تحفهِ هند

وقتی كلمه یوگا را می‌شنوید چه چیزی را در ذهن‌تان مجسم می‌كنید؟
اگر یك گروه از خانم‌هایی را مجسم می‌كنید كه در حال انجام حركات به‌نظر عجیب و غریب هستند ، پس كمی ‌از یوگا اطلاع دارید اما فقط همین. برای‌اینكه كاملا یوگا را بشناسید باید بیشتر با آن آشنا شوید.
یوگا مجموعه‌ای از آگاهی‌‌های كهن از كشور هندوستان است كه به بیش از پنج هزار سال قبل بر می‌گردد. كلمه <یوگا> از كلمه سانسكریت <یو> به‌معنی وصل یا هماهنگی گرفته شده است. بنابراین یوگا به‌معنی اتحاد بین آگاهی فردی و آگاهی از كاینات است.
یوگی‌‌های عهد باستان براین عقیده بودند كه برای‌اینكه فردی با خود و محیط اطرافش هماهنگی پیدا كند، باید جسم و روح و ذهن خود را با هم یكی كند. برای یكی كردن آنها، احساسات، اعمال و شعور آدمی ‌باید با هم در تعادل باشند. یوگی‌‌ها راهی را برای رسیدن به این تعادل و حفظ آن ابداع كردند كه به وسیله ورزش، تنفس و مراقبه انجام می‌گیرد و اینها سه ساختار اصلی یوگا هستند.
در یوگا، با بدن با ملایمت و احترام رفتار می‌شود چون بدن اولین وسیله انسان برای حركت و رشد است. حركت‌های یوگا باعث تقویت جریان خون و دستگاه‌‌های شكمی‌ می‌شوند و سیستم غددی بدن را تحریك می‌كنند و در نتیجه كیفیت سلامت ما را بالا می‌برند.
تكنیك‌‌های تنفسی بر طبق فرضیه‌ای به‌وجود آمده‌اند كه می‌گوید نفس سرچشمه زندگی است. در یوگا، شاگردان با افزایش تدریجی تنفس خود، روی آن تسلط پیدا می‌كنند. با‌این كار، ذهن خود را برای مرحله بعدی یعنی مراقبه آماده می‌سازند.
افراد بسیاری هستند كه فكر می‌كنند در مدیتیشن باید ذهن را از هر فكری آزاد نمود اما اصلا ‌این‌طور نیست. در مراقبه، شاگردان فعالیت ذهنی خود را تحت كنترل درآورده و در نتیجه ذهن خود را آرام می‌كنند. در یوگا با انجام حركت‌های بدنی و تكنیك‌‌های تنفسی، آگاهی جسمی‌ما بالا رفته و تمركز ما بهتر می‌شود و از فشار‌های روزمره زندگی‌مان نیز كاسته می‌شود.
● شش شاخه یوگا
‌هاتا یوگا یا یوگای حركتی: ‌هاتا یوگا متداول‌ترین روش یوگاست و در كشور‌های غربی طرفداران زیادی دارد. در‌این شاخه از یوگا، از حركات بدنی یا آسانا، تكنیك‌های تنفسی یا پرانایاما و مدیتیشن یا مراقبه استفاده می‌شود كه باعث می‌شوند تا سلامت فرد بهتر شده و به بُعد معنوی خود نزدیك‌تر شود. در‌این بخش از حركات متعددی استفاده می‌شود.
اگر به دنبال ذهنی آرام و جسمی‌سالم هستید،‌‌هاتا یوگا می‌تواند برایتان بسیار سودمند باشد.
باكتی یوگا یا یوگای ازخودگذشتگی: باكتی یوگا متداول‌ترین روشی است كه در هندوستان از آن استفاده می‌شود. باكتی یوگا، روش دل و ازخودگذشتگی است. یوگی‌‌هایی كه از‌این روش استفاده می‌كنند، در همه كس و همه چیز ‌ایزد یكتا را می‌بینند. باكتی یوگا توسط پرورش عشق فردی و قدرت او برای پذیرفتن هر چیز ممكن، به شخص می‌آموزد كه به ایزد یكتا و یا به براهما (خدای هندو‌ها) وفادار بماند.
راجا یوگا یا یوگای خودداری: راجا به ‌معنی همایونی است و‌این روش، شاه یوگا به‌حساب می‌آید كه ممكن است به‌‌دلیل ‌این باشد كه بیشتر افرادی كه این روش را انتخاب می‌كنند، در انجمن‌‌های مذهبی و یا معنوی به نوعی مشغول به فعالیت می‌باشند. راجا یوگا بر پایه تعلیمات هشت‌گانه یوگا بنا شده است كه در یوگا سو‌ترا مشاهده می‌شود.
یك راجا، یوگی خود را مركزیت می‌بیند و برای همین احترام گذاشتن به خود و به تمامی ‌مخلوقات هستی امری واجب برای راهش به‌شمار می‌آید. آنها اول یاد می‌گیرند كه بر نفس خود غلبه كنند و به این ‌ترتیب خود را محترم بشمارند.
اگر دوست دارید به خودتان و كار‌هایتان نظم دهید، پس راجا یوگا برایتان بسیار مفید خواهد بود.
جنانا یوگا یا یوگای ذهن: جنانا یوگا شاخه‌ای از یوگا است كه اساسا با فكر و ذهن سروكار دارد و روی هوش و شعور فرد تمركز می‌كند. جنانا یوگی‌‌ها شعور و آگاهی را با هم برابر می‌دانند و هدف‌شان یكی ساختن ‌این دو به‌منظور از میان برداشتن محدودیت‌‌هاست. از آنجایی كه می‌خواهند به آگاهی برسند، به تمامی‌فلسفه‌‌ها و مذاهب نیز در سبز نشان می‌دهند چون باور دارند كه یك ذهن باز و منطقی برای شناخت روح، حیاتی است.
كارما یوگا یا یوگای خدمت‌گذاری: كارما یوگا روش خدمت‌گذاری است چون در‌این روش اعتقاد بر این است كه شرایط حال فرد بر اساس اعمال گذشته او شكل گرفته است. بنابراین چنانچه در زمان حال مخلصانه خدمت‌گذاری كند،‌ آیند‌ه‌ای به دور از جنبه‌‌های منفی و خودخواهی برای خود انتخاب خواهد كرد. كارما یوگی‌‌ها رفتار خود را اصلاح می‌كنند و با‌این عمل روح خود را تغییر می‌دهند و مسیر سرنوشت خود را عوض می‌كنند
تانترا یوگا یا یوگای تشریفاتی: تانترا یوگا از مراسم تشریفاتی استفاده می‌كند تا به راز‌ها و چیز‌های مقدس پی برد. چون هدف از‌ این روش درك راز‌ها و چیز‌های مقدسی است كه ما به‌طور روزمره با آنها سروكار داریم. تانترا یوگی‌‌ها باید صفاتی نظیر خلوص نیت، انسانیت، فداكاری و ازخودگذشتگی نسبت به استادشان عشق به هستی و صداقت درباره چیز‌های دیگر داشته باشند.
مردمان زیادی از مسلمانان گرفته تا بودایی‌‌ها، یهودیان و مسیحیان، یوگا انجام می‌دهند بنابراین یوگا وابسته به دین و مذهب خاصی نیست.
بسیاری از مردم به اشتباه فكر می‌كنند یوگا نوعی ورزش است كه می‌توان از طریق آن تناسب ‌اندام به‌دست آورد.‌ این تا حدودی درست است اما اگر فكر می‌كنید یوگا فقط و فقط به همین‌جا ختم می‌شود، به شدت در اشتبا‌هید. یوگا بدن را می‌سازد چون یك بدن ضعیف و مریض مانع از رشد معنوی می‌شود. بنابراین فقط برای بدن‌سازی ساخته نشده و روی جنبه‌‌های روحی و معنوی نیز تمركز دارد.
● نقش یوگا در زندگی شما
شاید سوال كنید <آیا من هم می‌توانم یوگا انجام دهم؟> به‌طور حتم شما هم می‌توانید. هركسی كه می‌خواهد می‌تواند یوگا انجام دهد. احتیاج به هیچ دستگاه و لباس خاصی ندارد. تنها چیزی كه به آن احتیاج دارید، اراده شما برای دست یافتن به یك زندگی سالم‌تر و بدون فشار است. ممكن است در ابتدا از یوگا فقط برای كاهش وزن و تناسب‌اندام استفاده كنید و ‌این هم هیچ اشكالی ندارد. یوگا در تقویت سلامت شما بسیار موثر است چون انجام حركات كششی باعث سفت شدن عضلات و ورزش دادن به ستون فقرات و به‌طور كلی سیستم اسكلتی شما می‌شود.‌

منبع : روزنامه سلامت