تلفن ثابت؛ بایدها و اگرها

با وجود رشد مطلوب دایری های شرکت مخابرات در ‏زمینه تلفن ثابت، مشترکین، مشکلات زیادی در زمینه ‏استفاده از ابتدایی ترین وسیله ارتباطی در کشور ‏دارند. در پایتخت، با وجود این که ضریب نفوذ تلفن ‏ثابت بیش از ۵/۱ برابر متوسط کشور است، اما هر ‏مشترک برای استفاده از این خدمات، حداقل یکسال ‏باید در نوبت باشد، جالب اینجاست که با وجودی که ‏ودیعه این خدمات از مردم دریافت می شود، اما هیچ ‏پاسخ روشنی درباره زمان در اختیار گرفتن این سرویس ‏به مردم داده نمی شود.‏
مشکل دیگر، تغییر پیوسته شماره های تلفن مردم است ‏که خسارت های فراوانی به مردم در چند سال گذشته ‏وارد کرده است. به اعتقاد نگارنده بخش اعظمی از ‏این مشکلات، مربوط به عدم آینده نگری و مدیریت غیر ‏فنی می باشد. شاید بهتر باشد مثالی که باعث تغییر ‏متوالی شماره های تلفنی در مراکز خاصی شده است را ‏به عنوان شاهد بیاوریم.‏
مثال ما در منطقه ۸ مخابراتی تهران و در ۳ مرکز این ‏منطقه گذشته است. پیش از سال ۷۸ مرکز محدوده مرکز ‏شهید قندی (با بیش از ۸۶ شماره) شمال و جنوب ‏بزرگراه رسالت در محدوده سید خندان بود. مرکز شهید ‏کلانتری شامل محدوده جنوب میرداماد تا گاندی از شرق ‏تا بزرگراه مدرس و غرب به بزرگراه کردستان و ‏محدوده شمالی یوسف آباد محدود می شد. مرکز شیخ فضل ‏الله محدود به منطقه شیخ بهایی، ملاصدرا و شیرازو ده ‏ونک بود.‏
از اوایل سال ۷۹ محدوده یوسف آباد از منطقه تحت ‏پوشش مرکز کلانتری خارج شد و به منطقه مرکز شیخ فضل ‏الله اضافه شد. محدوده شمالی بزرگراه رسالت از مرکز ‏شهید قندی خارج شد و به منطقه ۲ مخابراتی با پیش ‏شمراه ۲۸۶ تبدیل شد. پس از مدتی مرکز شهید قندی ‏از سیستم آنالوگ که به سیستم دیجیتالی ارتقاء ‏پیدا کرد و پیش شماره آن از ۸۶ به ۸۶۰ تبدیل شد. ‏از سوی دیگر در اوایل سال جاری با توجه به نیاز ‏بالای مشترکین در مرکز شیخ فضل الله تعدادی از خطوط ‏مرکز قندی به مرکز شیخ فضل الله منتقل شد !!! حتما ‏لازم نیست که مدرک دکترای مخابرات داشته باشید تا ‏متوجه شوید دلیل این همه تغییر و تحولات چیست! تنها ‏با یک حساب و کتاب ساده می توان راه حل های بهتری ‏را پیدا کرد.‏
جالب اینجاست که بدانید انتقال خطوط دایر شده از ‏یک مرکز دیگر، نیاز به استفاده از زیرساخت ‏مخابراتی دارد و عملا باعث مصرف شدن منابع زیادی از ‏زیرساخت مخابراتی می شود، چرا که برای انتقال هر ‏‏۳۲ خط مخابراتی از یک مرکز به مرکز دیگر ، نیاز به ‏‏۲ مگابایت پهنای باند است که اگر فرض کنیم تنها ‏‏۱۰۰۰ خط از مرکز قندی به مرکز شیخ فضل الله منتقل ‏شده باشد، حداقل ۶۰ مگابایت از پهنای باند زیرساخت ‏در جهت این انتقال مصرف شده است. جالب است بدانید ‏که از سوی دیگر، شرکت ارتباطات سیار، شرکت تالیا، ‏شرکت های ‏PAP‏ و ‏ICP‏ ها برای دریافت ۲ مگایابت از ‏این زیرساخت، می بایست هزینه زیادی پرداخت کنند و ‏مدت زیادی در انتظار ایجاد سرویس باشند. در حال ‏حاضر یکی از اصلی ترین مشکلات شرکت های ‏PAP‏ در ‏اختیار نداشتن زیرساخت لازم برای راه اندازی سرویس ‏های مورد نظر می باشد که از سوی دیگر شرکت مخابرات ‏استان تهران، منابع زیرساختی را بدون برنامه مصرف ‏می کند.‏
البته این تنها گوشه ای از مشکل است، چراکه ‏مطمئنا ظرف چند سال آینده و پس از ایجاد ظرفیت در ‏مرکز شیخ فضل الله، مسئولان امر مجبور به بازگرداندن ‏خطوط انتقال داده شده به مرکز قندی می شوند و ‏اینجا باز مشکل همیشگی تغییر شماره ها پیش می آید.‏
آیا واقعا این امکان وجود نداشت که ظرفیت سازی در ‏مرکز شیخ فضل الله صورت می گرفت، تا اینکه این خطوط ‏از مرکز دیگری به این مرکز منتقل شود؟ بر مبنای ‏چه منطقی محدوده مرکزها تغییر کرده است؟ آیا اگر ‏این تغییر محدوده ها درست انجام می شد، آیا نیاز به ‏این همه تغییر و تحول در شماره های مخابراتی بود؟ ‏شاید پاسخ مسئولان به این سوال، رفع نیاز روزمره ‏مردم باشد، اما هیچ منطقی برای صرف هزینه های ‏بالایی که به دلیل این تصمیمات به بیت المال وارد ‏می شود وجود ندارد، راه اندازی و نگهداری مراکز ‏تلفنی، کاری فنی است و در کارهای فنی اولین نکته ‏مهم آینده نگری است، نه تصمیمات لحظه ای!‏
مثالی که زده شد تنها نمونه ای کوچک از چگونگی ‏دایری شرکت مخابرات استانی تهران بود. متاسفانه در ‏پایان هر سال، آمار دایری ها توسط مدیران ارائه ‏می شود، در حالی که اشاره نمی شود که این دایری با ‏چه هزینه ای به دست آمده است و در آینده، چه ‏هزینه های دیگری را برای مخابرات و مردم در پی ‏خواهد داشت.‏
نکته دیگر، تصمیم مدیران مخابرات به ۸ رقمی کردن ‏شماره های شهر تهران در ابتدای سال جاری بود. با ‏وجودی که دایری شرکت مخابرات استان تهران به زحمت به ‏‏۴ میلیون شماره می رسد و از سوی دیگر با استفاده ‏بهینه از سیستم شماره گذاری پیشین، امکان واگذاری ‏حدود ۷ میلیون شماره به مشترکین وجود داشت. با وجود ‏مخالفت رگولاتوری با این طرح، مدیران شرکت مخابرات، ‏لجوجانه بر اجرای طرح ۸ رقمی کردن شماره های تهران ‏اصرار کردند و این طرح را در تیرماه سال جاری ‏اجرا نمودند. مدیران شرکت مخابرات، دلیل عجله در ‏اجرای این طرح را کمبود شماره های تلفنی در تهران ‏اعلام کردند!!! هرچند همانطور که قبل از این هم ‏اشاره شد، با منطقه بندی صحیح در تهران، این امکان ‏وجود داشت که به طور کامل از این ظرفیت ۷ میلیون ‏شماره ای استفاده شود. اما با وجودی که در طی سال ‏های گذشته بارها و بارها محدوده مراکز و مناطق ‏تلفنی تغییر پیدا کرد (آخرین نمونه در هفته های ‏اخیر، تغییر و تحولات در محدوده منطقه ۲ و ۸ در ‏سعادت آباد تهران بود) اما به نظر می رسد که این ‏تغییر و تحولات در محدوده ها، نه بر اساس طرح های ‏بلند مدت، این مشکلات به وجود نمی آمد.‏
از سوی دیگر، پس از گذشت ۵ ماه از اجرای این طرح، ‏بدنیست که شرکت مخابرات از تعداد دایرهای جدید که ‏بر اساس شماره های جدید انجام شده است، آماری ارائه ‏دهد. (دو رقم اول پیش شماره های جدید می بایست ‏یکسان نباشد.)‏
حال دوباره هزینه هایی که برای این تغییر و تحولات ‏انجام شد، خسارت هایی که بابت این تغییرات به دولت ‏و مهم تر از آن مردم وارد شد را چه کسی باید ‏پاسخگو باشد؟ آیا خسارتی که بابت تغییر شماره بیش ‏از ۳ میلیون مشترک تهرانی به مردم و دولت وارد شد، ‏محاسبه شده است؟ آیا هشت رقمی شدن شماره های تهران، ‏بهترین و ارزان ترین راه حل برای افزایش ظرفیت شماره ‏های واگذار شده در تهران بود، چرا راه حل های ‏جایگزین مانند استفاده از دو پیش شماره برای تهران، ‏بی هیچ دلیل منطقی رد شد؟ و چراهای دیگر ....‏
به هر شکل به نظر می رسد بسیاری از مشکلاتی که در ‏زمینه ارتباطات- بخصوص در استفاده از خدمات تلفن ‏وجود دارد- به تصمیم گیری های غیرعلمی، عدم وجود ‏طرحهای بلند مدت باز می گردد که هزینه های بسیاری ‏به مردم دولت وارد می کند.‏
امید است با تغییر نگرش در این بخش، مشکلات مردم تا ‏حدودی کاهش یابد و استفاده مطلوب از سرویس های ‏مخابراتی امکان پذیر شود.‏

منبع : آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایستنا