چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا

نقش رسانه‌ها در پازل ۱۸تیر


نقش رسانه‌ها در پازل ۱۸تیر
۸ سال از حادثه كوی دانشگاه تهران می‌گذرد، تحلیل‌ها و تفسیرهای گوناگونی درباره این واقعه شوم از سوی روزنامه‌ها و جناحهای سیاسی ارائه شده و باز هم می‌شود.
حادثه كوی دانشگاه از جمله حوادثی است كه ممكن است در كشورهای دیگر هم اتفاق بیفتد، یا حتی اتفاق افتاده باشد، اما آنچه اهمیت دارد، این است كه ایران هر كشوری نیست و مردم آن هم هر مردمی نیستند.
باید روشن شود كه اینگونه حوادث در ایران چرا باید اتفاق بیفتد؟ دلایل اصلی ایجاد اینگونه بحرانها چیست؟ چرا برخی از جریانهای سیاسی داخل كشور با بحران سازان همنوایی می‌كنند و بسیاری پرسش‌های دیگر كه به نظر می‌رسد پس از گذشت ۸ سال هنوز پاسخ مناسبی به آنها داده نشده است.
در این میان بررسی برخی از روزنامه‌های كشور، در هنگامه‌ی بحران تیر ماه سال ۱۳۷۸ شاید بتواند به برخی از پرسش‌های مطرح شده پاسخ دهد.
روزنامه جمهوری اسلامی در واكنش نسبت به این حادثه در تاریخ ۲۲/۴/۸۷ می‌نویسد؛ «چرا مسئولین به ویژه آنهایی كه برای هر نارسایی و مشكلی، ده‌ها تجمع و گردهمایی تشكیل می‌دهند، در برابر حرمت شكنی عده‌ای اوباش نسبت به مقدسات نظام از جمله بسیجیان، سكوت اختیار كرده‌اند و دم بر نمی‌آورند؟»
جمهوری اسلامی در ادامه تحلیل خود اعلام می‌كند:«هم اقدام دانشجویان در راهپیمایی و تجمع بدون مجوز و غیرقانونی، خلاف بوده است و هم یورش افراد به محوطه خوابگاه» و سپس این پرسش را مطرح می‌كند كه «چرا برخی با برخورد یكسویه با این مسئله اصرار دارند كه خطای اول را نادیده بگیرند و فقط خطای دوم را محكوم كنند.»
روزنامه جمهوری اسلامی در مقاله‌ای دیگر در تاریخ ۳۰/۴/۷۸ چنین نتیجه‌گیری می‌كند كه «هدف اصلی تمام اقدامات و تشنجات اخیر، ختم انقلاب بوده است»، در مقابل روزنامه تعطیل شده «خرداد» نیز با انتخاب تیتر «كوی دانشگاه تهران به خون كشیده شد» جنجال بر انگیزترین تیتر را برای صفحه اول خود برمی‌گزیند.
روزنامه خرداد در نخستین موضع‌گیری خود در قبال این مسئله، وقوع حوادثی از این دست را دلیلی بر این مدعا می‌داند كه فضای سیاسی كشور به هیچ وجه تحدید آزادی مصرح در قانون اساسی از جمله آزادی مطبوعات را پذیرا نیست.
یكی دیگر از محورهای مورد توجه روزنامه «خرداد» تاكید و بازگویی خواسته‌های گروهی از دانشجویان معترض به ویژه درخواست عزل فرمانده نیروی انتظامی بود.
روزنامه خرداد با طرح این مسئله به تجمع و ایجاد جو ناامنی توسط این گروه از دانشجویان در شب حادثه و غیرقانونی بودن اقدام آنان هیچ اشاره‌ای نمی‌كند و تنها به خواسته‌های دانشجویان توجه دارد و به این پرسش هم پاسخی نداده است كه آیا عده‌ای كه خاتمی در۲۲/۴/۷۸ آنها را آشوب طلب خواند، با ایجاد ناامنی و اغتشاش می توانند باعث تغییر قانونی یا عزل مسئولی شوند؟!
روزنامه «خرداد» در ادامه تحلیل‌هایش می نویسد؛ «شبیخون نظامی به دانشجویان با همراهی انصار خشونت، چیزی جز ادامه خط سعید امامی در قتل‌های سال گذشته (زنجیره‌ای) تحت عنوان مبارزه با تهاجم فرهنگی و ارائه طرح ساماندهی فرهنگی نیست.»
در تاریخ ۲۲/۴/۷۸ روزنامه خرداد باز هم در تحلیل‌هایش وقوع این آشوب‌ها را به نیروهای شبه نظامی كه آنها را «گروه فشار» می‌نامد نسبت داده و نوشته است:‌«طی دو روز گذشته فضای شهر به ویژه خیابانهای انقلاب، جمهوری و خیابانهای مركزی شهر به گونه‌ای بی‌سابقه، غیر منتظره و اسراسر آمیز شاهد حضور نیروهای شبه نظامی با لباس‌ها و ظواهر یك دست ولی مشخص شده است. این مسئله حكایت از حضور نیروهای آشوب طلب و قانون ستیزی دارد كه حاكمیت قانون و برقراری امنیت را مرگ خود می‌پندارند.»
سیاست‌گذاران روزنامه خرداد در ادامه تحلیل‌های خود حوادث كوی دانشگاه و تبعات بعدی آن را به گردن نیروهای حزب اللهی می‌اندازند.
تیتر اول روزنامه پس از ۱۸ تیر روزنامه خرداد جالب توجه است، این روزنامه در ۱۹ تیر ۷۸ صفحه اول خود را با این تیتر درشت به چاپ می‌رساند، «كوی دانشگاه تهران به خون كشیده شد» و تعداد دیگری از روزنامه‌های موسوم به زنجیره‌ای آن زمان از كشته شدن ۳ تا ۵ نفر و همچنین مجروح شدن صدها تن از دانشجویان خبر می‌دهند.
«قتل حداقل ۲ دانشجو در حمله نیروی نظامی به خوابگاه قطعی است.» این مطلبی است كه در روزنامه ۲۰/۴/۷۸ صبح امروز چاپ شده بود. این روزنامه در تاریخ ۱۹/۴/۷۸ همچنین نوشت؛«برخوردهای خشونت آمیز لاجرم واكنش‌های خشن نیز در پی خواهند داشت و در نهایت جو جامعه به ناآرامی و التهاب كشیده خواهد شد و اعمال خشونت علیه دانشجویان آن هم در حریم دانشگاه از یك سو جنبش دانشجویی را به اتخاذ شیوه‌هایی وادار می‌كند كه موجب گسترش فضای خشن در بخش‌های دیگر جامعه می‌شود و از سوی دیگر راه را برای فرصت طلبانی باز می‌كند كه از آب گل آلود خشونت و ناامنی، ماهی‌های دلخواه خود را می‌گیرند.»
روزنامه صبح امروز معتقد بود كه جریانات كوی دانشگاه تنها برای به خشونت كشاندن كشور طراحی شده و اصلاحات خاتمی را هدف قرار داده بود.
این روزنامه از مرحله جدید تهاجم سیاسی به دولت خاتمی خبر می‌دهد و در تاریخ ۷۸/۰۴/۲۸در مطلبی می‌نویسد؛« تضعیف خاتمی و راه حل‌های او یعنی اوج‌گیری مجدد بحرانها.»
روزنامه «نشاط» هم همچون روزنامه‌های هم طیف، در تحلیل‌های خبری خود، بیشتر به تحریك دامن زدن به تشنجات اقدام می‌كرد.
این روزنامه در سرمقاله خود در ۲۱ تیر ماه ۱۳۷۸ خود نوشت؛ «جنبش دانشجویی كه علاوه بر اوصاف كلاسیك خود یعنی صراحت صداقت و فداكاری اینك به یك تجربه گرانبهای ۲۰ ساله نیز مجهز است می‌رود تا بعضی را از خواب جزمیت بیدار كند. زیرا این بار عقده‌های متراكم سر ریز كرده و فشارها به حدی رسیده كه جان ارزان شد، این بار رعب به جای این كه نصر آفریند رسوایی آفرید.»
روزنامه‌ی نشاط در یك تحلیل دیگر از روند پیگیری پرونده حمله به كوی دانشگاه انتقاد می‌كند و می‌نویسد؛«افكار عمومی حق دارد بپرسد چگونه است كه نیروی انتظامی و گروه‌های فشار به كوی دانشگاه حمله می‌كنند و در این هجوم فرد یا افرادی كشته و مجروح می‌شوند و ما نمی‌دانیم چه كسی این كار را كرده است و یا می‌دانیم و آن را جزو اطلاعات سری قرار می‌دهیم، اما از آن سو وقتی منوچهر محمدی به عنوان یكی از عوامل آشوب‌های اخیر دستگیر می‌شود، بلافاصله اطلاعاتی تا این حد دقیق و وسیع‌ از فعالیت‌ها و ارتباطات ریز و درشت داخلی و خارجی او منتشر می‌شود، چرا تمام حقیقت را نمی‌گوییم.» ۳۰/۴/۸۷
تلاش برای بزرگ نمایی حادثه رخ داده، آمار غیر واقعی از تلفات حادثه ، نپرداختن به همه ابعاد حادثه از جمله اقدامات غیر قانونی و آشوب طلبی از جمله رویكردهای این دسته از مطبوعات كشور در آن رویداد است و اما رسانه های بیگانه.
رادیو آمریكا در تاریخ ۲۰/۴/۷۸ خبر می‌دهد؛ «در پی درگیری‌های خون بار بین دانشجویان ایرانی و نیروهای امنیتی آن كشور، دست كم سه نفر از دانشجویان كشته شدند و كشور دست خوش ناآرامی شدید شده است.»
رادیو رژیم صهیونیستی هم در ۱۹/۴/۷۸ در خبرهای خود اعلام كرد؛ «در جریان حملات خشونت‌باری كه گروه موسوم به انصار حزب الله و نیروهای ضد شورش حكومت اسلامی شب گذشته علیه دانشجویان در تهران انجام دادند؛ دست كم ۵ تن از دانشجویان كشته شدند و ده‌ها نفر هم زخمی كه حال چند تن از آنان وخیم است.»
راستی بین محورهای رسانه های آمریكایی و صهیونیستی همسویی و قرابت در چه حد است؟ و این همسویی چه پیامی در خود دارد.
این بزرگ نمایی و متهم كردن نیروهای حزب اللهی و انتظامی در حالی صورت گرفت كه در این چند روز شوم گروهی از دانشجویان به همراهی اراذل و اوباش هر آنچه خواستند كردند و حتی حریم خانه خدا را هم شكستند اما حتی یك نفر از آشوبگران كشته نشد.
این واقعه را می‌توان با بسیاری از وقایع دیگر كه در دنیا اتفاق می‌افتد، مقایسه كرد. برخورد شدید و خشونت آمیز پلیس تركیه با دانشجویان مسلمان، قتل عام دانشجویان معترض چین توسط پلیس آن كشور در میدان معروف «تیان آن من»، كشته شدن چندین دانشجوی معترض كره جنوبی توسط پلیس آن كشور و نمونه‌های دیگر كه نشان دهنده برخورد قهر آمیز و شدید با اینگونه اعتراضات غیر قانونی است.
... و اما پایان حادثه كه به یك حماسه بزرگ ختم شد. همه كسانی كه در این غائله نقش داشتند، چه عوامل داخلی سرسپرده و چه عوامل خارجی كه آن را رهبری كردند، در ۲۳/۴/۷۸ با بهت و حیرت وصف ناپذیری روبرو شدند.
حضور آگاهانه و میلیونی مردم نقاط مختلف كشور به ویژه مردم تهران در واقع به یك هفته آشوب و التهاب پایان داد.
دم مسیحایی رهبر فرزانه و دلسوخته انقلاب آب زلالی بود بر آتش بر افروخته شده توسط شیاطین، سخنان مقام معظم رهبری در اوج بحران بازتاب مثبت و مطمئنی در جامعه داشت به طوری كه باعث كنترل و مهار بحران و حضور میلیونی و به یاد ماندنی مردم در ۲۳ تیر ماه سال ۱۳۷۸ داشت.
مطبوعات فوق الذكر اما در ماجرای ۲۳ تیر رویكردی متفاوت ولی باز همسو با بیگانه داشتند. نپرداختن به حضور میلیونی مردم و یا در حاشیه قرار دادن آن محور مواجهه این گروه رسانه ها با رویداد بزرگ ۲۳ تیر بود كه خوانندگان را به مراجعه به این روزنامه ها در آن تاریخ دعوت می كنیم.
منبع:رجا نیوز
منبع : مرکز اسناد انقلاب اسلامی


همچنین مشاهده کنید