آغاز انقلاب فرهنگی فاجعه بار چین

۴۱ سال پیش در روز ۱۸ اوت سال ۱۹۶۶ میلادی انقلاب فرهنگی چین با چراغ سبز مائوتسه تونگ ، رهبر حزب كمونیست آغاز می شود.
انقلابی كه نتایج فاجعه باری برای مردم چین داشت و حدود ۱۰۰ میلیون نفر از مردم قربانی آن می شوند.
سیاست جهش بزرگ مائوتسه تونگ نتایج اسف باری به ویژه در بخش كشاورزی به بار آورده بود.
فقط بین سال های ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۱ میلادی كه سال های قحطی در چین بودند ۳۰ میلیون نفر از گرسنگی جان خود را از دست می دهند.
مائو تصمیم به انتقاد از خود می گیرد و مقام ریاست جمهوری را ناگزیر در سال ۱۹۵۹ میلادی به لیو شائوچی یك رهبر میانه روتر واگذار می كند.
با این حال مقام ریاست جمهوری به مراتب كم اهمیت تر از رهبری حزب كمونیست بود كه مائو برای خود حفظ می كند.
لیو شائوچی در حزب كمونیست محبوبیت داشت اما او مانند مائو تسه تونگ یك نظریه پرداز نبود و حریفش را دستكم گرفته بود.مائو اندك اندك زمینه را برای حذف رقبا آماده می كرد.او ماه ها به تبلیغات «ضد تجدیدنظر طلبی» دامن زد.
سرانجام با دستور مائو دانش آموزان ، دانشجویان و جوانان گارد سرخ كه افكارشان تحت تاثیر قرار گرفته بود به هرچه كه نماد دوره قدیم بود ، حمله ور می شوند.
آنها به تعقیب اعضای قدیمی جناح راست حزب كمونیست ، افراد تحصیل كرده ، پزشكان ، استادان دانشگاه و آموزگاران می پردازند.
بسیاری از آنها به قتل رسیده یا به مزارع و بیابان های بایر فرستاده می شوند تا در آنجا از گرسنگی ، بیماری و بدرفتاری جان خود را از دست دهند.
لیو شائوچی دستگیر شده و به اتهام اینكه ایدئولوژی را فدای رونق اقتصادی كرده به زندان افتاده و در شرایط مشكوكی در زندان می میرد.
دنگ شیائوپینگ كه پس از مرگ مائو رهبر چین می شود به نوبه خود زندانی می گردد.
بسیاری از اماكن تاریخی ، معابد قدیمی در جریان انقلاب فرهنگی كه بیشتر به یك جنون همگانی جوانان و نوجوانان شبیه بود تخریب می گردند.
افراط گرایی به اندازه ای می رسد كه كودكان ۱۰ - ۱۲ ساله پدر و مادرشان را به تجدیدنظر طلبی متهم و به دست گاردهای سرخ می سپردند.
سرانجام با تلاش های چوئن لای ، نخست وزیر چین كه از شخصیت های بسیار معتبر حزب كمونیست و یار دیرینه مائو بود اندكی از شدت و حدت انقلاب فرهنگی كاسته می شود.
با اینكه از اوایل سال ۱۹۷۰ میلادی اندكی از شدت انقلاب فرهنگی كاسته می شود اما تا سال ۱۹۷۶ میلادی این انقلاب ادامه یافت و عوارض جبران ناپذیری برای مردم و كشور چین به بار آورد.
به این ترتیب ، در روز ۱۸ اوت سال ۱۹۶۶ میلادی انقلاب فرهنگی چین با چراغ سبز مائوتسه تونگ رهبر حزب كمونیست چین آغاز می شود.
مائو برای از بین بردن رقبایش و كادرهای قدیمی و میانه رو حزب «تجدیدنظر طلبی» را بهانه كرده و گاردهای سرخ جوان ، دانش آموزان و دانشجویان را به جان اعضای حزب ، افراد تحصیلكرده و حتی مردم عادی می اندازد.
انقلاب فرهنگی چین یكی دیگر از سیاهترین دوران حكومت مائوتسه تونگ در چین بود كه در جریان آن دستكم ۱۰۰ میلیون نفر از مردم این كشور قربانی می شوند.

بهرام افتخاری

منبع : روزنامه جام‌جم