پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا
درسی از مکتب امام محمدباقر(ع )
در متون فرهنگ و معارف اسلامی فراوان می یابیم آموزه هایی را که از « عالم » و « عابد » سخن به میان می آورند و به روش های گوناگون سعی در نمایاندن تفاوت این دو با یکدیگر دارند.
این آموزه ها چه هدفی را دنبال می کنند و چرا می خواهند به شیوه های مختلف چه مستقیم و چه غیرمستقیم چه تمثیل وار چه با بهره وری از کنایات و چه با تلمیحات و تشبیهات و سایر آرایه های ادبی برای عالم نسبت به عابد رجحان و برتری قائل شوند
و نیز در این آموزه ها سخن از کدام عالم است که به مراتب بالا نسبت به عابد فضیلت دارد و این عالم از چه مشخصه هایی بهره مند می باشد که او را برتری می دهد
در میان این آموزه ها که هر کدام به گونه ای و با روشی درصدد نمایاندن رفعت جایگاه و بلندی مرتبه عالم بر عابد می باشند نمونه ذیل که کلامی ارزشمند از حضرت امام محمد باقر(ع ) است یکی از آنهاست :
« عالم و دانشمندی که از علوم و معلومات خود بهره می گیرد از هفتاد هزار عابد برتر است . »
این رهنمود به صراحت عالم را بر عابد رجحان و برتری می دهد آن هم برتری یک عالم در برابر هفتاد هزار عابد!
برای یافتن علل این رجحان و فضیلت دقت در آنچه به صورت مشخصه های اصلی و محوری عالم و دانشمند مورد نظر این آموزه مطرح می گردد بسیار لازم و ضروری می باشد.
۱) مشخصه اصلی و بارز عالم و دانشمندی که بر هفتاد هزار عابد برتری می یابد این است که از علوم و دانش هایی که آموخته است بهره مند می گردد . او دانشوری و علم آموزی را فقط انباشتن یافته های علمی در مخزن وسیع ذهن خویش نمی داند بلکه آثاری از علوم و دانسته هایش را به ظهور و عینیت در می آورد و « علم » را آمیخته و ممزوج با « عمل » می نماید و بین این دو هیچ گونه تباین و جدایی به وجود نمی آورد. در نگاه چنین دانشمند و عالمی « علم و عمل » مکمل یکدیگرند و به دو « بال » می مانند که پرنده فکر و جان و روح آدمی را به پرواز در می آورند تا مراتب قله های رشد و بالندگی و پیشرفت را یکی پس از دیگری طی نماید. آیا طایر و پرنده ای که از یک بال برخوردار باشد قادر به طیران و پرواز خواهد بود !
۲) بهره وری عالم و دانشور از یافته های علمی خویش مشخصه ای دیگر را در وجود او به تجلی در می آورد که « پرستش آگاهانه » می باشد .
« عالم عامل » خداوند متعال را از روی معرفت و شناخت می ستاید در اوج آگاهی و بینش سر بر آستان او می ساید از ژرفای جان حضرت معبود را می طلبد می داند در برابر چه کسی به نماز و نیایش ایستاده است می فهمد که چه می گوید و برای چه می گوید و زمزمه هایش از چه مفاهیم عمیق و آثار عظیمی برخوردار می باشد.
او به چنان بصیرت و شناختی می رسد که خالق هستی را در بالاترین و با زیباترین شیوه ـ که مختص آزادگان و عاشقان وارسته است و نه طمع بهشت در آن است و نه هراس از دوزخ و فقط برمبنای عشق و محبت و برای اتصال به نور وصل اوست عبادت و پرستش می نماید.
۳) تجلی فضایل بزرگ اخلاقی در عالم عامل از دیگر مشخصه های عالم و دانشمندی می باشد که از علوم و آگاهی های ژرف خویش بهره برداری می کند.
« عالم عامل » هرچه بیشتر به کسب دانش اهتمام می ورزد نسبت به آنچه او را به حضرت پروردگار نزدیک می سازد وقوف و آگاهی کسب می نماید و به همین دلیل به مرور فضایل بزرگ اخلاقی را که کمال رسان و عامل تقرب به درگاه خداوند می باشند می شناسد و نیز نسبت به رذایل اخلاقی که عامل بازماندن از پیمودن راه رشد معنوی و تقرب الهی هستند شناخت کامل به دست می آورد.
این شناخت و آگاهی که ثمره « تلاش علمی » می باشد او را به « مراقبت عملی » می نشاند و به سیر و سلوک الی الله وارد می سازد و به پیمودن مراحل تقوا و تقرب موفق می دارد و از همین جاست که او از دروغ و تهمت و نیرنگ و خودشیفتگی و غرور علمی و ریاکاری و حسد و تکبر منزه می گردد و به اوصاف والای تواضع و فروتنی و صداقت و راستگویی و خلوص و یکرنگی متصف و پرورده می شود و با این فضیلت ها و شرافت ها در جامعه حاضر می شود و با مواجهات و تعاملات مبتنی بر « اخلاق الهی » جاذبه های لازم را برای تبلیغ دین و جلب اقشار مختلف مردم به تجلی و ظهور در می آورد.
۴) مشخصه مهم دیگر « عالم عامل » سریان جلوه های مختلف علوم و دانش های او در جامعه و کشور است تا به این وسیله بسترها و زمینه های رشد و پیشرفت با بهره وری صحیح و همه جانبه ای که از این یافته ها و آگاهی ها صورت می گیرد مهیا شود. این علوم و دانش ها در رشته های گوناگون همچون فلسفه منطق فقه اصول کلام تفسیر حدیث رجال اخلاق تربیت عرفان حقوق و قضا و سایر موضوعات از آنجا که اولا بسیار عمیق و دقیق به کنکاش و تحقیق و پژوهش درآمده است و ثانیا در سیره و رفتار و عمل به تجربه و تجلی رسیده است برای جامعه و کشور اسلامی راهگشاست و آثار و نتایج شگرف و حیاتبخش به ارمغان خواهد آورد.
با توجه به آنچه به طور مجمل و موجز درباره مشخصه های « عالم عامل » مطرح گردید به وضوح علت اصلی رجحان و برتری او نسبت به « عابد قاعد » نمایان می گردد. و همین جاست که « عقل و خرد » به این تشخیص روشن می رسد که به طور طبیعی « عابد » در خلوت نشسته و ذاکر و نیایشگر با تمام خلوص و صفا و سوز و گدازهایش به درگاه خدا نمی تواند با « عالم عامل » که در اوج « خداشناسی » و در حالی که به « توحید ناب و راستین » و شناخت دقیق حضرت پروردگار نائل آمده و به بالاترین مرتبه پرستش خالصانه رسیده و متصف به اوصاف کمال گردیده و در صحنه ها و عرصه های حیات اجتماعی به هدایت عموم همت می گمارد و علوم الهی و تعالیم اسلام و ارزش های والای دینی را در جامعه و کشور ترویج می نماید و با جریان های فکری باطل به تقابل و مبارزه مستمر برمی خیزد و رنج و سختی ها و زیان ها و خطرات بزرگ این راه را به جان می خرد و در هیچ شرایطی مرزبانی و یاری رسانی دین خدا را رها نمی کند یکسان و همانند باشد.
منبع : روزنامه جمهوری اسلامی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران اسرائیل غزه مجلس شورای اسلامی دولت نیکا شاکرمی معلمان رهبر انقلاب دولت سیزدهم مجلس بابک زنجانی شهید مطهری
آتش سوزی قوه قضاییه هلال احمر تهران پلیس روز معلم سیل شهرداری تهران آموزش و پرورش فضای مجازی سلامت سازمان هواشناسی
قیمت خودرو قیمت طلا قیمت دلار بازار خودرو خودرو دلار بانک مرکزی ایران خودرو حقوق بازنشستگان سایپا کارگران تورم
سریال نمایشگاه کتاب جواد عزتی تلویزیون عفاف و حجاب فیلم سینمایی مسعود اسکویی سینما رضا عطاران سینمای ایران دفاع مقدس فیلم
رژیم صهیونیستی فلسطین آمریکا حماس جنگ غزه نوار غزه چین انگلیس ترکیه اوکراین نتانیاهو یمن
استقلال پرسپولیس فوتبال سپاهان علی خطیر باشگاه استقلال لیگ برتر ایران تراکتور لیگ قهرمانان اروپا رئال مادرید بایرن مونیخ لیگ برتر
هوش مصنوعی هواپیما کولر تبلیغات موبایل تلفن همراه اینستاگرام اپل گوگل ناسا عیسی زارع پور وزیر ارتباطات
فشار خون کبد چرب بیمه بیماری قلبی کاهش وزن دیابت داروخانه