چرا تبانی نباید رسانه ای شود؟

▪ فوتبال ما، فوتبال معصومی نیست، نباید هم باشد. اگر بپذیریم این رشته ورزشی پدیده ای برآمده از بطن جامعه است، گریزی از اشتباهات و گناهان متداول اجتماعی در این عرصه نخواهد بود. آنکه از باب مبالغه زبان به دروغ گشود و شعار «ما بهترین هستیم» را برای فوتبال ایران سرود، خیانت کرده است.
ما بهترین نیستیم. ما مردم هستیم، مردمی عادی که هم خوب دارند و هم بد، هم دستشان به حسنه می رود و هم گاهی مرتکب ناثواب می شوند.
ما و فوتبال ما، به شدت معمولی است. این قصه، مملو از آدم خوبهایی که جان می دهند برای پهلوانی و قهرمانی نیست. چه اینکه از اشرار و بدسگالها هم انباشته نشده است. ما، فوق العاده عادی هستیم. باور کنید!
▪ داستان از جایی شروع می شود که استقلال اهواز به هیچ توپی «نه» نمی گوید و میزبان همنام و هم خانواده اش را سپید بخت می کند. اینکه تیمی همچون استقلال اهواز این گونه در مقابل حریف تهرانی به زانو دربیاید و صاحبخانه پایتخت نشین خود را از بحران دربیاورد، حرف و حدیثهای زیادی به دنبال دارد.
مردم در کوچه و خیابان از یکدیگر سؤال می کنند؛ «بازی، تبانی بود؟!» این پرسش از فرط تکرار به ملکه ذهن عامه بدل می شود، اما کلمه ممنوعه «تبانی» حق ورود به رسانه ها را ندارد. ما از تبانی می ترسیم، همانطور که از دوپینگ واهمه داریم و در قبال قمار و شرط بندی نیز از شرم سرخ شده و لب به دندان می گزیم.
▪ این چیزها اما، واقعیت فوتبال ماست. حاضریم شاهرگمان را به آن دلاوری بسپاریم که پا پیش بگذارد، هفت قدم رو به قبله بردارد، دستش را روی قلبش فشار دهد و سوگند بخورد که فوتبال ما پاک پاک است.
چنین یل پرده دری هیچگاه یافت نخواهد شد. فوتبال ما به اندازه خودش، کمی کمتر یا بیشتر از حد استاندارد، آلایش دارد. مشکل اصلی و مصیبت بزرگ، اما آن جایی آغاز می شود که چشممان را به روی کجرویها می بندیم و دهان معترض افشاگر را گل می گیریم. اگر پرویز سیار از رشوه گرفتن داوران پرده بر می دارد، نوع واکنش ما چه باید باشد؟ متأسفیم از اینکه تحقیق، تفحص و تدبیر، جای خودش را به عکس العمل خشم آلود و غضبناک می دهد و آن که ادعایی هم دارد را به کنج عزلت تبعید می کند.
▪ رسانه باید رو راست باشد. سؤال امروز فوتبال ایران این است؛ استقلال تهران با استقلال اهواز تبانی کرده است؟ شواهد و قراین معدودی این ظن را تقویت می کند که در بازی پنجشنبه شب آزادی، ساخت و پاختی در کار بوده است. به هر حال مصاحبه چندی پیش علی شفیع زاده که از کمک مالی قریب الوقوع به استقلال خبر داده بود، چنین گمانه زنی فراگیری را تقویت می کند. این اما اولین باری نیست که چنین فضایی به فوتبال کشورمان غالب می شود.
در همین مسابقات هفته هفتم، شایعه کمک ۱۰۰ میلیونی حسین هدایتی به پیام در آستانه حضور پرسپولیس در مشهد خبر ساز شد و البته هفته دوم لیگ را هم به یاد می آوریم که حرکت عجیب و غریب عمران زاده در مقابل پرسپولیس، منجر به اخراج این بازیکن و ۱۰ نفره شدن پاس شد. هفته گذشته نیز نادر غبیشاوی چهار گل از پیکان خورد که به ویژه دو گل نخست، بحث برانگیز می نمود، با این حال عموماً چنین مباحثی از لا به لای گپ زنی عامه به تریبون رسانه ها راه نیافته است.
▪ قصه ما، حکایت آن مرد عوام کم سوادی است که نام فرزند تازه به دنیا آمده اش را «رستم» گذاشت و از او ترسید!ما نیز، جرایم معمول دنیای فوتبال از جمله دوپینگ و تبانی را همچون تابو مطرح کرده ایم و از پرداختن به آنها واهمه داریم. ما، به هیچکدام از مواردی که اشاره شد، ظنین نیستیم، اما واقعیت جامعه هواداری در فوتبال چیز دیگری است. برای مردم «سؤال» به وجود آمده و مرجعی در این فوتبال با هزار بلندگو باید به ابهامات ذهن آنها پاسخ بدهد.
▪ تصریح می کنیم که فوتبال ما معصوم نیست. یقیناً در این حوزه هم معاصی فراوانی رخ می دهد، اما آنچه اهمیت دارد، ردیابی این آلودگیهای احتمالی و پاک کردن آنها از صحنه فوتبال است.
کمیته انضباطی یا هر نهاد دیگری که در عرصه فوتبال مکلف به حفظ سلامت کاری است، باید جوی صحیح ایجاد کند تا نابسامانیهای پشت پرده مهار شوند. در غیر این صورت و تا زمانی که برخوردهای حذفی در این قضایا نقش اول را ایفا می کند، باید منتظر رشد کجرویها به صورت سرطانی و دور از انتظار باشیم.

رسول بهروش

منبع : روزنامه قدس