گرفتاری‌های آرواره

- چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
- آرواره درد می‌کند، مخصوصاً در هنگام صحبت کردن، خمیازه کشیدن یا جویدن.
- دهان بیش از ۵ سانتی‌متر باز نمی‌شود.
- گردن، شانه‌ها، یا گوش‌ها نیز درد می‌کنند.

- گرفتاری‌های آرواره نشانهٔ چیست؟
استخوان آرواره به جمجمه متصل است. آنچه را که ما مفصل آرواره می‌خوانیم، پزشکان مفصل گیجگاهی آرواره‌ای می‌نامند. و وقتی این مفصل کار خود را به‌درستی انجام ندهد می‌گویند دچار اختلال مفصل گیجگاهی آرواره‌ای (TMD) شده‌ایم.
TMD مبهم‌تریم ناراحتی در دندان‌پزشکی است و گاهی علل و تأثیرات آن بسیار گمراه‌کننده می‌شوند. یکی از تظاهرات آن درد صورت و سر است. ممکن است هنگام بازکردن و بستن دهان ایجاد صدای آرواره کند (اما این صدا حتماً دلیل وجود TMD نیست). مفصل ممکن است ملتهب و متورم شود. ماهیچه‌ها و رباط‌های آرواره کشسانی خود را از دست داده و ممکن است چانه پائین بیفتد. همچنین ممکن است سر درد، دندان درد و وزوز گوش هم روی دهد.
ماهیچه‌ها و رباط‌های آرواره نیز ممکن است آسیب ببینند. اما می‌‌توانند درد را به ماهیچه‌های دیگر، مثلاً در گردن و شانه، نیز منتقل کنند.
TMD علل مختلفی دارد. مثلاً التهاب مفاصل می‌تواند مفصل آرواره را هم مثل مفاصل دیگر گرفتار کند.
نابه‌جائی دندان‌ها نیز ممکن است آرواره را گرفتار کند. گاهی ضربه‌ای به آرواره ایجاد TMD می‌کند. دندان‌قروچه و سفتی ماهیچه‌های صورت هم گرفتاری آرواره را تشدید می‌کنند.
بالاخره، عفونت‌های سینوس و دندان درد بر روی ماهیچه‌های صورت فشار آورده و ممکن است به اشتباه وجود TMD را القا کند.

- درمان گرفتاری‌های آرواره
چون در تشخیص علت گرفتاری آرواره حدس‌های مختلفی می‌توان زد، برای درمان آن نیز کارهای مختلفی را باید به‌تنهائی یا با هم انجام داد. قبل از مراجعه به پزشک به نکات زیر توجه کنید.
جراحی را برای آخر بگذارید. با شروع ناراحتی وسوسهٔ عمل جراحی نشوید. اول عادات نادرست و فشارهای وارده شده را شناسائی کنید، آنگاه به‌دنبال ناهنجاری‌های ساختاری یا کارکردی آرواره باشید. عمل جراحی بر روی آرواره یا دندان‌ها آخرین راه حل است. شاید درد آرواره با خوردن مسکن‌های معمولی مثل آسپیرین تسکین یابد.
دمر نخوابید. اگر آرواره‌تان درد می‌کند، بهترین وضعیت خوابیدن به پشت یا پهلو است. خوابیدن بر روی شکم سر را به یک طرف رانده و فشار زیادی بر آرواره می‌آورد.
چانه را شل کنید. بسیاری از مردم تنش‌های روانی را با انقباض ماهیچه‌های صورت و گردن بروز می‌دهند. سعی کنید این ماهیچه‌ها را در طول روز شل نگاه دارید. دهان را ببندید، اما دندان‌ها کمی باز باشند.
محافظ به دهان ببندید. دندان‌پزشک ممکن است برای درمان TMD محافظ مخصوصی در پشت دهان و دور از دید بگذارید تا آرواره‌ را در جای خود نگاه داشته، فشار را از روی آرواره برداشته، و ماهیچه‌ها را شل کند.