مرگ تلخ قبل از شیرینی تولد

● جنین چرا و چگونه سقط می شود
بارداری با همه مصایب و شیرینی‌‌هایش، ممكن است خطراتی هم در پی داشته باشد. بیشتر این خطرات در سه ماهه اول و سه ماهه سوم اتفاق می‌افتد. بنابراین بهتر است مادر، در این دوره یعنی سه ماهه اول و سه ماه سوم بیشتر مراقب خود باشد و با مشاهده هر گونه عامل خطر به پزشك خود مراجعه كند.
در سه ماهه اول بسیاری از اورژانس‌های بارداری مربوط به سقط و حاملگی خارج رحمی است. در سه ماهه سوم، عوارضی مانند فشارخون حاملگی و یا مشكلات مربوط به جفت، سلامت مادرو جنین را تهدید می‌كند. در این شماره قصد داریم شما را با سقط و عوارض آن آشنا كنیم.
● سقط
سقط به معنی از دست رفتن ناگهانی حاملگی پیش از هفته بیست و هشتم حاملگی است. اما در صورتی كه بعد از هفته بیست و هشتم بارداری سقط صورت گیرد، به آن مرده‌زایی گفته می‌شود.سقط از شایع‌ترین دلایل بستری شدن زنان در دوران حاملگی است. در هفته‌های اول بارداری در حدود یك سوم بارداری‌ها ممكن است به سقط ختم شود و بخش عمده‌ای از آن زمانی است كه حتی زن نمی‌داند كه باردار است. سقط با سن مادرو تعداد زایمان‌ها ارتباط دارد. در سه ماهه اول احتمال سقط بیشتر است.
● به سرانجام نمی‌رسد
سقط دلایل متعددی دارد و معمولا نمی‌توان علت اصلی آن را مشخص كرد اما علت اصلی سقط، ناهنجاری‌های كروموزومی است. از دلایل دیگر می‌توان به جایگزینی نامناسب جنین در بافت مخاط رحم اشاره كرد. سن مادر از عوامل دیگر است. هرچه سن مادر بیشتر باشد، احتمال سقط هم افزایش می‌یابد. سیگار كشیدن، داروهای خاصی كه ممكن است مادر بدون اطلاع پزشك مصرف كند،‌ حاملگی‌های چند قلویی، بیماری‌هایی مانند دیابت و نیز اختلالات دستگاه ایمنی بدن (مانند بیماری لوپوس) می‌توانند خطر سقط را افزایش دهند.
گاهی اختلالات و ناهنجاری‌های مربوط به رحم مادر می‌تواند به سقط منجر شود. نامتعادل بودن هورمون‌های بدن مادر و یا وجود فیبروم در رحم و عفونت‌های رحمی هم می‌تواند سبب سقط شود.
● آژیر خطر
در صورتی كه یك یا چند علامتی را كه در اینجا بیان شده است مشاهده كردید، حتما باید مسأله را با پزشك خود در میان بگذارید. معمولا شایع‌ترین نشانه سقط، خون‌ریزی از مهبل است كه می‌تواند از یك لكه‌بینی تا خون‌ریزی شدید متفاوت باشد. خون‌ریزی می‌تواند حاوی لخته یا تكه‌هایی از بافت باشد.
البته خون‌ریزی در حاملگی همیشه به معنی سقط نیست. اگر خون‌ریزی خفیف و فقط برای مدت كوتاهی باشدجای نگرانی وجود ندارد.
▪ درد پشت به صورت خفیف تا شدید (دردها مانند انقباضات دوران قاعدگی است)
▪ كاهش وزن
▪ ترشحات سفید و صورتی
▪ انقباضات منظمی كه هر ۵ تا ۲۰ دقیقه تكرار می‌شود
▪ خون‌ریزی به رنگ قهوه‌ای یا قرمز روشن با و یا بدون انقباض
▪ خروج تكه‌هایی شبیه لخته
▪ رفع ناگهانی علایم حاملگی مانند تهوع، درد پستانی و خستگی
● هزار و یك رنگ
همان‌طور كه سقط دلایل مختلفی دارد، انواع متفاوتی هم می‌تواند داشته باشد كه با آگاهی یافتن از علایم برخی سقط‌ها، می‌توان از بروز آن جلوگیری كرد. گاهی با مراجعه به پزشك از او می‌شنوید كه سقط مثلا از نوع تهدید به سقط است. سقط ناقص است و یا ... در اینجا به طور مختصر معنی این سقط‌ها را با هم می‌خوانیم:
۱) تهدید به سقط: بعضی درجات خون‌ریزی رحمی در اوایل حاملگی با درد پشت و انقباض همراه است. زمانی كه دهانه رحم هنوز باز نشده اما كمی خون‌ریزی وجود دارد، خانم باردار در شرایط تهدید به سقط قرار دارد كه این حالت در صورت تشخیص زود هنگام، با استراحت و درمان برطرف می‌شود.
۲) سقط ناقص: درد شكم یا درد كمر در صورتی كه همراه با خون‌ریزی باشد و بخشی از بافت‌ها، نه همه آن خارج شود، به نام سقط ناقص خوانده می‌شود.
۳) سقط كامل: زمانی كه جنین و محصولات بارداری از رحم خارج شود و خون‌ریزی وجود داشته باشد، به آن سقط كامل گفته می‌شود.
۴) سقط فراموش شده: حالتی است كه زن بدون آنكه بفهمد، دچار سقط شده باشد. جنین در این نوع از سقط، مرده اما از رحم خارج نشده است. عدم پیشرفت و ادامه بارداری و نبودن علایم آن می‌تواند علامتی از مرگ جنین باشد كه با سونوگرافی مشخص می‌شود.
۵) سقط خود به خود: بیشتر در سه ماهه دوم یا سوم حاملگی رخ می‌دهد. این نوع سقط به دلیل نقص در تخمك و یا نقایص در رشد و نمو جنین ایجاد می‌شود.
۶) سقط مكرر: وقوع سه بار سقط در سه ماهه اول بارداری نشان‌دهنده این است كه زن دچار سقط مكرر می‌شود. این نوع سقط در یك درصد از زوج‌هایی كه بارور می‌شوند اتفاق می‌افتد. سقط یك حادثه شایع است و بسیاری از زنان حتی دو مورد سقط را هم تجربه می‌كنند. داشتن بیش از یك مورد سقط ممكن است به اضطراب از عدم وقوع حاملگی منجر شود. اما مادر باید بداند كه همیشه شانس بارور شدن وجود دارد و نباید ناامید شود. بعد از سه بار سقط متوالی توصیه می‌شود برخی آزمایش‌ها صورت گیرد. اختلالات هورمونی، مشكلات ژنتیكی و اختلالات رحمی باید برطرف شوند.
● آیا امیدی هست؟
هدف اصلی در درمان سقط، جلوگیری از خون‌ریزی و عفونت است. هر چه سن حاملگی كمتر باشد، همه بافت‌های جنینی خود به خود دفع می‌شوند و نیازی به درمان‌های بیشتر نیست. پزشك معمولا برای قطع خون‌ریزی به شما توصیه‌هایی می‌كند. ممكن است چند عمل جراحی بسیار كوچك انجام دهد. برای كنترل عفونت هم داروهایی برای شما تجویز می‌شود. بیمار به دقت تحت بررسی قرار می‌گیرد. در صورتی كه سقط كامل باشد نیازی به درمان خاص ندارد اما اگر سقط ناكامل باشد، اقدامات لازم از سوی پزشك انجام می‌شود. در صورتی كه سقط در خانه اتفاق افتاد بهتر است به سرعت به پزشك مراجعه كنید، چون ممكن است در معرض خطر خون‌ریزی قرار بگیرید.در هر حال آنچه مهم است، این است كه باید كاملا تحت نظر باشید تا اطمینان حاصل شود كه همه بافت‌ها دفع شده و چیزی باقی نمانده است.
● آرامش قبل از بارداری
از آنجایی كه دلیل اصلی سقط‌ها ناهنجاری‌های كروموزمی است، كارهای زیادی برای پیشگیری از سقط نمی‌توان انجام داد اما قدم اصلی برای پیشگیری از سقط، داشتن سلا‌مت جسمی و روحی قبل از بارداری و فراهم كردن یك محیط سالم برای بارداری سالم است.
▪ به طور منظم ورزش كنید.
▪ خوب غذا بخورید و البته غذاهای سالم بخورید.
▪ آرامش داشته باشید و سعی كنید استرس را از خود دور كنید.
▪ وزن خود را در حد ایده‌آل نگه دارید.
▪ هر روز فولیك اسید بخورید.
▪ وقتی متوجه شدید كه باردار شده‌اید، تا آنجایی كه ممكن است وضعیت خود را سالم نگه دارید و محیطی سالم برای رشد جنین و سلامت خود ایجاد كنید.
▪ مراقب شكم خود باشید تا مبادا ضربه‌ای به آن وارد شود.
▪ سیگار نكشید و در محیطی كه دود سیگار وجود دارد، نروید.
▪ الكل مصرف نكنید.
▪ قبل از مصرف هر نوع دارو با پزشك مشورت كنید.
▪ از نوشیدن چای و كافئین زیاد بپرهیزید.
▪ به محیط‌های پرخطر مانند جاهایی كه اشعه وجود دارد، نروید.
▪ از انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین بپرهیزید و به محل برگزاری این ورزش‌ها هم نروید.
● اثرات عاطفی
متاسفانه سقط، اثرات روحی بدی روی زوج خصوصا زنان می‌گذارد، مخصوصا اگر در سه ماهه سوم بارداری اتفاق بیفتد. اثرات عاطفی سقط از اثرات جسمی آن بدتر و شدیدتر است.
طبیعی به سقط به صورت سوگ است. این حالت به طور طبیعی پس از هر داغداری ممكن است كه ایجاد شود. بسیاری از افراد احساس پوچی و كرختی می‌كنند. احساس خشونت و گاهی حسادت در بعضی زنان وجود دارد. عده‌ای از زنان احساس تنهایی می‌كنند، صحبت درباره سقط و بیان تجربیات به تسكین و رفع غم در این دوره بسیار كمك كننده است. برخی زوج‌ها ممكن است تصمیم بگیرند كه بلافاصله بارداری داشته باشند اما عده‌ای دیگر مدتی پس از سقط صبر می‌كنند. بهتر است پیش از حاملگی مجدد، حداقل تا زمانی كه یك قاعدگی طبیعی بازگردد، صبر كرد.
● بدشانسی
برای همه زنانی كه در دوران بارداری هستند، ۱۰ تا ۲۵ درصد احتمال سقط وجود دارد، اما
▪ افزایش سن مادر احتمال سقط را بیشتر می‌كند.
▪ زنان زیر ۳۵ سال در حدود ۱۵ درصد در معرض سقط هستند.
▪ احتمال وقوع سقط در زنان ۳۵ تا ۴۵ سال، ۲۰ تا ۳۵ درصد است.
▪ زنان بالای ۴۵ سال ممكن است تا ۵۰ درصد در خطر سقط باشند.
▪ زنانی كه سابقه سقط قبلی دارند، ممكن است تا ۲۵ درصد احتمال سقط مجدد داشته باشند.

مژگان كریمی

منبع : روزنامه سلامت