دادگاهی برای طلای کثیف

سازمان بازیافت، شهرداری و مجلس شورای اسلامی عقیده دارند كه وزارت بهداشت در جمع آوری صحیح زباله های بیمارستانی كوتاهی می كند امحای زباله های بیمارستانی در تهران همچنان به بدترین وضع ممكن و بدون در نظر گرفتن اصول بهداشتی و زیست محیطی انجام می شود.
مركز سلامت محیط و كار این وزارتخانه هم با این موضوع موافق است كه براساس قانون مدیریت پسماندها، تعیین ضوابط اجرایی دفع زباله های بیمارستانی بر عهده وزارت بهداشت و همچنین سازمان محیط زیست است و به همین دلیل آنها اجازه نمی دهند برای دفع زباله بیمارستانی از دستگاه زباله سوز استفاده كرد كه باعث آلودگی هوا می شود.
دادگاه غیر رسمی است. مكان و زمان مشخصی هم ندارد. برای حضور در دادگاه و آگاهی از چند و چون كار فقط كافی است ۵۰ تا ۱۰۰ تومان به روزنامه فروش دهی. حتی با یك كلیك بر روی صفحه اینترنت، هم می توان حرف های دو طرف را شنید. موضوع جدیدی در كار نیست اما كاملا حیاتی است و به سلامت شهروندان بستگی دارد. بحث بر سر دفع زباله های بیمارستانی است و با وجود اینكه هدف دو طرف چیزی جز حفظ سلامتی ایرانیان نیست اما اختلاف عقیده بسیاری وجود دارد. در یك طرف ماجرا، سازمان بازیافت، شهرداری و مجلس شورای اسلامی عقیده دارند كه وزارت بهداشت در جمع آوری صحیح زباله های بیمارستانی كوتاهی می كند. محمد عیدیان، قائم مقام معاونت خدمات شهری شهرداری تهران، در این مورد گفت: «امحای زباله های بیمارستانی در تهران همچنان به بدترین وضع ممكن و بدون در نظر گرفتن اصول بهداشتی و زیست محیطی انجام می شود.»
به اعتقاد این گروه، جمع آوری و امحای زباله بیمارستانی به عهده وزارت بهداشت است اما از آنجایی كه واحدهای تولید كننده زباله های بیمارستانی توان تبدیل پسماندهای ویژه به عادی را نداشتند ، سال گذشته طی توافقی مقرر شد تا در شرایط فعلی شهرداری فراتر از قانون به بیمارستان ها در ارتباط با تفكیك پسماندهای ویژه و عادی كمك و نسبت به جمع آوری مجزای این زباله ها اقدام كند و حتی جلسه هایی هم در این زمینه برگزار شد. ابراهیمی، مدیر عامل سازمان بازیافت، در این مورد بیشتر توضیح داد: «شهرداری تهران، طرح جامعی با امضای دكتر قالیباف جهت ساماندهی و جمع آوری صحیح زباله های بیمارستانی با همكاری شهرداری به وزارت بهداشت ارائه كرده، اما هنوز پاسخی دریافت نكرده ایم.»
با توجه به گفته ابراهیمی، طرح شامل جداسازی زباله ها در داخل بیمارستان ها و نگهداریشان در اتاقی به نام «cold room » است تا اینكه ماشین های بدون سیستم فشرده سازی از طرف شهرداری برای جمع آوری شان فرستاده و منتقل به زباله سوز مركزی شوند و آنطور كه گفته شد مسئولین وزارت بهداشت به نوعی این طرح را قبول كردند و حتی قرار بود كه به بیمارستان های دولتی سوبسید داده شود اما هنوز اقدامی در این مورد صورت نگرفته است.
جالب است بدانید كه دادستانی به عنوان مدعی العموم و رئیس جمهور وارد این جریان شده اند. رسول خادم، رییس كمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران، اطلاعات لازم را در این مورد داد: «به دنبال پیگیریهای مستمر تعیین تكلیف زباله های بیمارستانی در دولت خاتمی، این موضوع در دولت احمدی نژاد نیز با تقاضای شورای شهر و شهرداری پیگیری و پیشنهاد شد تا با استفاده از سیستم های تبدیلی متمركز،پسماندهای ویژه بیمارستانی به عادی تبدیل شود و شهرداری نیز در این زمینه همكاری كند. به همین منظور با توجه به اعلام آمادگی بخش خصوصی پیرو جلسه ای كه با حضور شخص رییس جمهور و نمایندگان شورای شهر و شهرداری و وزارت بهداشت برگزار شد، رییس جمهور دستور داد كه به منظور جذب همكاری بخش خصوصی و مهیا كردن امكانات لازم، از فاینانس استفاده شود.»
او در پایان گفت: متاسفانه هم اكنون با گذشت ۵ ماه از آخرین جلسه ساماندهی زباله های بیمارستانی و علیرغم دستور رییس جمهور، نسبت به تعیین تكلیف زباله های بیمارستانی اقدامی نشده و این موضوع توسط دستگاههای مسئول رها شده است.
وزارت بهداشت یا بهتر است بگوییم مركز سلامت محیط و كار این وزارتخانه هم با این موضوع موافق است كه براساس قانون مدیریت پسماندها، تعیین ضوابط اجرایی دفع زباله های بیمارستانی بر عهده وزارت بهداشت و همچنین سازمان محیط زیست است و به همین دلیل آنها اجازه نمی دهند برای دفع زباله بیمارستانی از دستگاه زباله سوز استفاده كرد كه باعث آلودگی هوا می شود. جنیدی، مدیر كل مركز سلامت و محیط كار وزارت بهداشت در این مورد گفت: «ما عضو كنوانسیون استكهلم هستیم و نمی توانیم با استفاده از زباله سوز كه باعث آلودگی هوا می شود، موافقت كنیم. در مقام وزارت بهداشت هم، سلامت از همه جنبه هایش برای ما مهم است. آلودگی هوا هم مانند زباله، اهمیت زیادی برای ما دارد. به دنبال این هستیم با استفاده از روش های غیر سوز مانند اتوكلاو، زباله ها را بی خطرسازی كنیم و سپس تحویل شهرداری بدهیم.» به گفته جنیدی، برای بی خطرسازی زباله بیمارستانی مبلغی حدود ۷۵ میلیارد تومان برآورد شده است كه تا كنون سازمان مدیریت و برنامه ریزی، قول ۲ میلیارد تومان را به آنها داده است.
با این وجود، سیستم اتوكلاو در بیمارستان ساری مستقر شده و به نوعی وزارت بهداشت گام اول را برای استفاده از روش های غیر سوز برداشته است . در ضمن، جنیدی معتقد است كه زباله های بیمارستانی روی زمین نمانده است و بیمارستان ها با استفاده از روش قدیمی زباله سوز، زباله هایشان را دفع می كنند. به نقل از روابط عمومی وزارت بهداشت، از سال ۱۳۷۶ برنامه تفكیك زباله های عفونی و خطرناك از زباله عادی را پیگیری نموده و در این خصوص به منظور آموزش پرسنل ذی ربط، اجرای برنامه تفكیك زباله در مبدا و حمل و نقل آن هزینه های بسیاری را متحمل شده است.
طرف اول ماجرا، حرف از جلسات حضوری و توافق وزارت بهداشت با طرح شان به میان آورد اما جنیدی كه حدود ۵ ماه در سمت مدیر كل مركز سلامت محیط و كار وزارت مشغول به كار است، ادعا می كند هیچ گونه تماس چه حضوری و چه غیر حضوری با ابراهیمی و خادم نداشته است و به آخرین نامه خادم كه در بهمن ماه سال ۱۳۸۳ به دست وزارت بهداشت رسیده است، اشاره كرد و گفت: «از ۸ سال پیش به كاهش زباله سوز روی آوردیم و نه من و نه دو مدیر كل قبل از من، با طرح استفاده از زباله سوز موافق نبودیم و نیستیم و نخواهیم بود.»
در این دادگاه، بر خلاف دادگاه های دیگر شاید پیدا كردن مقصر چندان مهم نباشد و كمك چندانی هم به وضع موجود نكند اما چیزی كه روشن است، این است كه هیچ مسئله ای مهمتر از حفظ سلامت شهروندان نیست و هر چه زودتر باید برای این موضوع كه كم كم دارد تبدیل به معضل می شود فكر اساسی كرد و این مقوله را سروسامان داد.

گیتی عابدی

منبع : روزنامه همشهری