قائم مقام فراهانی

میرزا ابوالقاسم فراهانی، فرزند سیدالوزراء میرزا عیسی، معروف به میرزا بزرگ از سادات حسینی و از مردم هزاره فراهان اراک در سال ۱۱۹۳ ه. ق. به دنیا آمد .وی تحت نظر پدرش مقدمات علوم را فراگرفت. اوکه مردی مدبر و دانشمند بود ، در آغاز جوانی به خدمت عباس میرزا نایب السلطنه درآمد . وی بعدها با کمک مستشاران فرانسوی و انگلیسی سپاهیان ایران را منظم کرد و در بسیاری از جنگ های ایران و روس شرکت داشت.
قائم مقام پس از مرگ پدر به امر فتحعلی شاه به جانشینی پدر نائل آمد و لقب قائم مقام را در یافت کرد و به وزارت نایب السلطنه ولیعهد ایران رسید . وی پس از یک سال وزارت در اثرسعایت بدخواهان به اتهام دوستی با روس ها از کار برکنار شد اما پس از سه سال خانه نشینی دوباره به وزارت نایب السلطنه منصوب شد.
عهد نامه ترکمنچای به خط قائم مقام تنظیم و امضا شده است . قائم مقام مردی فوق العاده باهوش ، صاحب فکر و به قدر کافی سیاستمدار و مسلط بر اوضاع ایران بود. مجموعه رسائل و منشآت قائم مقام، که حاوی چند رساله و نامه های دوستانه و عهد نامه ها و وقفنامه هاست و محمود خان ملک الشعراء مقدمه ای بر آن نوشته، به اهتمام شاهزاده فرهاد میرزا در سال ۱۲۸۰ ه.ق. در تهران چاپ شده است. قائم مقام از نویسندگان و گویندگان مشهور عصر خود می باشد . وی شاعر نیز بود و ثنایی تخلص می کرد. او یک مثنوی به نام جلایر دارد و علاوه بر غزل و مثنوی ، قصاید نیکویی هم ساخته است.
قائم مقام فراهانی در اثر بدگوئی ها و بدبینی های این و آن ، به امر محمد شاه قاجار به دست اسماعیل قراچه داغی رئیس فراشان در ۱۴ آذر سال۱۲۱۴ هجری شمسی میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی در باغ نگارستان و به دستور محمد علی شاه به قتل رسید.

منبع : شبکه جهانی جام جم