فشار برای افزایش تولیدی که ممکن نیست

قیمت نفت طی یک سال اخیر با دو برابر افزایش به مرز ۱۴۰ دلار رسیده است. افزایش قیمت سوخت موجب گسترش تنش های اجتماعی در آسیا و اروپا شده است و این موضوع به یکی از نکات قابل توجه در سخنرانی های نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تبدیل شده است. در حالی که نشست جده نیز برگزار شد ولی هنوز بازار، نگران افزایش قیمت هاست. نشست جده با ابتکار عربستان و با هدف جلوگیری از افزایش قیمت نفت و با حضور نمایندگانی از ۳۵ کشور جهان و مقامات ۲۲ شرکت نفتی در روز گذشته برگزار شد اما در این نشست هیچ توافقی در زمینه تولید یا افزایش نفت حاصل نشد و حتی به دلیل شدت اختلاف ها هیچ بیانیه ای در پایان آن منتشر نشد. فقط اعلام تصمیم عربستان برای افزایش تولید خود به میزان ۲۰۰ هزار بشکه در روز تنها دستاورد کشورهای غربی حاضر در این نشست بود که با اعمال فشار بر اعضای اوپک در پی افزایش تولید این سازمان بودند. در این نشست مصرف کنندگان بر لزوم افزایش تولید به دلیل کمبود عرضه تاکید کردند اما اعضای اوپک عرضه نفت را کافی دانستند و از نقش عوامل ژئوپلتیک در افزایش قیمت ها سخن گفتند.
در چنین شرایطی نخست وزیر انگلیس که کشورش به شدت با چالش های ناشی از افزایش قیمت نفت روبه رو است پس از شرکت در اجلاس مشترک تولیدکنندگان و مصرف کنندگان نفت در جده پیشنهاد کرده نشست مشابهی بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان نفت در لندن برگزار شود. براون، قیمت های بالای نفت را شوک سوم نفتی توصیف و اظهار امیدواری کرده که ثبات جایگزین بی ثباتی در بازار نفت شود. از نظر براون با وجود برنامه های حمایت از حفظ محیط زیست تقاضا برای نفت در میان مدت افزایش می یابد و باید شرایطی فراهم شود تا هم تولید و هم مصرف به شرایط برد - برد برسد.وی پیشنهاد کرده سیستم شفاف سازی اطلاعات تحت عنوان نظام اقدامات جمع آوری اطلاعات مشترک تشکیل شود و شرایط برای سرمایه گذاری بیشتر و عرضه بیشتر نفت فراهم شود.براون گفته ما به عراق و نیجریه کمک می کنیم تا بتوانند حضور جدی در بازار داشته باشند و به کویت نیز به عنوان کشوری که اقدامات زیادی برای کاهش موانع سرمایه گذاری خارجی انجام داده کمک بیشتری خواهیم کرد. با این وجود اکنون مصرف کنندگان و واردکنندگان بزرگ نفت همچنان خواهان افزایش تولید اوپک برای مهار قیمت ها هستند اما آیا امکان چنین افزایشی در عمل وجود دارد ؟ وزیر انرژی آمریکا که برای شرکت در نشست جده به عربستان سفر کرده بود بار دیگر خواستار افزایش تولید و عرضه جهانی نفت شد.
ساموئل بودمن اعلام کرده عدم تعادل بین عرضه و تقاضا قیمت جهانی نفت را به مرز ۱۴۰ دلار در هر بشکه رسانده و این مساله موجب گسترش ناآرامی های اجتماعی در آسیا و اروپا شده است. بودمن می گوید هر میزان افزایش تولید و عرضه نفت تاثیر زیادی در بازار خواهد داشت و بسیار مهم خواهد بود... گرچه افزایش عرضه در کوتاه مدت مهم است ولی بازار نفت نیاز به سرمایه گذاری برای افزایش ظرفیت تولید در بلندمدت دارد». به باور وی جهان با شرایط فوق العاده حساسی روبه رو است و کشورهای مصرف کننده و تولیدکننده انرژی باید با افزایش همکاری های دو جانبه این دوران را سپری کنند و اگر عرضه جهانی نفت افزایش پیدا نکند قیمت ها بیش از پیش افزایش خواهد یافت و به ازای هر یک درصد رشد تقاضا، قیمت نفت ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت. گزینه اصلی و مورد توجه برای افزایش تولید عربستان است. ملک عبدالله پادشاه عربستان که تحت فشار شدید غرب برای افزایش تولید نفت قرار دارد رسماً افزایش تولید این کشور به میزان ۲۰۰ هزار بشکه در روز را اعلام کرده اما وزیر نفت این کشور نیز از آمادگی کامل کشورش برای افزایش بیشتر تولید خبر داده است.علی النعیمی در حاشیه نشست جده گفته است اگر بازار به نفت بیشتری نیاز داشته باشد عربستان آماده است تا سقف تولید خود را افزایش دهد.نعیمی گفته عربستان حاضر است تا سقف تولید خود را تا پایان سال ۲۰۰۸ در حد ۷/۹ میلیون بشکه در روز حفظ کند و برای افزایش ظرفیت تولید خود تا پایان سال ۲۰۰۹ به ۵/۱۲ میلیون بشکه در روز آماده می شود.
تحلیلگران علاوه بر عربستان دو کشور کویت و امارات را نامزدهای احتمالی افزایش تولید در این نشست عنوان می کنند. غیر از عربستان و یکی، دو کشور دیگر سایر کشورهای اوپک توانایی افزایش ظرفیت تولید را ندارند. امارات و کویت نیز دارای ظرفیت مازاد تولید هستند. البته هنوز معلوم نیست آیا کویت و امارات نیز برای افزایش تولید به عربستان خواهند پیوست. با وجود این تولیدکنندگان نفت معتقدند بیش از عرضه مسائل دیگر است که باید کنترل و مدیریت شوند. تولیدکنندگان نفت در اوپک عرضه نفت را کافی می دانند و دلایلی دیگر از جمله کاهش ارزش دلار را علت افزایش قیمت نفت می دانند.
اوپک تاکنون بارها اعلام کرده علت اصلی افزایش قیمت ها، کمبود عرضه نیست و سفته بازی و دلالی و کاهش ارزش دلار مهم ترین علل افزایش بی سابقه قیمت نفت است. شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان معاون وزیر نفت عربستان نیز می گوید: «دولت ها نقش مهمی در تثبیت قیمت نفت دارند. کشورهای مصرف کننده و تولیدکننده باید با افزایش تعاملات دو جانبه موجب کاهش سفته بازی و دلالی در بازار شوند».

منبع : روزنامه سرمایه