مولانا عبدالله هاتفی جامی

جنسیت: مرد
تخلص: هاتفی
تولد و وفات: ( ... - ۹۲۷) قمری
محل تولد: ایران - خراسان - خرجرد جام
شهرت علمی و فرهنگی: شاعر
نزد دائی‌اش ، عبدالرحمان جامی ، به کسب فیض پرداخت. هاتفی از پرورش یافتگان انجمن فضلای هرات در اواخر عهد تیموریان می‌باشد که اوایل عصر صفویه را نیز درک کرده است. وی سفرهایی به هرات نموده و با امیر علیشیر نوائی و سلطان حسین بایقرا ملاقات داشته است. او با آصفی ، از مریدان جامی ، و مظفر حسین میرزا و کپک میرزا و بدیع‌الزمان میرزا ، پسران سلطان حسین بایقرا ، دوستی و معاشرت داشته و ظاهراًٌ مثنوی "تمرنانه" را به درخواست بدیع‌الزمان میرزا سروده است. هاتفی به مدح پادشاهان و امرا علاقه‌ای نداشت و گویند روزگارش را به زراعت می‌گذرانید. در طریقت پیرو مشایخ سلسلهٔ کبرویه بود. او در کنار باغ خود خانقاهی ساخت و در آن مشغول عبادت گردید. در ۹۱۷ق که شاه اسماعیل صفوی به قصد زیارت مزار شاه‌قاسم انوار حرکت نمود ، در تربت جام با وی ملاقات کرد و او رابه نظم فتوحات خود مأمور گردانید. هاتفی سرانجام در زادگاهش از دنیا رفت و در همان باغی که خود ساخته بود به خاک سپرده شد. ی در سرودن انواع شعر مهارت داشت و به آودرهٔ "تاریخ ادبیات در ایران" خود را در قصیدهٔ برتر از خاقانبی و د رغزل بهتر از خسرو حسن دهلوی می‌دانست. ولی عمده مهارت او د رمثنوی سراییبود . چهار مثنوی از "خمسهٔ "نظامی را جواب گفت. از آثارش: "لیلی و مجنون" در برابر لیلی و مجنون" نظامی؛ به نام امیر علیشیر نوائی که بیت اول آن را جامی سروده است؛ مثنوی "شیرین و خسرو" در برابر خسرو و شیرین" نظامی ، به نام امیر علیشیر نوایی؛ مثنوی "تمرخانه" یا "ظفرنامه" یا "تیمورنامه" ، در شرح فتوحات تیمور ، در برابر اسکندرنامه" نظامی؛ مثنوی "هفت منظر" در داستان بهرام گور ، در برابر هفت پیکر" نظامی؛ "شاهنامهٔ هاتفی" یا "شاهنشاه‌نامه" به امر شاه اسماعیل و در ذکرفتوحاتوی ، که ناتمام ماند؛ "دیوان " شعر ، مشتمل بر قصاید ، رباعیات ، غزلیات و قطعات و "ساقی‌نامه".

منبع : مطالب ارسالی