تجربه تایوان در باز گشت مغزها

بروز رکود اقتصادی و تبعات آن در برخی از کشورهای پیشرفته، باعث روی آوردن برخی نیروهای متخصص به کشور و بررسی وضعیت کارشان در کشور در صورت بازگشت شده است. آیا می توان با ایجاد شرایط مناسب، از این فرصت بهره برداری نمود؟ آیا می توان تجربه پارک هسین چوی تایوان را که موجب جذب چند هزار نفر نیروی کار متخصص و فروش ۱۴ میلیارد دلاری شد، در ایران تکرار کرد؟
بنا بر گزارش اخیر سازمان ملل متحد رکورد اقتصادی در برخی کشورهای پیشرفته دنیا، به مرور چهره خود را نشان می دهد و روز به روز پیامدهای آن نمایان می گردد؛ از جمله آنکه آمار بیکاری در کشورهایی چون استرالیا، فرانسه و حتی آمریکا بیشتر میشود و شاهد کاهش حقوق تحصیلکرده های مجرب دانشگاهی و تحقیقاتی هستیم. این مسایل باعث شده است که برخی از متخصصان ایرانی، که در خارج از ایران زندگی می کنند برای بررسی وضعیت اشتغال نیروهای متخصص به ایران بیایند. بنابراین فرصت مناسبی ایجاد شده است تا از این روند به عنوان یک نقطه مثبت برای جذب این نیروها استفاده نیروها استفاده کنیم.
بازگشت متخصصان باتجربه و برجسته، علاوه بر انتقال دانش فنی در زمینه های مختلف علمی، بازاریابی، تحقیقاتی و مدیریت، در مواردی نیز توانایی تولید محصول و یا ایجاد تکنولوژی را برای ما به ارمغان می آورد. کشورهای زیادی از این روش برای بالابردن سطح تکنولوژی خود و دستیابی به توسعه اقتصادی بهره برده اند که از آن جمله می توان به کره جنوبی، هندوستان، مالزی و تایوان اشاره کرد. بیان نمونه ای از فعالیت تایوان در این زمینه، خالی از لطف نیست:
● تجربه تایوان در بازگشت مغزها:
کشور تایوان با تأسیس پارک "هسین چو" تلاش ویژه ای را برای جذب متخصصان داخلی وخارجی آغاز کرد. اعطای وام های بلاعوض برای تحقیقات، اعمال معافیت های مالیاتی پنج ساله، ایجاد امکانات رفاهی ویژه برای خانواده های متخصصان داخلی و خارجی در این پارک، برقراری سیستم های اطلاع رسانی قوی، معافیت از اجاره، حذف برخی از مالیات های کالاهای صادراتی، کمک به جداشدن شرکت های کوچک از بطن شرکت های بزرگ و غیره، اقداماتی هستند که باعث شد در سال ۱۹۸۸، زمانی که فقط پنج سال از شروع فعالیت های پارک می گذشت، ۹۶ شرکت فعال و ۱۶ هزار و پانصد نفر نیروی متخصص در صنایع Hi-tech، در پارک "هسین چو" مشغول به کار شوند. بیشتر این متخصصان در زمینه های تولید کامپیوتر، مدارهای تجمعی و تجهیزات مخابراتی مشغول فعالیت بودند. ارایه چنین تسهیلات و خدماتی از یک سو و بد شدن شرایط کار در شرکت های AT&T وIBM از سوی دیگر، موجب بازگشت تعداد زیادی از محققان به تایوان شد، به طوری که تعداد نیروهایی که به کشور باز می گشتند از سالانه چند صد نفر در دهه ۸۰، به بیش از ۱۰۰۰ نفر در سال طی دهه ۹۰ رسید.
نکته جالب توجه این که در سال ۱۹۹۸ در حدود ۲۷۲ شرکت در این پارک فعالیت می کردند که این شرکتها با برخورداری از حدود ۷۳ هزار نفر نیروی کار، توانستند به فروشی در حدود ۱۴ میلیارد دلار دست یابند. جالب تر آنکه نیمی از این شرکت ها را دانشمندان و مهندسان تایوانی تأسیس کردند که در آمریکا به ویژه در درّه سیلیکان کار می کردند.
● نتیجه گیری:
به نظر می رسد، بد شدن شرایط کار در کشورهای دیگر، باعث جلب توجه برخی متخصصان داخلی به کشور شده است. جا دارد با اعمال شرایط مناسب، از این فرصت طلایی حداکثر استفاده صورت پذیرد. اگر قرار باشد شرایط و تسهیلات داخل کشور از خارج بدتر باشد، آنها بین بد و بدتر، بد را انتخاب خواهند کرد.

منبع : سازمان آموزش و پرورش استان خراسان