شرکت های محصول محور و محصولات شرکت محور

همه ما روزگاری را به یاد داریم که بازار سخت‌افزار ما مملو از کالاهای قاچاق بود. در آن زمان صحبت از گارانتی محصولات سخت‌افزاری جوابش پوزخند فروشنده بود! حتی قیمت‌ها هم سامان خاصی نداشت و شما می‌توانستید یک مادربرد را با اختلاف قیمت بعضا ۱۰ هزار تومانی در دو فروشگاه کنار هم مشاهده کنید. اکنون این وضعیت بیشتر در بازار گوشی‌های تلفن و لوازم خانگی دیجیتال آن هم در بعضی بازارهای خاص به چشم می‌خورد، ولی به حق قوانین فروش سخت‌افزارهای کامپیوتر نزد خریداران و عرضه‌کنندگان این کالاها تغییر کرده است.
با توجه به حرفه‌ای شدن خریداران محصولات سخت‌افزاری، عرضه‌کنندگان نیز مجبور شده‌اند فاکتورهایی مانند خدمات پشتیبانی محصول را بیشتر مدنظر قرار داده و حتی با هم در این حوزه به رقابت بپردازند. هم اکنون محصولاتی که توسط شرکت‌های کهنه کار بازار سخت افزار به بازار عرضه می شوند از ثبوت قیمت نسبی برخوردار هستند. البته پرواضح است که وضعیت موجود با وضعیت ایده آل هنوز فاصله زیادی دارد. اما هدف از این نوشتار بررسی وضعیت خدمات پشتیبانی و مشتری‌مداری عرضه‌کنندگان کالاهای سخت‌افزاری نیست که این امر خود فرصت دیگری می‌طلبد.
اکنون در وضعیت فعلی بازار، ما شاهد دو پدیده نه چندان نو ولی موثر در خرید کاربران هستیم، شرکت‌های محصول محور و محصولات شرکت محور. منظور از شرکت‌های محصول محور شرکت‌هایی هستند که موجودیت آنها به محصولاتی وابسته است که عرضه می‌کنند و ارزش افزوده برند خود شرکت نزد کاربران ایرانی در حدی نیست که بتوان آن را با محصولات عرضه شده توسط آنها مقایسه کرد. به عنوان نمونه می‌توان به شرکت‌های تازه کاری که به تازگی پردازنده‌های AMD و یا شرکت‌های جدیدی که همه لپ‌تاپ‌ها با هر برندی را با گارانتی خود به بازار عرضه می‌کنند اشاره کرد. بدیهی است که برای کاربران نه چندان حرفه‌ای نام AMD و سونی از نام این شرکت‌ها بسیار شناخته شده‌تر است!
چنین شرکت‌هایی نوعا پایبند به محصول خاصی نیستند و بیشتر به عنوان یک تاجر وارد بازار می‌شوند و با توجه به سود یک محصول آن را برای عرضه انتخاب می‌کنند. برای این شرکت‌ها محصول ارائه شده توسط آنها، از نام خودشان مهم‌تر است. شاید این شرکت‌ها مثلا ماردبورد asus و لپ‌تاپ توشیبا را هم گارانتی کند ولی هدف از عرضه آن این است که asus و توشیبا در بازار خوب خریداری می‌شوند فارغ از اینکه توسط کدام شرکت پشتیبانی شوند. البته حضور این شرکت‌ها تاحدی برای بازار لازم است چرا که سرعت عمل آنها در معدود موارد از شرکت‌های کهنه‌کار بیشتر است و ما شاهد هستیم که آخرین محصولات جهانی ابتدا توسط آنها به بازار عرضه و سپس توسط نمایندگان اصلی به ایران وارد می‌شوند.
اما منظور از محصولات شرکت محور محصولاتی هستند که تنها با نام شرکت ارائه دهنده آن نزد خریدار شناخته می‌شوند. نمونه بارز این محصولات بردهای گیگابایت است که نزد اکثر خریداران با نام آواژنگ شناخته می‌شوند. همچنین به عنوان نمونه دیگر می‌توان به محصولات LG اشاره کرد که بدون نام مادیران در کنار آنها نزد خریدار اعتباری ندارند. ارزش برند محصولات ارائه شده توسط این شرکت‌ها در بازار با ارزش برند نام خود آن شرکت‌ها نزد خریداران برابری می‌کنند. اکنون به جرات می‌توان گفت که مادیران به دلیل اعتبار خوبی که نزد خریداران دارد اگر یک محصول گمنام را هم به بازار عرضه کند کاربران به آن اطمینان کرده و آن را خریداری می‌کنند. این قانون البته خوشبختانه درباره بسیاری از شرکت‌ها مانند آواژنگ، سازگار، الماس (ویستا پخش رایانه)، سام سرویس و بسیاری دیگر هم صدق می‌کند. خصوصیت بارز این شرکت‌ها این است که گارانتی خوب آنها به خریدار جرات خرید محصولات ارائه شده توسط آنها را می‌دهد.
مشتریان محصولاتی که توسط شرکت‌های محصول محور به بازار عرضه می‌شوند یا کاربران خیلی مبتدی هستند که اصلا مفهوم گارانتی را نمی‌دانند و یا مشتریان خیلی حرفه‌ای هستند که محصول موردنظر خود را که بسیار هم جدید است نزد شرکت‌های مطرح پیدا نکرده و به سراغ این شرکت‌ها می‌روند. اما اکثر خریداران بازار از محصولات شرکت محور استفاده می‌کنند و سعی می‌کنند که گارانتی و خدمات پس از فروش را به عنوان یکی از اولویت‌های خرید خود مدنظر قرار دهند.
این مشتریان حاضر هستند که قیمت بیشتری را پرداخت کنند ولی محصولی را که به خانه می‌برند، محصول با اصالتی باشد. خوشبختانه هر چه که به جلو می‌رویم حضور محصولات شرکت محور نسبت به محصولات ارائه شده توسط شرکت‌های محصول محور در بازار می‌چربد و این همان مفهوم حرفه‌ای‌تر شدن بازار سخت‌افزار ایران است. این روند می‌تواند برای شرکت‌هایی که تنها به عنوان یک تاجر به بازار نگاه می‌کنند و بازار لوازم یدکی خودرو با بازار عرضه محصولات IT برای آنها تفاوتی ندارد زنگ خطری باشد. با امید به روزی که در بازار شاهد هیچ کالای قاچاق و بی‌اصالتی نباشیم.

محمد امین ناهید

منبع : اخبار فن‌آوری اطلاعات ایتنا