بحرانی بر‌ای همه

حالا دیگر افزایش قیمت نفت موضوع دولت‌ها و غول‌های نفتی نیست، افزایش قیمت سوخت ناشی از رشد بی‌سابقه قیمت نفت در سراسر جهان چنان بالا گرفته است که اخبار مرتبط با روند قیمت نفت در بازارهای جهانی مهم‌ترین خبر برای مصرف‌کنندگان بی‌شمار سوخت در سراسر جهان است. پیگیری اخبار نفت، فارغ از اینکه تابعیت افراد مربوط به کشورهای تولیدکننده نفت باشد یا مصرف‌کننده آن از اهمیتی دوچندان برخوردار است. هرچند که در ایران سهم ملت روی منفی سکه افزایش قیمت نفت است. به‌رغم وعده‌ها و شعارهای دولتمردان دولت نهم پیش از در دست گرفتن سکان دولت، سهم مردم از درآمد افسانه‌ای نفت گران‌شدن کالا و خدمات مرتبط و بی‌ارتباط با نفت و بنزین است.
به نظرمی‌رسد موضوع نفت و تبعات ناشی از افزایش قیمت آن بحرانی است فراگیر به ابعاد تمام جهان، به‌طوری‌که کمتر کشوری را می‌توان یافت که در روزهای اخیر بحرانی برآمده از افزایش بی‌سابقه و تاریخی نفت و بنزین را تجربه نکرده باشد. نیکلا سارکوزی، رئیس‌جمهوری فرانسه، می‌گوید برای مقابله با بالا رفتن قیمت‌های سوخت، او از اتحادیه اروپا درخواست خواهد کرد مالیات‌های فروش بر فرآورده‌های نفتی را ‌بردارند. او در حالی قول پایین آوردن مالیات ارزش افزوده بنزین را داده است که ماهیگیران فرانسوی در اعتراض به افزایش قیمت سوخت در فرانسه دست به اعتصاب زده‌بودند.
رئیس‌جمهوری فرانسه همچنین پیشنهاد کرده است از درآمد اضافی مالیات فروش بنزین در فرانسه برای تاسیس صندوقی جهت کمک به نیازمندان، از جمله ماهیگیران استفاده شود. البته این پیشنهاد با واکنش سرد وزرای دارایی ۱۵ کشور اروپایی روبه‌رو شد، که با این حساب می‌توان پیش‌بینی کرد که بحران‌های ناشی از افزایش قیمت سوخت در سراسرجهان ادامه یابد. به‌طوری‌که ماهیگیران بریتانیایی نیز در مقابل آژانس مسوول ایمنی غذا و محیط زیست جمع شدند، آنها می‌گویند بالا رفتن هزینه سوخت صنعت ماهیگیری را از کار می‌اندازد و مشاغل آنها را تهدید می‌کند. کامیونداران فرانسوی، در جدیدترین اقدام برای بستن انبارهای سوخت و شریان‌های حمل و نقل، یک کم‌کاری اعتراضی ترتیب دادند. این اعتراض‌ها محدود به مصرف‌کنندگان سوخت در اروپا نیست، طرفداران یکی از احزاب منتقد دولت مالزی موسوم به داپ در اعتراض به افزایش قیمت سوخت در این کشور اقدام به برپایی تظاهرات آرام کردند. برابر تصمیم دولت مالزی بهای بنزین و گازوئیل در سراسر این کشور از روز ۵ ژوئن به ترتیب ۴۰ و ۶۰ درصد افزایش یافت. بر این اساس، هر لیتر بنزین معمولی در جایگاه‌های عرضه سوخت با ۷۸ سن افزایش به دو رینگیت و ۷۰ سن (۸۰۰۰ ریال) و هر لیتر گازوئیل نیز با افزایش یک رینگیتی به مبلغ دو رینگیت و ۵۸ سن (۷۵۰۰ ریال) به دارندگان خودروها عرضه می‌شود. دولت مالزی در مقابل، وعده داده است که برای کاهش بار مالی ناشی از گرانی سوخت، سالانه مبلغی را به عنوان کمک هزینه به دارندگان خودروها و موتورسیکلت‌ها بپردازد. بر این اساس دارندگان خودروهای تا ظرفیت موتور دوهزار سی‌سی سالانه ۶۲۵ رینگیت به عنوان کمک هزینه سوخت دریافت خواهند کرد. همچنین دارندگان موتورسیکلت نیز می‌توانند از دریافت سالانه ۱۵۰ رینگیت به عنوان کمک هزینه سوخت بهره‌مند شوند. بنا به اعلام دولت مالزی، مبالغ مذکور به صورت سالانه و هنگام تجدید عوارض جاده‌ای به صاحبان خودروها پرداخت خواهد شد. تاکنون افزایش قیمت سوخت به میزان اخیر در تاریخ مالزی سابقه نداشته است. دولت مالزی در آخرین نوبت در اوایل سال ۲۰۰۶ میلادی نرخ سوخت را به میزان ۳۰ درصد افزایش داده بود. اما در این میان گزارش جولیا ویلر، خبرنگار بی‌بی‌‌‌سی از کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس جالب توجه است. او می‌نویسد: سنگ‌فرش خیابان‌های این منطقه از پول است. هر کجا که نگاه می‌کنید ثروت می‌بینید. سرمایه‌گذاری‌های عظیم، مانند شهرهای تجاری در عربستان سعودی، موزه‌ها و هتل‌هایی که در ابوظبی ساخته شده است و ساختمان‌های پر زرق و برقی که در سواحل قطر قد برافراشته است. خاندان‌هایی که بر این منطقه حکمروایی می‌کنند و مالک آب و خاک نفت‌خیز آن هستند اکنون دورانی طلایی اقتصادی را پشت سر می‌گذارند. برخی از آنها بهتر از بقیه از این طلای مایع برای سرمایه‌گذاری مجدد در منطقه خود استفاده کرده‌اند و توجه خود را همزمان به درآمدهای غیرنفتی معطوف کرده‌اند. امارات متحده عربی در این خصوص پیشتاز بوده است، اما سایرین نیز متوجه مزایای درآمد غیر نفتی شده‌اند و راه اماراتی‌ها را دنبال می‌کنند. آنها می‌دانند که ذخیره نفت، چه ارزان و چه گران، ابدی نیست. ساختمان‌سازی، تولید کالا، رسانه‌ها، فناوری اطلاعات و جهانگردی، فرصت‌های شغلی خوبی برای نیروی کار جوان این منطقه - چه بومی و چه خارجی - فراهم کرده است. شکی نیست که خارجیان زیادی برای کار به کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس مهاجرت کرده‌اند چون کشورهای خودشان امکانات کاریابی کمتری ارائه می‌کنند. اما تورم در این منطقه بالاست و بهای مواد غذایی نیز، که اغلب وارداتی است، مانند سایر نقاط جهان رو به افزایش بوده است.
اقتصاد همه کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، به غیر از کویت، بر اساس دلار است و دلار هم که در حال حاضر ضعیف است. ضعیف بودن دلار مسائل را بدتر کرده است. در همین حال، افزایش جمعیت نیز فشار زیادی بر بازار مسکن این منطقه وارد کرده است؛ اجاره خانه‌ها به قدری بالا رفته است که برخی از دولت‌های منطقه برای آن سقف تعیین کرده‌اند. در یک کلام، در حالی که درآمد حاصل از نفت بیش از محل برای مصرف آن است، فقیرترین مهاجران در این منطقه - از جنوب و شرق آسیا - متحمل بیشترین فشار اقتصادی هستند.

منبع : روزنامه کارگزاران