به کجا چنین شتابان !

هر سال با نزدیکی ماه رمضان ماراتن ساخت سریال های مناسبتی و دقیقه نودی سیما آغاز می شود سریال هایی که هر سال به لوث کردن یکی از مسائل جامعه می پردازد! و از زاویه دید کارگردان آنچه ناگفتنی است گفته و به مخاطب القا می شود.
دیربازی بود که فضای اکثر تولیدات تلویزیون را ـ چه مناسبتی و چه غیر آن ـ نمایش خانواده ی متزلزل طلاق خیانت سبک سری و هوسرانی دربرگرفته بود که امسال چشممان به لوث شدن طلبه هم روشن شد!
در خلال سریال های ماورایی امسال غیر از پرداختن به ضد ارزش اعتیاد و نمایش شخص معتاد و حتی آموزش سخاوتمندانه نحوه مصرف موادمخدر ارزش دیگری هم زیر سئوال رفت و تصوری در ذهن مخاطب ترسیم شد که هیچ رنگ و نشانی از واقعیت ندارد.
تصور ما از زن طلبه تا به امروز مجتهده بانو امینی بود که آنقدر وارسته و از دنیا بریده بود که با وجود مرگ فرزند کلاس درس را ترک نمی کرد و موقعیت علمی و عرفانی ایشان به جایی رسیده بود که اکابر واعاظمی از علما و عرفا حضور در محضر ایشان را مایه فیض می دانستند. بانویی که نه تنها در مسایل علمی و عملی بلکه در توجه به نیازهای جامعه نیز بسیار دقیق بود به طوریکه دانشگاهی در اصفهان به نام پربرکت « مکتب فاطمیه » تاسیس کرد. اما در روزهای گذشته سیما با نمایش یک سریال مناسبتی همه آن صبر و شکیبایی و ارزش ها و قداست های یک طلبه را از ذهنمان پاک کرد و با نمایش « نرجس » در روز حسرت ذره ذره و نکته به نکته تمام باورهایمان را مخدوش کرد نرجسی که بیتابی از مرگ عروس او به تخت بیمارستان می کشد و یک خواب رفتارش را با فرزند به هم می ریزد.
سیما برای ما طلبه ای ساخت که تنها نامش قداست آن طلبه دیرین را در ذهنمان ترسیم می کند. نرجسی که آرایش صورتش ترک نمی شود و با وجود خواندن درس های حوزوی هنوز درک درستی از پوشش برتر بانوی طلبه ندارد. با چه منطقی باید سیرآفاقی داشته باشد برزخ برود و با کوله بار فراموش شده ای از پیام های برزخی باز گردد.
نرجسی که کتاب های حوزه ایش را محصور در تار عنکبوت ها می بینیم را چگونه طلبه ای باید تصور کنیم
شاید حق باشد اگر ما هم بگوییم دیدن این مجموعه با آن تیتراژ آغازی که نمایشی است از آیه ۳۸ سوره مریم که خداوند می فرماید : « وانذرهم یوم الحسره اذقضی الامروهم فی غفله و هم لایومنون » باعث می شود که به خودمان بیاییم درنگی کنیم برگردیم و نگاهی به پشت سرمان بیندازیم که چه کردیم و چه نکردیم چه برداشته ایم برای سفری نزدیک و حتمی .
اما سئوال اینجاست چرا پرداختن به چنین موضوع ظریفی باید با زیر سئوال قرار دادن قشری از جامعه باشد آن هم قشری که رسالت هدایت جامعه را بردوش می کشد.
نمی دانم اما می خواهم بدانم آیا نمی شد مثلا این خانم چشم برزخی دار طلبه نباشد! نمی شد طلبه باشد اما طلبه ای که حرمت طلبگی را حفظ می کند نمی شد گریمور محترم کمتر دست به نقاشی صورت این طلبه بزند نمی شد طراح لباس لباسی در شان یک طلبه برای ایشان طراحی کند تا یک تبلیغ برای نمی دانم کدام طراح یکی از مدلهای چادر ملی !
روی سخن ما با شماست آقای سیروس مقدم شما که خود گفته اید : « ساخت سریال های ماه رمضان کار هر کسی نیست این نوع تولید تهیه کننده و کارگردان خاص خود را می طلبد. » شما که این چیزها را می دانید چرالله ؟
جایی خواندم خودتان تصریح کرده بودید : « ممکن است یکی از شخصیت های ما در سریال باعث ایجاد حساسیت روی یک جامعه شغلی شود ـ تاکید می کنم گفته بودید یک جامعه شغلی ... »
گلایه می کنم چرا قدری تامل نکردید که این تنها وکلا نیستند که باور جامعه در موردشان با نرجس شما تغییر می کند. مگر ادعایتان کار کارشناسانه مبتنی بر تحقق پژوهش مناظره و گفتگو نبوده تحقیقاتتان در مورد شخصیت طلبه ای که با عالم برزخ ارتباط برقرار می کند همین قدر بود!
گفته اید سریع اصلاح می کنید می گوییم چرا اینگونه و بدون دقت ساختید که حالا آب رفته را به جوی بازگردانید
جایی خواندم که گفته بودید « این قابلیت در سریال های روتین وجود دارد که اگر در بخشی زیاده روی کردیم آن را اصلاح کنیم و اگر احساس کنیم در بخشی نیاز مردم برطرف نشده است آن بخش را تقویت می کنیم . » می گویم زیاده روی کردید آقای مقدم بسیار هم زیاده روی کردید اصلا بیراهه رفتید برگردید که این ره که شما می روید به ترکستان است .
ما هم به این واقعیت واقفیم که ساختن مجموعه تلویزیونی مبتنی بر آموزه های دینی آیین اسلام از ضرورت ها و تکالیف رسانه ملی جمهوری اسلامی ایران است . اما کمی تامل دقت و تحقیق هم لازم است .
بنیانگذار انقلاب اسلامی رسانه ی ملی ما را دانشگاه عمومی معرفی کردند از این نامگذاری باید متوجه شویم که تعلیم و تربیت و انتقال پیام از جمله اهداف اصلی رسانه ی ملی ماست اما نه هر پیامی .
انتقال درست پیام نیاز به انتقال دهنده مناسب هم دارد.
مگر شما هم به این معتقد نیستید کسانی که در سریال های مناسبتی کار می کنند برگزیده های بازیگری هستند و همیشه تلاش شده تا بهترین ها انتخاب شوند. با وجودیکه خودتان هم می دانید که بازیگران این سریال ها زیر ذره بین هستند نمی دانم چرا دقت لازم را در انتخاب بازیگردان نکردید. خانم ... با سابقه بازیگری که تا به حال داشتند چهره مناسبی برای نمایش یک طلبه نیستند. می شد از چهره ای ناشناخته استفاده کنید که قداست آن شخصیت از ذهنمان پاک نشود. همان طور که بسیاری از کارگردانان برای ساخت سریال های تاریخی و مذهبی از این روش استفاده می کنند.

کبری بهروز
طلبه مدرسه دینی

منبع : روزنامه جمهوری اسلامی