محتوای قرآن

مضامین و معانی قرآن بسیار متعدد و متنوع و درهم تنیده و سرشار از طراوت تكرار است .
در قـرآن توحید و دعوت به اندیشه درباره خداوند و دعوت به ایمان , با نهی و نفی شرك و نفاق و ارتـداد , بـا انكار آلهه و تخطئه شیطان و بت پرستی و اشاره به گوشه هایی از قصص انبیاء از آدم تا خـاتـم (ص ) و اشـاره به گوشه هایی از زندگی و پرسشهای عادی عربهای معاصر پیامبر (ص ) از جـمله درباره اهله قمر یا حتی مسائلی چون حیض , و وعظ و پند در باب گذران و لهو و لعب نما بـودن زنـدگـی و مـظـاهر آن چون مال ( با نهی از مال پرستی و مال اندوزی ) و تجملاتی چون داشـتـن پسران و نازیدن به باغ و بستان , تا اشاراتی درباره وحی و تنزیل و تاویل قرآنی تا احكامی فقهی چون تنظیم میراث و تعیین سهم الارث و تازیانه زدن به زناكاران و بریدن دست دزد و انواع تـحـلیلها و تحریمها و احكام اخلاقی چون دستگیری از بینوایان و اطعام مساكین تا رعایت حقوق والـدین و احترام فوق العاده به پدر و مادر , و نهی از مفاسد و رذایل اخلاقی , چون كشتن فرزندان از تـرس فـقـر یا حمیت جاهلیت , و رباخواری و توصیه مكارم اخلاق از صدق و اخلاص تا توصیف فـرشـتـگـان و اعمال آنان و دهها و صدها موضوع دیگر در هم تنیده است , و طبق ساختار ظاهرا نـاپـیـوسته یا گسسته پیوند قرآن مجید كه در بخش پیشین به آن اشاره كردیم , همه و همه در كنار همدیگر آمده اند.
مـاحـصـل آنـكه مضامین اصلی قرآن عبارت است از:
۱ ) اشاره به وقایع تاریخی ( غزوات , هجرت رسـول اللّه - ص - و نـظایر آن ) ,
۲ ) قصص انبیاء و حكایات دیگر ,
۳ ) اندیشه توحیدی و دعوت به ایـمان و اسلام ,
۴ ) نهی از شرك و نفاق ,
۵ ) معاد شناسی ( توصیف عوالم اخروی و حیات پس از مرگ ) ,
۶ ) فرشته شناسی ( نیز شامل بحث درباره شیطان و شیاطین و جن ) ,
۷ ) احكام فقهی ,
۸ ) احـكـام اخلاقی ( اعم از وعظ و ارشاد و انواع امر به معروف و نهی از منكر ) ,
۹ ) توجه دادن به آیات الهی و شگفتیهای آفاق و انفس ( كه شباهت به برهان نظم یا اتقان صنع دارد ) , ۱۰ ) اشاره به شـرایـع پـیشین و كتب و صحایف آسمانی ,
۱۱ ) داستان آفرینش و خلقت انسان , و انسان شناسی روان شناسانه .
تـنـوع و تعدد موضوعات و مضامین قرآن مجید تا به حدی است كه فهرست موضوعی قرآن كه فـقـط سرعنوانهای موضوعی را به نظم الفبایی با اشاره به نام سوره و شماره آیه ( یعنی بدون نقل آیـات قـرآنـی ) در بـر دارد حـجمش به اندازه خود قرآن است ( ـ فرهنگ موضوعی قرآن مجید , تدوین كامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی ; همچنین فهرس المطالب , تدوین محمود رامیار ).

منبع : شبکه قرآن