الجزایر: انتخابات ریاست جمهوری و غیبت مخالفان

برای چند هفته الجزایر نه رئیس‌جمهوری داشت و نه دولت. مقامات کشور و نهادهای مربوط به آن،همگی برای متقاعد کردن مردم به حضور در پای صندوق‌های رای به کار تبلیغات انتخاباتی پرداختند.‌
روز پنجشنبه ۹ آوریل، انتخابات ریاست جمهوری که برنده آن از قبل معلوم بود، و آن کسی جز عبدالعزیز بوتفلیقه کاندیدای به اصطلاح مستقل نبود، برگزار شد. رئیس‌جمهوری قبلی و کنونی، از سوی <اتحاد ریاست جمهوری>، مجمع ملی دموکراتیک، جبهه آزادیبخش ملی، جنبش اجتماع برای صلح و تعدادی از سندیکاهای رسمی حمایت می‌شد.‌
۵‌ کاندیدا با بوتفلیقه، برای مشروع جلوه دادن انتخاب وی <رقابت> می‌کردند. <خرگوش‌ها>، عنوانی که مطبوعات الجزایر به آنها داده بودند در برخی افراد انگیزه کمی ایجاد می‌کرد و برای عده‌ای دیگر هم اصلا ناشناس بودند.‌
چنین بنظر می‌رسید که مبلغ ۱۵ میلیون یورو در اختیار هر یک از احزاب و تشکیلات این ۵ <خرگوش> گذاشته شده بود تا به مصرف تبلیغات انتخاباتی برسانند. از سوی دیگر از احزاب و گروه‌های معتبر و شناخته شده مخالف نیز خواسته شد که در انتخابات حضور پیدا نکنند. حزب <گردهمایی برای فرهنگ و دموکراسی> پس از آنکه به این نتیجه رسید که الجزایر هم <موگابیزه> شده و حضور مخالفان دموکرات در صحنه سیاسی و انتخابات با شکست مواجه می‌شود، همه فعالیت‌های اجتماعی‌اش را تعطیل کرد.‌
<رضا مالک> رهبر حزب <اتحاد ملی جمهوری> حتی تا آنجا پیش رفت که به ۵۰ سال فعالیت سیاسی خود خاتمه قطعی داد. از نظر <کریم تابو> دبیرکل <جبهه نیروهای سوسیالیست> یک حزب غایب دیگر در انتخابات <این رای‌گیری نوعی مبارزه‌طلبی با جامعه بود.> بوتفلیقه معمولا با حدود ۲۰ اتوبوس، مملو از افرادی که برای پر کردن سالن‌ها پول گرفته‌اند، جابه‌جا می‌شود. زاغه‌نشینان اگر نتوانند ثابت کنند که رای داده‌اند، اخراج و حقوق بگیران نیز بی‌کار می‌شوند. وزارت کشور، کار استانداران را با میزان مشارکت جمعیت استان آنها در رای‌گیری‌ها، ارزیابی می‌کند. این توقع تاکنون‌‌‌‌‌موجب بروز تقلب‌های بسیاری شده است. الجزایر طی ده سال اخیر، هشت میلیون‌‌‌‌نفر افزایش جمعیت داشته است. در حالی که ثبت‌نام رای دهندگان جدید برای فهرست‌های انتخاباتی، از این رقم تجاوز می‌کند.‌
سیاست <صندلی خالی> همه فعالان مخالف را راضی نمی‌کند. یک جوان بازاری می‌گوید: بوتفلیقه راهبردی سنگین و افراطی دارد. او ما (دموکرات‌ها) را به سکوت کشانده است. احزابی که انتخابات را تحریم کرده‌اند نیز تنها فرصت حضور در صحنه سیاسی را از ما سلب کرده‌اند. به این ترتیب همه چیز روشن است: هیچکس غیر از زعیم (آن طور که اینجا او را می‌نامند) وجود ندارد. این راهبرد برچه مبنایی است؟ بعد از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۴، همه کسانی که از بوتفلیقه حمایت کرده بودند، پاداش مالی دریافت کردند. به طرفه‌العینی وضعیت به ترتیبی شد که حتی مخالفان نیز به دفاتر حمایت از وی روی آوردند. بوتفلیقه دقیقا قبل از شروع تبلیغات انتخاباتی، خانه‌های ساخته شده را میان زاغه‌نشینان توزیع کرد.‌
در واقع، رئیس‌جمهوری قبل از آغاز تبلیغات انتخاباتی در این دوره نیز کارهایی انجام داد. یک استاد دانشگاه که رای نداده است، می‌گوید: مردم از مشاهده اینکه رئیس‌جمهوری در این زمان برای افتتاح طرح‌هایی که قبلا توسط وزیران و یا خود وی افتتاح شده، به شهرهای مرکزی الجزایر سفر می‌کند، بیزاری از خود نشان می‌دهند.‌
رئیس‌جمهوری بدون اعلام برنامه، در شهر <بتنا> گفته بود: <من حامل همان فکرهای قبلی هستم. من برای ارائه برنامه‌ام، که شما از ۱۰ سال پیش با آن آشنا هستید، نیامده‌ام.> در شهر <تلمسن> نیز گفت: <افکار جدید هنگامی پدید خواهند آمد که ما در حال تحقق آنها باشیم.> به عبارت دیگر، ۵ سال آینده الجزایر شبیه دو دوره ریاست جمهوری ۵ ساله قبلی خواهد بود. چشم‌اندازی که زیاد خوشحال‌کننده نیست.‌
با این وجود، بوتفلیقه که در دوره‌های قبلی ساخت یک میلیون خانه و ایجاد ۳ میلیون شغل را وعده داده بود، به وعده‌هایش عمل کرد. او بدهکاری کشاورزان را پاک کرد و بورس دانشجویان را ۵۰ درصد افزایش داد. او حتی یک بخش از مطالبات تاریخی بربرها را با ایجاد اولین شبکه تلویزیونی برای آنها برآورده کرد، شبکه‌ای که برنامه‌های مذهبی پخش می‌کند. شبکه ویژه قرآن مجید نیز برای جلب قلوب اسلام‌گرایان دایر کرده است.‌
او در عوض، درباره اعتصاب‌هایی که از ماهها قبل مجموعه صنایع دولتی و بخش خصوصی را فرا گرفته، هیچ سخنی نمی‌گوید. حتی کلمه‌ای نیز درباره سوءقصدهای روزمره القاعده در مغرب بیان نمی‌کند و کاندیداهای مستقل قبل از انتخابات بعید نمی‌دانستند که وی برای همه تروریست‌ها عفو عمومی صادر کند. بدین جهت خانم <شریفه خدر> رئیس اتحادیه قربانیان تروریسم الجزایر، این انتخابات را رد کرده و گفته بود که <ما نمی‌توانیم به کسی رای بدهیم که به سود جنایتکاران دهساله اخیر، لایحه به مجلس می‌برد و منشور به همه پرسی می‌گذارد.>‌
مخالفان براین باورند که برای اینکه سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری بوتفلیقه به شکست و آبروریزی نینجامد، تقلب در حدی وسیع انجام گرفت. <احمد اویحیی> نخست‌وزیر الجزایر از قبل اعلام کرده بود که میزان مشارکت در انتخابات به ۶۵ تا ۷۰ درصد خواهد رسید.‌
معهذا، این انتخابات نیز ویژگی‌های خود را داشت، زیرا بار دیگر برخی از کادرهای سیاسی مخالف که به اردوگاه ریاست جمهوری پیوستند، شگفتی هواداران خود را برانگیختند.‌
اینگونه بود که عبدالعزیز بوتفلیقه با تغییر قانون انتخابات در سال ۲۰۰۸ توانست در همه‌پرسی چندی پیش با کسب حدود ۹۰ درصد آرای به صندوق ریخته شده، برای سومین بار به ریاست جمهوری الجزایر برسد.‌

منبع: نشریه لوموند دیپلماتیک
نوشته: علی شیبانی
ترجمه: پرویز علمایی

منبع : روزنامه اطلاعات