بمب های اتمی، دایناسورهای قرن بیست و یکم

۹اوت سالروز انفجار مهیبی كه طی آن شهر ناكازاكی ژاپن به تلی از خاك تبدیل شد .۶۰ سال پیش یعنی سال ۱۹۴۵ میلادی ایالات متحده برای پایان دادن به جنگ جهانی دوم اقدام به فرو ریختن دو بمب اتمی بر فراز شهرهای هیروشیما و ناكازاكی كرد كه تنها در كمتر از ۱۰ ثانیه ۱۴ هزار انسان بی دفاع در هیروشیما به خاك وخون كشیده شدند .بمب اتمی " پسرك كوچك" كه در هیروشیما در تاریخ ۶ اوت ۱۹۴۵ منفجرشد جان ۱۴۰هزار انسان یعنی نیمی از اهالی این شهر راگرفت و دومین بمب اتمی به نام " مرد چاق " كه سه روز بعد یعنی ۹ اوت در ناكازاكی رها شد پس از انفجار و ویرانی این شهر ۷۰ هزار نفر كشته بر جای گذاشت .بله، درست ۶۰ سال پیش دراین ماه جهان فیزیك و دنیای سیاست در یك راه مشترك گام بر داشتند و نتیجه این رابطه شوم هرگز از یادها نمی رود كه چگونه انسان های بی گناه در موج ترسناك حاصل از انفجار بمبی كه معادل انفجار نزدیك به ۱۳ هزار تی.ان.تی انرژی داشت قربانی می شوند و چند روز بعد بمبی با قدرت نزدیك به ۲۰ هزار تن تی.ان.تی شهری را در یك چشم به هم زدن باخاك یكسان می كند.با در نظر گرفتن نتایج زشت این واقعه ضد انسانی همچنان كشورهای در گرداگرد جهان با صرف هزینه های هنگفت با استفاده از دانشمندان و مهندسان زیادی در حال ساخت یا آزمایش جنگ افزارهای نیرومند هسته ای می باشند كشورهایی مثل ایالات متحده با توجه به این كه از سال ۱۹۹۰ آزمایش های هسته ای خود را متوقف كرد و همچنین در كم كردن تعداد تسلیحات اتمی در زرادخانه هایش اقدام نموده است اما با این حال هنوز هزاران كلاهك اتمی را در انبارهای استراتژیك خود نگهداری می كند كه امنیت جهانی را تهدید می سازد. تنها در زرادخانه های آمریكا ۱۰۰۰ موشك بالستیك بین قاره ای مستقر در سطح زمین (ای سی بی ام ) كه نیمی از آنها شامل كلاهك هسته ای با قدرت تخریب معادل یك ونیم میلیون تن تی.ان.تی است و نیم دیگر شامل موشك های با كلاهك های سه تایی مستقلا هدف گیرنده (ام ای آر وی ) - ۳۳ زیر دریایی مجهز به ۱۶ یا ۲۴ موشك با ۸ تا ۱۰ كلاهك(ام ای آر وی ) با قدرت تخریبی معادل ۱۰۰ تا ۵۰ هزار تن تی.ان.تی و ۳۳۲ بمب افكن بی ۵۲ كه هركدام دست كم چهار كلاهك با اثر تخریبی معادل یك میلیون تن تی.ان.تی را حمل میكند و حدودا ۱۰۰۰۰ كلاهك دیگر در گستره قدرت تخریبی ۳۵۳۷ میلیون تن تی.ان.تی است (آمار مربوط به سال ۱۹۸۸ میلادی است )همچنین میراث به جا مانده از فعالیت هسته ای شوروی سابق كه برای كشور روسیه به ارث مانده است شامل ۷۷۴۱ كلاهك اتمی است كه جمعا معادل ۶۶۱۸ میلیون تن تی.ان.تی قدرت تخریب دارد.جنگ افزارهای اتمی همین دو كشور كافی است برای نابودی هر انسان معادل ۲۰۰۰ كیلو گرم تی.ان.تی اختصاص دهند ،ترسناك تر از آن كشور هایی است كه بطور فزاینده به تكنولوژی ساخت این سلاح ها دست می یابند و تعداد آنها از پنج كشور آمریكا ? چین ? فرانسه ? روسیه و انگلستان اكنون به هشت و با در نظر گرفتن شواهدی به ۹ كشور رسیده است كه شامل هند ? پاكستان ? اسرائیل و نهایتا كره شمالی است .كوفی عنان در مراسمی كه به مناسبت سالروز بمباران اتمی هیروشیما بر پا شده بود گفت :جهان از زمان بمباران هیروشیما پیشرفت چندانی در راه جلوگیری از گسترش جنگ افزارهای هسته ای نكرده است و امروز همه ما " هیبا كوشا " هستیم ( هیبا كوشا در زبان ژاپنی به معنای جان به در بردگان بمبارارن اتمی است )
تبعات انفجار یك بمب اتمی
اثرات انفجار یك بمب اتمی از نوع شكافت هسته ای را می توان به چهار دسته تقسیم بندی كرد
۱) موج انفجار
۲) تابش گرمایی
۳) تابش هسته ای مستقیم
۴) تابش هسته ای غیر مستقیم
*****************************
۱) موج انفجار :این اثر از انفجار بمب هسته ای موجب افزایش ناگهانی فشار هوا و سپس كاهش آن می شود كه در فاصله هزار متری از محل انفجار مقدار فشار هوا به ۲۰۰۰۰ تن می رسد این فشار می تواند ساختمان های مستحكم آجری را ویران سازد و با فاصله گرفتن از محل انفجار تا شعاع دو كیلومتری ساختمان های با استحكام كمتر در اثر این موج انفجار تخریب می شوند و قطعات به جا مانده را با سرعت چند صد كیلو متر در ساعت به اطراف پرتاب می كند.
۲) تابش گرمایی:در فاصله دو كیلو متری از محل انفجار شدت تابش گرمایی معادل انفجار ۲۰۰۰۰ تن تی.ان.تی است كه در زمان كمتر از دو ثانیه فاصله دو كیلو متری از محل انفجار را طی می كند و موجب آتش سوزی های شدید در ساختمان های اطراف می شود همین اثر از انفجار بمب اتمی پدیده ای به نام طوفان آتش را ایجاد می كند كه در آن گرمای آتش بادهایی سوزان با سرعت ۸۰ تا ۱۶۰ كیلو متر در ساعت را بوجود می آورد.انفجار بمب اتمی در هیروشیما موج گرمایی ایجاد كرد كه حرارت آن به ۴۰۰۰ درجه سانتی گراد رسید و ناحیه ای به شعاع ۵/۴ كیلو متر را فراگرفت بمب اتمی هیروشیما كه پسرك كوچك یا پسر كوچولو لقب داشت از نوع طرح تفنگی بود ،در این بمب مقدار ۱۰ كیلو گرم اورانیوم ۲۳۵ خالص (به شدت غنی شده) به كار گرفته شد،هیروشیما بعد از انفجاركه تاثیرات ویران ساز آن تنها ناشی از شكافت ۱۰ درصد از اورانیوم آن بود یعنی تنها یك كیلو گرم از ده كیلو گرم اورانیوم غنی شده شده در این بمب قبل از خارج شدن توده اورانیوم از حالت ابر بحرانی با انجام واكنش زنجیره ای شكافت اتم هایش دچار واپاشی شد و ۹ كیلو گرم اورانیوم دیگر در تولید انرژی این انفجار شركت نكرد.
۳) تابش هسته ای مستقیم :این اثر كه ناشی از نوترون ها و پرتوهای گاما است در فاصله یك كیلو متری از انفجار بمب هسته ای سوختگی های كشنده ایجاد می كند كه بلافاصله باعث مرگ افرادی می شود كه در تماس مستقم با پرتوهای گاما و بارش نوترون ها ی پراكنده شده حاصل از انفجار قرار می گیرند و افرادی كه در فاصله دورتر قرار دارند با دریافت دوز كمتر از این تابش های مضر دچار سرطان خون و سرطان استخوان و نقص های ژنتیكی می شوند .
۴) تابش های هسته ای غیر مستقیم :این اثر از انفجار بمب های هسته ای نوع شكافتی از واپاشی محصولات رادیواكتیو شكافت حاصل می شوند در این اثر محصولات رادیو اكتیو با عمر طولانی شكافت تبخیر شده و به صورت بارش های رادیواكتیو به روی زمین می ریزند ممكن است جمعیت هایی كه دهها یا صد ها كیلو متر دورتر از محل انفجار واقع هستندتحت تاثیر این بارش ها قرار گیرند و دچار صدمات جبران ناپذیری شوند كه شایع ترین آنها سرطان استخوان است .بمب دومی كه در روز ۹ اوت ۱۹۴۵ ناكازاكی را ویران ساخت از نوع بمب انفجار داخلی بود ، در این طرح از بمب اتمی ماده شكافت پذیر بر خلاف طرح تفنگی كه اورانیوم۲۳۵ است پلوتونیوم ۲۳۹ می باشد ، در این نوع بمب هسته ای انفجار ماده منفجره معمولی باعث تراكم قلب پلوتونیوم ۲۳۹ شده و آن را به حالت ابر بحرانی كه در آن واكنش مرگبار زنجیره ای شكافت آغاز می شود می رساند . یك چكاننده در مركز كره نوترون های لازم رابرای شروع واكنش زنجیره ای تامین می كند.هرچه بمب شكافتی در فاصله بیشتری از سطح زمین منفجر شود اثرات زیانبار ناشی از ایجاد موج انفجار و گوی آتشین آن افزایش می یابد و تخریب در سطح وسیع تری رخ می دهد اما اگر انفجار در فاصله كمتر از سطح زمین روی دهد قدرت تخریب در یك نقطه متمركز شده و آن مكان ویژه را با حداكثر توان ویران می سازد .از این نوع انفجار ها در نابود ساختن انبارها و تاسیسات زیر زمینی استفاده می شود.گذشته از این نسل دوم بمب های كشتار جمعی با نام سلاح های گرما هسته ای یا بمب های همجوشی كه تنها در اختیار كشورهای آمریكا و روسیه می باشد از قدرت تخریبی معادل ۱۰۰۰ برابر بمب های شكافتی برخوردار است . در جهانی كه هنوز میلیون ها نفر در فقر و گرسنگی به سر می برند و كودكانی كه در اقصا نقاط جهان از سوء تغذیه و بیماری جان می سپارند.در جهانی كه شرایط بد آب و هوایی روز به روز زندگی را بر این كره خاكی سخت و سخت تر می كند هستند كشورهایی كه با هزینه های چند میلیارد دلاری اقدام به ساخت سلاح های كشتار جمعی و یا توسعه انبارهای استراتژیك خود می كنند ،و این در برهه ای از تاریخ بشر اتفاق می افتد كه داعیه "حقوق بشر" گوش همگان را كر كرده است به امید روزی كه جهانی عاری از هرگونه سلاح كشتار جمعی داشته باشیم .

منبع: پازس اسکای
نویسنده : قاسم رضایی راد