داریوش مهرجویی

▪ زندگی‌نامه
در سال ۱۳۱۸ تهران به‌دنیا آمد و تحصیلات مقدماتی را در تهران پشت سرگذاشت و بیست ساله بود که برای ادامهٔ تحصیل به آمریکا رفت. در سال ۱۳۴۴ ه.خ. از دانشگاه یو.سی.ال.ای در لوس آنجلس لیسانس فلسفه گرفت. در همین سال سردبیری نشریهٔ پارس ریویو در لوس‌انجلس را به‌عهده گرفت و سال بعد به تهران آمد و در سال ۱۳۴۶ نخستین فیلم خود به نام الماس ۳۳ را ساخت که شکستی تجاری محسوب می‌شد و توجه منتقدین را هم به خود جلب نکرد اما در ۱۳۴۸ خورشیدی با کمک غلام‌حسین ساعدی فیلم‌نامهٔ گاو را از روی یکی از داستان‌های کوتاه عزادارن بیل نوشتهٔ ساعدی نوشت و کارگردانی کرد.
این فیلم برای مهرجویی و سینمای ایران جوایز متعددی را در جشنواره‌های بین‌المللی به ارمغان آورد. گاو هم از نظر تجاری هم از نظر هنری فیلم موفقی از کار درآمد و فصل جدیدی در سینمای ایران گشود. طی چهل سال گذشته به جز وقفهٔ چند سالهٔ پس از انقلاب بهمن ۵۷ و وقایع بعد از آن که منجر به مهاجرت مهرجویی به فرانسه شد، او همواره یکی از فیلم‌سازان مطرح و پرکار ایرانی بوده‌است.
▪ کارگردان
۱) الماس ۳۳ (۱۳۴۶)
۲) گاو (۱۳۴۸)، تهیه‌کننده، نمایش داده شده در جشنواره‌های کن، برلن، مسکو، لندن، لوس‌انجلس و... و پخش شده در اغلب کشورهای آسیایی، اروپایی و آمریکایی.
۳) آقای هالو (۱۳۴۹)، نمایش داده شده در جشنواره‌های برلن، مسکو، لندن و...
۴) پستچی (۱۳۵۱)، فیلم هفتم از ده فیلم برگزیدهٔ جهان توسط منتقدین انگلیسی سالنامهٔ فیلم بولتن، ۱۹۷۱م.
۵) دایره مینا (۱۳۵۷)
۶) مدرسه‌ای که می‌رفتیم (۱۳۵۹)
۷) اجاره‌نشین‌ها (۱۳۶۵)، تدوین
۸) شیرک (۱۳۶۶)، تهیه‌کننده
۹) هامون (۱۳۶۸)، تهیه‌کننده
۱۰) بانو (۱۳۷۰)
۱۱) سارا (۱۳۷۱)، تهیه‌کننده
۱۲) پری (۱۳۷۳)، تهیه‌کننده
۱۳) لیلا (۱۳۷۵)، تهیه‌کننده
۱۴) درخت گلابی (۱۳۷۶)، تهیه‌کننده
۱۵) داستان‌های جزیره (اپیزود اول، دختردایی گمشده) (۱۳۷۷)
۱۶) میکس (۱۳۷۸)، تهیه‌کننده، طراح صحنه و لباس
۱۷) بمانی (۱۳۸۰)، تهیه‌کننده، تدوین، طراح صحنه و لباس
۱۸) مهمان مامان (۱۳۸۲)، تهیه‌کننده
۱۹) سنتوری (۱۳۸۵)
۲۰) تولدت مبارک (۱۳۸۵)
۲۱) فرش ایرانی ,یک اپیزود (۱۳۸۵)
▪ فیلم‌نامه‌نویس
ـ الماس ۳۳ (۱۳۴۶)
ـ گاو (۱۳۴۸) با هم‌کاری غلامحسین ساعدی.
ـ آقای هالو (۱۳۴۹) با هم‌کاری علی نصیریان
ـ پستچی (۱۳۵۱)
ـ دایره مینا (۱۳۵۷) با هم‌کاری غلامحسین ساعدی
ـ الموت (۱۳۵۴)
ـ قنات (۱۳۵۵ با هم‌کاری هوشنگ گلشیری، بر اساس داستان معصوم ۳
ـ مدرسه‌ای که می‌رفتیم (۱۳۵۹) با هم‌کاری فریدون دوستدار
ـ تسخیر شدگان(۱۳۶۰) بر اساس رمان فئودور داستایوسکی
ـ سفر به سرزمین رمبو (۱۳۶۲)
ـ اجاره نشین‌ها (۱۳۶۵)
ـ شیرک (۱۳۶۶) با هم‌کاری کامبوریا پرتوی
ـ هامون (۱۳۶۸)، انتشارات زمانه
ـ بانو (۱۳۷۰)، بر اساس ویریدیانا، لویس بونوئل. تهران:تیراژه ISBN ۹۶۴-۹۰۸۳۶-۱-۵ ۱۳۷۷
ـ سارا (۱۳۷۱)بر اساس خانهٔ عروسک، هنریک ایبسن
۱۶. پری (۱۳۷۳)تهران:آمه ISBN ۹۶۴-۹۰۶۸۸-۸-۰ ۱۳۷۶ ، بر اساس فرانی و زویی، نویسنده: جروم دیوید سالینجر
ـ لیلا (۱۳۷۵)با هم‌کاری مهناز انصاریان
ـ درخت گلابی (۱۳۷۶)بر اساس داستانی از گلی ترقی
ـ داستان‌های جزیره (اپیزود اول، دختردایی گمشده) (۱۳۷۷)
ـ میکس (۱۳۷۸)
ـ بمانی (۱۳۸۰)
ـ مهمان مامان (۱۳۸۲) بر اساس داستانی از هوشنگ مرادی کرمانی
▪ جوایز
- ۱۹۷۱م. ۱۳۵۰ه.خ. جایزهٔ منتقدان بین‌المللی(مجمع بین‌المللی منتقدان فیلم)، سی و دومین دورهٔ جشنوارهٔ ونیز. برای فیلم گاو.
- ۱۳۴۹ ه.خ. جایزهٔ بهترین فیلم‌نامه از دومین جشنوارهٔ سپاس، برای فیلم گاو..
- ۱۳۵۰ بهترین کارگردانی، بهترین فیلم‌نامه و جایزهٔ اول به عنوان بهترین فیلم، جشنواره‌ٔ سپاس برای فیلم آقای هالو.
- ۱۹۷۱م. ۱۳۵۰ه.خ. جایزهٔ مخصوص هیئت داوران جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم مسکو. برای فیلم آقای هالو.
- ۱۳۸۵ جایزه یک عمر فعالیت تاثیر گذار فرهنگی، جایزه یلدا، به همت انتشارات کاروان و ماهنامه جشن

منبع : سیمرغ