خبرگان از منظر قانون

مجلس خبرگان، در مورد بالاترین مقام كشور تصمیم می گیرد و فراتر از نهادهای دیگر است.این مجلس كه در حساس ترین موقعیت ها به منظور حفظ و صیانت از نظام اسلامی به ویژه در لحظات سرنوشت ساز فقدان رهبری تصمیم گیری كرده و مسئله تعیین رهبر و انتخاب اول را عهده دار است، دارای جایگاه ویژه ای از مشروعیت در حكومت است.
نقش این مجلس هر چند در فعالیتهای خرد كشور محسوس نیست ولی حضور فعال خبرگان، پشتوانه اطمینان نظام در جهت صیانت از حكومت جمهوری اسلامی است. این مجلس با نگاه هوشمندانه بر شیوه اداره كشور، سلامت نظام را از جانب رهبری تأمین می كند.
قانون دو وظیفه را برعهده خبرگان گذاشته. وظیفه اول در اصل ۱۰۷ قانون اساسی است كه طی آن تعیین رهبر پس از حضرت امام خمینی (رحمه الله علیه) برعهده خبرگان منتخب مردم است.
در همین اصل ۱۰۷ معیارهای رهبری هم ذكر شده. «... خبرگان رهبری درباره همه فقهای واجد شرایط مذكور در اصل پنجم و یكصد و نهم بررسی و مشورت می كنند ،هرگاه یكی از آنان را اعلم به موضوعات فقهی یا مسائل سیاسی و اجتماعی یا دارای مقبولیت عامه یا واجد برجستگی خاص یا یكی از صفات مذكور در اصل یكصد و نهم تشخیص دهند او را به رهبری انتخاب و معرفی نمایند؛ این وظیفه ای است كه خبرگان یك بار به آن عمل و مقام معظم رهبری را انتخاب كرد كه به حق انتخاب شایسته ای بود . هر چه زمان می گذرد، حقانیت آن تصمیم بیشتر روشن می شود.
دومین وظیفه، مسئله مراقبت از واجد شرایط ماندن رهبری نظام اسلامی است.این وظیفه در اصل ۱۱۱ قانون اساسی آمده: «هرگاه رهبر از انجام وظایف قانونی خود ناتوان شود یا فاقد یكی از شرایط مذكور در اصول پنجم و یكصد و نهم گردد یا معلوم شود از آغاز فاقد بعضی از شرایط بوده است از مقام خود بركنار خواهد شد.
تشخیص این امر به عهده خبرگان مذكور در اصل یكصد و هشتم می باشد.» این دو وظیفه مجلس خبرگان در عرصه حقوقی است.
سیداحمد خاتمی

منبع : روزنامه همشهری