جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا


زباله‌ها لامپ‌ ها را روشن‌ می‌کنند!


زباله‌ها لامپ‌ ها را روشن‌ می‌کنند!
همواره‌ مراكز دفن‌ زباله‌ یكی‌ از مشكلات‌ و معضلات‌ سیستم‌ مدیریت‌ شهری‌ بوده‌ است‌. تهران‌ نیز كه‌ یكی‌ از بزرگترین‌ شهرهای‌ تولید كننده‌ زباله‌ است‌، با مشكلات‌ دفن‌ زباله‌ مواجه‌ بوده‌ است‌. كهریزك‌ یكی‌ از مناطقی‌ است‌ كه‌ از ده‌ها سال‌ گذشته‌ مركز دفن‌ زباله‌ تهران‌ بوده‌ است‌. این‌ مركز در مساحتی‌ بیش‌ از ۵۰۰ كیلومتر، مشكلات‌ زیادی‌ برای‌ شهروندان‌ اطراف‌ آن‌ ایجاد كرده‌ بود. شهرداری‌ تهران‌ از سال‌ گذشته‌ پروژه‌یی‌ را برای‌ بهسازی‌ این‌ مركز دفن‌ زباله‌ آغاز كرد و این‌ مركز به‌ بوستان‌ بزرگی‌ تبدیل‌ شده‌ و گازمتان‌ تولیدی‌ از زباله‌ها نیز استحصال‌ شده‌ و به‌ گازهای‌ بی‌خطر زیست‌ محیطی‌ تبدیل‌ شده‌ است‌.
دكتر ابوالفضل‌ ابراهیمی‌، مدیر عامل‌ سازمان‌ بازیافت‌ و تبدیل‌ واحد شهرداری‌ تهران‌ در این‌ باره‌ می‌گوید: مركز كهریزك‌ بیش‌ از ۴۰ سال‌ به‌ عنوان‌ تنها مركز دفع‌ زباله‌ شهر تهران‌ مورد استفاده‌ قرار گرفته‌ است‌ و حاصل‌ آن‌ ۵۰۰ هكتار زمین‌ آلوده‌ شده‌ است‌ كه‌ پذیرنده‌ بیش‌ از ۴۰ میلیون‌ تن‌ زباله‌، انباشت‌ بیش‌ از ۱۰ میلیون‌ تن‌ گازمتان‌ و ۱۵۰ هزار متر مكعب‌ شیرابه‌ است‌. در این‌ ۴۰ سال‌ دفن‌ زباله‌یی‌ كه‌ صورت‌ گرفته‌ بود بدون‌ توجه‌ به‌ مسائل‌ زیست‌ محیطی‌ و فنی‌ مهندسی‌ بود. در این‌ مركز زباله‌های‌ دفن‌ شده‌ از یك‌ متر تا ۸۰ متر را شاهد هستیم‌.
وی‌ با اشاره‌ به‌ تعامل‌ با بانك‌ جهانی‌ برای‌ اجرای‌ پروژه‌ در مركز كهریزك‌ می‌افزاید: در سال‌ ۸۳ سازمان‌ بازیافت‌ و شهرداری‌ براساس‌ وظیفه‌ مدیریت‌ بعد از دفن‌ كه‌ برعهده‌ او گذاشته‌ شده‌ است‌، به‌ فكر بهسازی‌ منطقه‌ دفن‌ زباله‌ كهریزك‌ افتاد. براین‌ اساس‌ پروژه‌یی‌ را با بانك‌ جهانی‌ تعریف‌ كردیم‌ و بعد از جنگ‌ و جدل‌های‌ علمی‌ بسیار با بانك‌ جهانی‌، بالاخره‌ آنها پذیرفتند كه‌ پروژه‌ را مورد ارزیابی‌ و اجرا قرار دهند. اولین‌ اقدام‌ ما، بحث‌ مقدماتی‌ تعریف‌ این‌ پروژه‌ به‌ صورت‌ بین‌المللی‌ بود تا استانداردهای‌ زیست‌ محیطی‌ را رعایت‌ كند. این‌ پروژه‌ در قالب‌ «استحصال‌ گازمتان‌ از مركز دفن‌ كهریزك‌» تعریف‌ شد و مطالعات‌ اولیه‌ آغاز شد. كارشناسان‌ بین‌المللی‌ از مركز كهریزك‌ تست‌ گرفتند. پس‌ از آن‌ شرح‌ خدمات‌ تعریف‌ شد و به‌ مناقصه‌ گذاشته‌ شد. ابراهیمی‌ با اشاره‌ به‌ فازبندی‌ پروژه‌ مركز دفن‌ زباله‌ كهریزك‌ بیان‌ می‌كند: در فاز اول‌ این‌ پروژه‌ با برآورد ۲۰۰ هزار دلار بخش‌ اول‌ پروژه‌ عملیاتی‌ شد و پیمانكار بین‌المللی‌ آن‌ كه‌ ایتالیایی‌ است‌ انتخاب‌ شد. آغاز كار اجرایی‌ از سه‌ ماه‌ پیش‌ شروع‌ شد.
در حقیقت‌ مركز به‌ چهار بخش‌ تقسیم‌ شد تا به‌ ترتیب‌ گاز این‌ مناطق‌ آلوده‌ را استحصال‌ كنیم‌. در بخش‌ A كه‌ زباله‌های‌ قدیمی‌ دفن‌ شده‌ بود و به‌ منطقه‌ حسین‌آباد معروف‌ است‌، به‌ دلیل‌ اینكه‌ شیرابه‌ كمتری‌ داشت‌ و برای‌ استحصال‌ مناسب‌تر بود، پروژه‌ آغاز شد. پس‌ از ایجاد چهارچاه‌، عملیات‌ اجرایی‌ آغاز شد و لوله‌گذاری‌ انجام‌ شد و دو دستگاه‌ سوزاننده‌ گاز كه‌ مجهز به‌ سیستم‌ فیلتر، مكش‌ و... بود نیز مستقر شد و دوم‌ اردیبهشت‌ با حضور شهردار تهران‌، معاون‌ ریاست‌ جمهوری‌ و ریاست‌ سازمان‌ محیط‌ زیست‌، رییس‌ و اعضای‌ شورای‌ شهر تهران‌ و... این‌ پروژه‌ افتتاح‌ شد.
این‌ سیستم‌ ۲۵۰ تا ۱۳۰۰ درجه‌ سانتیگراد حرارت‌ دارد و آثار تخریب‌ كننده‌ محیط‌ زیستی‌ ندارد. در این‌ فرآیند گاز گلخانه‌یی‌ متان‌ كه‌ مخرب‌ لایه‌ اوزن‌ است‌ به‌ دی‌اكسید كربن‌ تبدیل‌ می‌شود.
البته‌ طرح‌ مكمل‌ این‌ مركز تبدیل‌ این‌ گاز به‌ انرژی‌ و برق‌ است‌. با توجه‌ به‌ تعاملاتی‌ كه‌ با وزارت‌ نیرو انجام‌ گرفته‌، می‌توان‌ این‌ گاز را به‌ عنوان‌ سوخت‌ استفاده‌ كرد و به‌ ازای‌ هر متر مكعب‌ گازمتان‌، سه‌ كیلو وات‌ ساعت‌ برق‌ تولید كرد.
فرهاد اسماعیلی‌
منبع : روزنامه اعتماد