یکشنبه, ۱۱ آذر, ۱۴۰۳ / 1 December, 2024
مجله ویستا


ارگ موجی


ارگ موجی
ارگ موجی یا Wave Organ یکی از گنجینه های مخفی و نامتعارف سان فرانسیسکو است که در محوطه ای مسطح در لبه خلیج پنهان شده است. گردشگرانی که بر روی موج شکن قدم میزنند ناگهان با منظره ای غافلگیر کننده مواجه میشوند.
..محلی که شبیه ویرانه های شهری گمشده است. اما نه، این بار با یک اثر باستانی مواجه نیستیم. اینجا محل تلاقی طبیعت و معماری است. این اثر، محصول کوششهای فراوان یک هنرمند با روحیه ای اجتماعی و موزه ای با مدیریت بسیار خلاق است که با یکدیگر موفق به ساختن محلی شده اند که برای ساکنان شهری شلوغ و پر جنب و جوش، بسیار آرامش بخش بوده و جایی برای نفس تازه کردن آنان به ارمغان آورده است.
ارگ موجی بطور غافلگیر کننده ای بر روی یک دماغه دراز و باریک میان آلکاتراز (Alcatraz) و پل گولدن گیت (Golden Gate) قرار گرفته است، نوعی غار زیر زمینی ساخته بشر که آوای اپرای اعماق آب را بیرون کشیده و با وزش باد آنرا به گوش اطرافیان میرساند.
این معبد خدای آبها که برای آواز خواندن دریا طراحی شده است، در سال ۱۹۸۶ و با استفاده از لوله های پلاستیک و فلزی و سنگ قبرهای دور انداخته شده دوران ویکتوریا که از گورستانی متروک به دست آمده اند، ساخته شده است و در آن واحد هم یک مکان و هم یک ساز به شمار میرود. یک ساز بادی که با نیروی امواج و گردش زمین، خورشید و ماه نواخته میشود.
این ارگ توسط پیتر ریچاردز (Peter Richards)، هنرمندی مقیم موزه و کاوشکده علمی محبوب این شهر به نام اکسپلوراتوریوم (Exploratorium) و جورج گونزالس (George Gonzales)سنگ تراش، طراحی شده است. مجموعه ای از لوله ها- که ریچاردز آنها را "لوله های شنوایی" مینامد- مانند دوربینهای زیردریایی باستانی از درون سنگها بیرون آمده اند. هر لوله یک محفظه صوتی است که ستونی از هوا را در درون خود جا داده و با حرکت موجها فعال شده و اصوات گوناگونی ایجاد میکند. این لوله ها بنا به شرایط آب و هوایی و ساعت روز، از بمترین تا زیرترین آوای ممکن را به وجود میآورند.
گاهی امواج صدایی مانند رعدی در دوردست یا صدای انفجار گاه و بیگاه آتش بازی در شهر مجاور را به وجود می آورند. در زمانهای دیگر، صدای محزون یک موج تنها و جدا مانده از دیگران، یک ضربه، صدای سوت، آوای چرخش آب و یا خرناسهای خدای دریا نیز به گوش میرسد.
در دنیایی که باید تمام مدت در آن صحبت کرد، ارگ موجی تنها برای شنیدن و سکوت کردن است. اما پیدا کردن محل آن چندان ساده نیست، تنها تابلوی راهنمای آن یک لوزی زرد رنگ است که روی آن نوشته شده : "مسیر کامل نیست". این ارگ که درست پس از کلوب قایقرانی قرار گرفته تنها توسط کسانی پیدا میشود که به دنبال آن باشند: دوندگان تنها، محلی هایی که قصد آفتاب گرفتن دارند، توریستهای اروپایی با کتابچه های راهنمایشان و افرادی که به دنبال دیدن منظره ای تازه هستند.
اینجا مکانی برای آرامش یافتن و تجربه حضور در نقطه عطف بین شهر و طبیعت دست نخورده است. به گفته ریچاردز "بچه ها به اینجا می آیند و میزنند و میخوانند، عشاق برای مغازله، بی خانمانها برای برپا کردن چادر، ماهیگیران برای ماهیگیری و خانواده ها به قصد پیک نیک به این محل می آیند. اینجا به معنای واقعی مکانی عمومی است."
در تالار مخصوص شنیدن- تورفتگی دنجی که آوای امواج در آن مانند سیستم استریو و از سه جهت به گوش میرسد- احساس حضور در یک ویرانه اساطیری و مرتبط با خدایان عجیب و غریب به شخص دست میدهد.ذسنگ قبرهای پرکار و مزین به گل و برگها و نقش و نگارهای تزئینی در این سازه، از موج شکنی در همان نزدیکی نجات داده شده اند. جایی که این سنگها، پس از انتقال گورستان لورل هیل( Laurel Hill) به خارج شهر در سالهای ۱۹۳۹-۴۰ در آنجا ریخته شده و سالها در همانجا باقی مانده بودند.
با وجود اینکه ریچاردز در کلرادو رشد یافته است و به گفته خودش "اصلا نمیدانستم موج و جزر و مد و چیزهایی از این قبیل چه هستند"، اما با بازدید از یک نمایشگاه صدا در موزه اکسپلوراتوریوم، که یکی از معدود موزه هاییست که هنرمندان را در استخدام خود دارد، به ساختن ارگ موجی تمایل پیدا کرد. این نمایشگاه او را واداشت که لوله ای در دست گرفته، در کنار خلیج پرسه بزند و آنرا داخل آب فرو کند. او چنین میگوید:" بدون شک صدایی که میشنیدم بسیار زیبا بود." سپس او صدای ضبط شده از یک حوضچه شناور که توسط هنرمندی دیگر تهیه شده بود را شنید و تصمیم گرفت جایی را بسازد که بتوان در آن احساس دراز کشیدن بر یک اسکله و شنیدن صدای برخورد امواج را به وجود آورد.
ارگ موجی، علاوه بر صدای جذاب، منظره ای بدیع را نیز به حاضران عرضه میکند. در حضور این بنای جالب و اندکی دیوانه وار، حواس انسان گسترده تر شده و آواز دریا همراه با افکار انسان اوج گرفته و تا دوردست به پرواز در می آید.
nytimes.com
sparkletack.com
منبع : سایت فریا