رنگ زرد از منظر آیات و روایات

در قرآن کتاب هدایت و تکامل بشر، با اشاره به هدایت تکوینی خداوند در آفرینش طبیعت، انسان را متوجه تاثیر غیر مستقیم محیط اطرافش کرده و در خلال آن به تاثیر روانی رنگها در انسان می‌نماید از جمله در آیه ۶۹ سوره بقره به بیان تاثیر رنگ زرد پرداخته می‌فرماید "... زرد یکدست و خالص که رنگش بینندگان را شاد می‌کند." و بارزترین ویژگی آن را تولید شادی معرفی می‌کند.
● خواص رنگ زرد
با توجه به آیه مذکور خواص رنگ زرد را می‌توان چنین بیان کرد.
▪ گرمابخشی
"انه یقول بقرهٔ صفرآء فاقع لونها تستر الناظرین"
در این آیه "صفراء" با صفت "فاقع" آمده است. این چینش در بردارنده نکته مهمی در مورد رنگ زرد می‌باشد، زیرا فاقع از نظر لغوی به معنای زرد یکدست پررنگ و خالص می‌باشد و از دقت در معنای در آن چنین استفاده می‌شود که رنگ زرد با ویژگیهای مذکور تشابه زیادی با رنگ موی شتر دارد. زیرا اغلب، رنگ موی شتران زرد پر رنگ یکدست است. خداوند در قرآن کریم در این باره می‌فرماید:
"انما ترمی بشرر کالصفر کانه جمالت صفیر"
همانا آن (دوزخ) شراره سحابی چون کاخ پرتاب می‌کند گویی اشترانی زرد رنگند.
در آیه فوق "جمالهٔ" جمع "جمل" به معنی شتر و "صفر" جمع صفرا به معنی زرد است.
در این آیه وجه شبه، رنگ زرد، شعله و سرعت آن می‌باشد که نتیجه چنین حالتی حرارت بخشی زیاد است. یعنی شعله‌های جهنم همانند شتران زردی هستند که از نظر تندی با سرعت زیاد به هم می‌پیچند. بنابراین حرارت بخشی یکی از خواص رنگ زرد می‌باشد.
▪ سرعت بخشی و نشاط آور بودن
با توجه به آیه مورد بحث "انه یقول بقرهٔ صفراء فاقع لونها تسر الناظرین" خاصیت دوم رنگ زرد، سرعت بخشی آن می‌باشد. همان طور که در معنای "فاقع" بیان شد، رنگ زرد مورد نظر در آیه فوق، رنگ زردی با ویژگیهای خاص (یکدست، خالص، پررنگ) است. به عقیده عده‌ای چنین رنگی، منظری زیبا دارد. زیرا قرآن کریم در ادامه آیه ، با بیان "تسر الناظرین" به این امر اشاره آشکار فرموده است. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: هر کس رنگ زرد بپوشد تا زمانی که در پایش است در خوشحالی به سر می‌برد و نیز از امام علی علیه السلام نقل شده است: هر کس کفش زرد بپوشد کدورت و غصه‌اش کاهش می‌یابد.
بنابراین با استناد به شواهد قرآنی و روایی مسرت بخش بودن، خاصیت دوم رنگ زرد می‌باشد و امروزه این امر برای روان شناسان نیز امری اثبات شده است و آنها معتقدند که: این رنگ علاوه بر حرارت بخشی، مظهر شادی آفرینی می‌باشد. از این رو در درمان بعضی از بیماریهای عصبی از آن استفاده می‌کنند.
▪ تقویت قوه جنسی
امام صادق علیه السلام می فرماید: از کفش زرد استفاده کنید زیرا در آن سه خصلت زیر است:
۱- چشم را نورانی می‌کند.
۲- قوه جنسی را تقویت می‌کند..
۳- غم و غصه را از بین می‌برد.
▪ تحریک کنندگی
امام باقر علیه السلام می‌فرمایند: "ما لباس زرد را در خانه می‌پوشیم." ایشان در بیان علت پوشش چنین لباسی در منزل فرموده‌اند: "همانا با زنی از قریش ازدواج کردم."
از فرمایشات امام باقر علیه السلام دو خاصیت مهم رنگ زرد استفاده می‌شود:
۱- مسرت و نشاط آورد بودن
۲- تحریک کنندگی.
ایشان به صراحت اهمیت و جایگاه این رنگ را در زندگی زناشویی بیان می‌کند. چون انسان موجودی است که از لحاظ فطری زیبا خلق شده و دوستدار زیبایی می‌باشد، و برای هر دو جنس، افزایش و حفظ زیبایی ظاهر همیشه جای خود را محفوظ نگه داشته و ارزش بالایی دارد. به همین علت به هر دو زن و مرد سفارش شده که جهت رعایت حقوق یکدیگر نسبت به آراستگی ظاهر کوشا باشند.
امام باقر علیه السلام در زمینه سفارش به آراستگی زنان می‌فرماید: برای زن سزاوار نیست که خود را نیاراید. و اما علی علیه السلام در حدیثی این آراستگی را مختص به همسرانشان معرفی می‌کنند و می‌فرمایند: زنهار که خود را برای مردم بیارایی و با معصیت به جنگ خدا بروی. البته تذکر امام مربوط به آرایشی است که فرد در مقابل نامحرم انجام می‌دهد در نتیجه عامل معصیت خود و دیگری می‌شود و به این روش شیطان را یاری می‌رساند.
رنگها می‌توانند یک عامل برای آراستگی زن و مرد در زندگی زناشویی محسوب شوند و در تداوم روابط بین همسران نقش مهم ایفا کنند.
در همین راستا ابوخالد از سیره امام سجاد علیه السلام روایت می‌کند: " روزی به خدمت امام زین العابدین علیه السلام رسیدم و ایشان را با لباسی رنگین در اتاقی lمزین به رنگ شیری دیدم، مدت کمی در آنجا نشستم سپس جهت برگشتن بلند شدم، امام فرمود: "فردا به سوی من بیا" فردای آن روز دوباره به حضور ایشان رفتم. دیدم در منزلشان باز است و کسی در آنجا نیست امام مرا مورد خطاب قرار داد و فرمود" داخل شو" و وقتی داخل شدم دیدم اما در خانه‌ای گلی بر روی حصیر در حالی که لباس خشن به تن دارد نشسته است. اما فرمود: دیروز نزدیک به زمان عروسی بود و من به خاطر همسرم آراسته بودم"

منابع
۱- شیخ عاملی، رسائل
۲- طبرسی، مجمع البیان
۳- دکتر ماکس لوثر، روان شناسی رنگها
۴- سفینهٔ البحار
۵- شیخ حسین نوری، مستدرک
نویسنده:معصومه دباغی

منبع : شبکه رشد