فرصت بازی بدهید تا کودکان خلاق شوند

جهانی كه در آن زندگی می كنیم به سرعت در حال تغییر است و این تغییرات مشكلات جدیدی را با خود به همراه دارد. افرادی كه خلاقیت بیشتری دارند قالب های فكری را در هم شكسته و به پدیده ها از زاویه دیگری نگاه می كنند.
كودكان خلاق و دارای مهارت تفكر و انتقاد بهتر می توانند به درك تازه ای از پدیده ها دست یابند و مشكلات شان را استادانه حل كنند. خلاقیت كودكان را با روش های مختلف می توان تقویت كرد. به نظر می رسد «بازی» نقش مهمی در پرورش تفكر خلاق در كودكان دارد.
● بازی برای پرورش خلاقیت
خلاقیت بارز ترین شكل خودباوری است. هیچ چیز برای كودكان خشنود كننده تر از این نیست كه بتوانند خودشان را آشكارا و بدون هیچ قضاوتی مطرح كنند. توانایی خلاق بودن یعنی خلق چیزی از احساسات و تجربیات می تواند بهداشت روانی (عاطفی) كودكان را پرورش دهد و منعكس سازد. تجربیاتی كه كودكان در طول سال های نخست زندگی دارند می تواند به طور قابل توجهی رشد خلاقیت آنها را افزایش دهد.
● اهمیت فرآیند خودباوری
همه كودكان باید واقعاً خلاق باشند تا آزادانه، خود را به سعی و تلاش ملزم كنند و هر فعالیتی را كه خودشان می خواهند انجام دهند. آن چه در هر فعالیت خلاق مهم است فرآیند خودباوری است. تجربیات خلاق به آموزش آن چه یك كودك ممكن است فكر یا احساس كند كمك می كند. همچنین خلاقیت به فراهم آوردن فرصت هایی برای سنجش افكار نوین، روش های جدید تفكر و حل مسأله كمك می كند، فعالیت خلاق به شناخت و تمجید از خصوصیات منحصر به فرد هر كودك كمك می كند. همچنین فرصت های عالی را برای خاص كردن آموزش و تمركز روی هر كودك فراهم می آورد.
● فرصت هایی برای خلاقیت
كودكان برای بازی و تفكر خلاق به فرصت های زیادی نیاز دارند . كار خود را با فراهم كردن فعالیت هایی بر اساس علایق و افكار كودكان شروع كنید . این بدان معنی است كه چطور با جدیت به آنچه كودكان می گویند گوش كنیم . برای این منظور، ضبط نوار و نوشتن مكالمات آنها همچنین یادداشت برداری و مرور آنها برای معلمان بسیار سودمند است .
با دقت طیف گسترده ای از موضوع ها و تجربیّات خلاق را عرضه كنید . خلاق بودن چیزی فراتر از نقاشی یا رنگ آمیزی است . امكانات نامحدودی همچون عكاسی، موسیقی، گردش علمی، كار با سیم، گل رس، كاغذ ، چوب، آب و سایه یافت می شود . فراهم كردن فرصت های زیاد برای كشف موضوع ها و پیگیری ایده های كودكان خیلی مهم است این شامل فرصت های فكر كردن درباره چگونگی برنامه ریزی طراحی ، آزمایش و تجدید نظر ایده هاست . گفت وگوی بموقع درباره این عقاید با دیگران را از جمله كودكان و معلمان فراموش نكنید.
● انواع تجربه
راه هایی برای ایجاد تجارب در زمینه جوامع چند قومیتی، چند فرهنگی و دیگر جوامع برای كودكان پیدا كنید . فعالیت هایی مانند گردش علمی، برگزاری مراسمی در روزهای تعطیل، فعالیت هایی با همكاری دیگر گروه های قومی و تشویق كودكان به آوردن بازدید كننده به مدرسه فرآیند خلاقیت را افزایش می دهد.
هر چه كودكان در زندگی از تجارب متنوع تری برخوردار باشند دارای طیف گسترده تری از بیان خلاق خواهند بود . هر چه كودكان تجربیات شخصی بیشتری با مردم و موقعیت های بیرون از محیط شان داشته باشند ، موضوع هایی كه می توانند در بازی شان دخالت دهند بیشتر خواهد بود . چالش ما این است كه تنوع بیان هنری در كلاس تهدید نشود .
● پرورش فرآیند خلاق
مهم این است كه كودكان را تشویق كنید تا خودشان انتخاب كنند . بهتر است به كودكان اجازه داده شود در موقع و فرصت های مكرر به تجربه و كشف موضوع های قابل بیان بپردازند .
تأكیدتان نه روی نتیجه كار، بلكه بر روی فرآیند خلاق باشد . آنچه كودكان درباره خودشان یاد می گیرند و كشف می كنند برای رشدشان حیاتی است، با قدردانی و حمایت از تلاش های كودكان پشتیبانی خود را از فرآیند خلاق نشان دهید . استقلال و كنترل در فرآیند از اركان مهم اند، این موضوع بخصوص وقتی واقعیت دارد كه با بچه هایی ناتوان كار می كنیم .
● بازی خلاق
یكی از مهم ترین انواع فعالیت خلاق برای بچه های كوچكتر، بازی خلاق است . هنگامی سخن از بازی خلاق می شود كه كودكان چیزهای آشنا و ساخته شده را با یك روش جدید و غیر معمول به كار می برند، یا سرگرم ایفای نقش یا بازی خیالی هستند .
هیچ چیز روح خلاق را بیشتر از بازی خلق الساعه تقویت نمی كند بازی یك كار جدی برای نوجوانان است و دادن فرصت جهت آزادانه بازی كردن برای سلامتی آنها حیاتی است. حتی در آغاز دوران كودكی بازی رشد جسمی كودكان را با افزایش درك حسی و مهارت های حركتی پرورش می دهد . از طریق بازی و تكرار مهارت های فیزیكی اساسی، كودكان توانایی ها یشان را تكمیل و به طور فزاینده ای در كارهای فیزیكی مشكل، مهارت پیدا می كنند .
بازی رشد ذهنی و روش های جدید فكر كردن و حل مسأله را پرورش می دهد . از طریق بازی گروهی ، كودكان با بسیاری از چالش های ذهنی كه به اندازه گیری، تساوی، تعادل، شكل پذیری، روابط فضایی و ویژگی های فیزیكی مربوط می شود ، مواجه می شوند.
یكی از مهم ترین فایده های بازی ، تأثیر آن بر رشد اجتماعی است. تعاملات اجتماعی بازی گرایانه از همان لحظه تولد شروع می شود. با انجام بازی دراماتیك ( نمایشی ) كودكان بتدریج یاد می گیرند ، به نیازهای یكدیگر توجه كنند و به ارزش ها و دیدگاه های متفاوت ارج بگذارند .
از طریق بازی، كودكان در ابراز احساسات و كنترل آنها توانمند می شوند. بازی همچنین به كاهش استرس آنها كمك می كند .
آنها می توانند فقط خودشان باشند؛ نیازی نیست كه مطابق معیارهای بزرگسالان در طول بازی رفتار كنند ،بازی فرصت رسیدن به مهارت در محیط را به آنها می دهد . آنها از طریق تخیلات شان به كنترل تجربه می پردازند و در جریان بازی، انتخاب و تصمیم گیری شان را تمرین می كنند . بازی به پیشرفت و توسعه دیدگاه منحصر به فرد كودكان و شیوه فردی بیان خلاق كمك می كند. بازی بیانگر واكنش های منحصر به فرد و شخصی كودك به محیط است.
بازی یك فعالیت خود بیانگری است كه قدرت تخیل كودكان را به كار می گیرد . بازی یك شكل آزاد و بدون محدودیت است و هنگام بازی، كودكان برای ارزیابی و شكل گیری افكار جدیدشان و تجربه عقاید پیشین خود دارای استقلال هستند.
فرصت هایی كه بازی برای كنترل و استقلال فراهم می آورد، موضوعی مهم برای هر كودك و بخصوص نوجوانان است. روش هایی برای تشویق بازی در كلاس وجود دارد. همچون مراقبان خودمان باید مواظب باشیم كه از تسلط بر بازی اجتناب كنیم.
بازی بهتر است نتیجه افكار كودكان باشد . از طریق بازی ما باید سعی كنیم توانایی های كودكان را برای ابراز خود پرورش دهیم . همچنین باید كودكان را به گونه ای كمك كنیم كه با الهام های خود بازی را پایه گذاری كنند. هدف ما برانگیختن بازی و تشویق خشنودی و رضایت كودكان در بازی با یكدیگر است نه كنترل آن. به بازی توجه كنید، برای آن برنامه ریزی كنید وآن را تشویق كنید تا یاد بگیرید چطور بازی كودكان را از طریق توضیح ها و سؤال ها گسترش دهید .
ایده های خلاق را با تشویق آن ها برای مواجه شدن با كاربردهای جدید و نامتعارف وسایل برانگیزید . سعی كنید خودتان را در معرض ایده های جدید و اصیل قرار دهید و كودكان را برای مواجه شدن با بیش از یك راه حل یا جواب تشویق كنید . در مورد وسایل بیش از حد محدود كننده دقت كنید و سعی كنید وسایل بازی ای را در اختیار داشته باشید كه در صورت درخواست كودكان سهل الوصول باشد.
تجهیزات را به گونه ای مورد استفاده قرار دهید كه مشوق روش های قدرت تخیل كودكان باشد . از تهیه اسباب بازی و وسایلی كه هر كاری را برای كودكان آسان می كند و جایی را برای تخیل باقی نمی گذارد خودداری كنید . میزان مناسب و متعادلی از وسایل را برای بچه ها فراهم كنید و با تغییر دایمی آنها یا تغییر مكان شان آنها را مهیج جلوه دهید .

منبع: اینترنت
ترجمه: احمدعلی صمدی نژاد

منبع : روزنامه ایران