه برای نگارنده مشخص نیست که در مجلس هشتم دیدگاه کدام فراکسیون اصولگرایان، حاکم خواهد بود: فراکسیون نزدیک به اکثریت مجلس هشتم که بسیــــــــاری از مشکلا‌ت اقتصادی را ناشی از تصمیم‌گیریهای دولت می‌داند یا فراکسیون حامیان دولت که مصوبات مجلس را تورم‌زا و مشکل‌ساز می‌نامد!؟

منبع : روزنامه آفتاب یزد