پنجشنبه, ۱۵ آذر, ۱۴۰۳ / 5 December, 2024
مجله ویستا


کم‌حرف‌ها، پرحرف‌ها یا خارپشت‌ها، شما جزو کدام دسته‌اید؟


کم‌حرف‌ها، پرحرف‌ها یا خارپشت‌ها، شما جزو کدام دسته‌اید؟
در دنیایی كه رقابت در آن موج می‌زند، والدین از فرزندانشان انتظار دارند خودی نشان دهند اما زندگی برای خجالتی‌ها آن‌قدرها هم كه گمان می‌كنید ،آسان نیست. كم‌رویی گاهی در دورانی خاص به ویژه كودكی، نوجوانی و جوانی جزئی از شخصیت هر انسان است كه به مرور زمان نیز برطرف می‌شود. اما گاهی همین پدیده به ظاهری بی‌اهمیت، تبدیل به نقصی اجتماعی‌ می‌شود و جلوی پیشرفت فرد را در اجتماع می‌گیرد.
خجالتی‌ها انواع و اقسامی دارند:
۱) خجالتی‌های كلاسیك كه جرات حرف زدن ندارند و با گوشه نگاهی سرخ می‌شوند
۲) خجالتی‌هایی كه برای پوشاندن كم‌رویی خود مدام حرف می‌زنند
۳) خجالتی‌هایی كه مثل خارپشت خود را در حصاری دفاعی مخفی می‌كنند تا آنها را آن‌گونه كه هستند، نبینند.
۴) خجالتی‌های عصبانی كه مدام داد و هوار می‌كنند تا دیگران متوجه‌ ترسشان نشوند.
۵) بعضی افراد تنها در شرایطی خاص خجالتی‌اند و در دیگر موارد شجاع و نترسند.
گاهی به جای واژه كم‌رویی از اصطلاح "ترس از اجتماع" استفاده می‌شود. بسیاری از روان‌شناسان بر این عقیده‌اند كه هیچ مرز واضح و مشخصی بین "كم‌رویی" و "ترس‌ از اجتماع" وجود ندارد. ماهیت هر دو یكسان است وتنها از نظر شدت باهم متفاوت‌اند.
در نظرسنجی‌ها، بیشتر جوانان و نوجوانان ادعا می‌كنند كه خجالتی هستند، چون مثلا سركلاس درس، پای تخته یا سالن‌های كنفرانس دانشگاه زبانشان می‌گیرد و سرخ می‌شوند.
مثلا در فرانسه ۶۰ درصد افراد ادعا می‌كنند از كمرویی رنج می‌برند. در حالی كه تنها ۲ تا ۳ درصد افراد واقعا از كمرویی به عنوان یك بیماری روانی كه معمولا همراه با افسردگی نیز هست، رنج می‌برند. كمرویی در نوجوانان پدیده‌ای بسیار پیچیده است. گرچه بدن نوجوان رشد كرده ولی او هنوز اعتماد به نفس لازم را در خود حس نمی‌كند. به محض آنكه به او نگاه كنید سرخ می‌شود و معمولا قادر نیست با جنس مخالف خود سر صحبت را بگشاید..
● آسیب‌پذیری ژنتیكی:
گرچه تاكنون ژن كمرویی شناخته نشده است، ولی محققان معتقدند تمامی افراد استعدادی طبیعی برای مبتلا شدن به كمرویی دارند. به طور حتم بعضی افراد حساس‌تر از دیگرانند. مشكل واقعی خجالتی‌ها این است كه نمی‌توانند سنگینی نگاه دیگران را تحمل كنند.
● محیط خانوادگی:
به طور حتم خانواده و محیطی كه فرزندمان در آن رشد می‌‌كند در خجالتی بودن یا نبودن وی موثر است. در صورتی كه والدین فردی كمرو باشند به طور حتم این خصوصیت را به فرزند خود نیز انتقال می‌دهند. از سوی دیگر والدین عصبی و سخت‌گیر نیز فرزندانی خجالتی دارند. فروید، دلیل كمرویی را ترس از رها شدن می‌داند. این ترس در دوران كودكی و به ویژه نوجوانی بسیار عادی است. اما اگر در دوران جوانی و بزرگسالی نیز ادامه یابد، مطمئنا نقصی اجتماعی است كه باید درمان شود.
● فرهنگ:
تحقیقات نشان داده است كه كمرویی با فرهنگ یك جامعه رابطه مستقیم دارد. به نظر می‌رسد ژاپن نسبت به دیگر كشورهای جهان، جمعیت خجالتی‌تری داشته باشد. ۹۰ درصد مردم این كشور ادعا می‌كنند خجالتی‌اند. در توكیو، فروتنی، خویشتن‌داری، رازداری، جزء‌نگری و مهربانی ارزش‌هایی مقدسی‌اند كه مجریان آن خجالتی خوانده می‌شوند. در كشور ما نیز به عنوان مثال از نظر فرهنگ اسلامی و سنتی یك زن ایده‌آل زنی است كه هنگام صحبت با غریبه‌ها چشم به زمین بدوزد و سرخ شود، اما در حال حاضر با پیشرفت جامعه چنین خصوصیاتی به خجالتی‌ها نسبت داده می‌شود.
● وقایع زندگی:
گاهی در زندگی هر فرد اتفاقاتی رخ می‌دهد كه مسببات گوشه‌گیری و كمرویی فرد را فراهم می‌كند: تحقیر، تمسخر، شكست .‌
سمیه مقصودعلی
منبع : روزنامه سلامت