پیشگیری رشد مدار در مبارزه با مواد مخدر

مساله گرایش نوجوانان به اعتیاد از جمله مسایل بغرنج اجتماعی است که اتخاذ راهکارهای مناسب در پیشگیری از آن از مهمترین سیاست ها و استراتژی های دولت ها به خصوص در میان کشورهای منطقه محسوب می شود.
اگر شاهد گسترش دامنه گرایش نوجوانان و جوانان به مواد مخدر هستیم به همان اندازه راه های پیشگیری از آن توسط محققان و پژوهشگران مورد بررسی قرار گرفته است.
شناخت عوامل موجود گرایش به معضل شومی چون اعتیاد، اتخاذ تدابیر صحیح پیشگیرانه عمومی و خصوصی در سطح کل جامعه، گروه های در معرض خطر و بررسی نقش عوامل مستقیم و غیرمستقیم در گرایش افراد به اعتیاد در سنین مختلف می تواند در تولید راهکار مناسب و همه جانبه موثر واقع شود.
پیشگیری رشد مدار به معنای مداخله در دوره های مختلف رشد افراد که در معرض گرایش به اعتیاد قرار دارند به منظور پیشگیری از مزمن و تکراری شدن افراد در سنین بزرگسالی است.
اگر امروز معتقد هستیم مساله تولید مواد مخدر را نمی توانیم کنترل کنیم از یک سو و از سوی دیگر گروه های مختلف سنی در معرض یک آسیب جدی و خطرناک قرار دارند باید سعی شود با اتخاذ سیاست های پیشگیرانه با هدف همه جانبه قرار دادن این موضوع به مقابله معضل اعتیاد بپردازیم.
در این میان هر چه دامنه سنین افراد برای امر پیشگیری کاهش یابد با موفقیت های بیشتری رو به رو خواهیم بود.
البته اینکه هر گروه سنی با توجه به زوایای درک شان به آنها اطلاعات پردازش شود یک موضوع بسیار مهم است.
به مفهوم ساده تر باید گفت: هر سنی مقتضیات خاصی دارد که اگر به این توجه نشود نه تنها در طرح پیشگیرانه موفق نخواهیم بود بلکه با مشکلات دیگری مواجه خواهیم شد.
از متداولترین تقسیم بندی ارایه شده برای انواع تدابیر پیشگیری عبارت است از پیشگیری اولیه ، پیشگیری ثانویه و پیشگیری در مرتبه دوم.
پیشگیری ابتدایی یا اولیه مجموع وسایلی است که معطوف به تغییر شرایط گرایش به اعتیاد به طور کلی اعم از طبیعی و اجتماعی هستند و پیشگیری ثانوی مربوط به مداخله برای پیشگیری از لحاظ گروه ها و جمعیت هایی که در معرض گرایش به معضل اعتیاد قرار دارند.
پیشگیری مرتبه سوم معطوف به پیشگیری از تکرار در خلال اقدامات فردی برای سازگاری مجدد اجتماعی یافتنی کردن آن است. نمونه هایی از زمینه هایی که زمینه های مربوط به دخالت در مرحله قبل از گرایش افراد شامل: خانواده، آموزش و پرورش، اشتغال، تفریحات و سرگرمی ها می شود.
مهمترین شاخصه که می تواند در محیط خانواده در امر پیشگیری کارساز باشد اطلاع رسانی است. اگر والدین اطلاعات و آگاهی های کافی درخصوص معضل اعتیاد را داشته باشند و سعی کنند به عوامل آن توجه کنند کمتر نوجوانان شان در معرض خطر و آسیب جدی ناشی از مصرف مواد مخدر قرار خواهند گرفت.
اما یک سوال در اینجا مطرح است که حقیقتا تا چقدر خانواده ها در جهت کسب اطلاعات توجه می کنند و همینطور مسوولین متولی در امر اطلاع رسانی به مردم این نکته را مورد توجه قرار می دهند؟!
همه می گویند باید اطلاع رسانی شود اما آیا سازوکار این موضوع هم فراهم شده است؟!
آموزش و پرورش که بعد از خانواده زیربنایی ترین محیط تاثیر گذار بر نوجوانان محسوب می شود نقش بسزایی را در به کارگیری استراتژی های پیشگیرانه به عهده دارد.
اما آیا تاکنون نظام آموزش توانسته پاسخگوی نیاز دانش آموزان باشد؟!
اینکه در بخشی از کتب درسی مباحثی درخصوص موضوع اعتیاد به مواد مخدر گنجانده شود می تواند راهگشای حل معضل اعتیاد در بخش پیشگیری باشد؟!
مسلما جواب منفی است، بنابراین سیاست های مدرسه محور در امر پیشگیری از اعتیاد باید به گونه ای باشد که حتما باید از متخصصین و کارشناسان مربوطه استفاده شود تا بتواند در ورای مطالب آورده شده در کتب درسی بازدهی مناسب در امر اطلاع رسانی به دانش آموزان بوده و علامت سوال های آنها را بتواند به صورت مدبرانه پاسخ دهد، چرا که معتقد هستیم نوجموانان در سنی قرار دارند که با سوالات مختلف مواجه هستند که این موضوع می تواند بیشتر درگیر مساله اعتیاد به مواد مخدر کند.
خبرگزاری ایسکانیوز می افزاید: پیشگیری رشد مدار که به تازگی در سیاست های مبارزه با مواد مخدر لحاظ شده می تواند تاثیر شگرفی را در امر پیشگیری از اعتیاد بگذارد اما این امر منوط به همکاری همه دستگاه ها و نهادهای مربوطه است.

منبع : ایسکا نیوز