صدف دوکفه ای مَلوک

این صدف از:
شاخه نرم تنان MOLLUSCA - رده دوکفه ایها BIVALVIA - راسته VENERIDA - تیره غلافی شکل SOLENIDAE
جنس و گونه Solen vagina می باشد.
صدفها یا رده دوکفه ایها فاقد سر و دندانهای رادولا هستند و تغذیه آنها از جانوران کوچک میکرسکوپی است که در آب دریا موجود است . در این موجودات برانشیها علاوه بر وظیفه تنفسی ، وظیفه نگهداری از لارو را نیز برعهده دارند که آب را هم تصفیه می کنند و پس از جداکردن مواد غذائی ، آنها را به طرف دهان جانور می فرستد .
در قسمت انتهائی پشتی ، دو تکه از غشاء تبدیل به دو لوله می شود که از طریق آنها آب دریا وارد و خارج می گردد.
دو کفه پوسته با کمک دو ماهیچه باز و بسته می شود که در قسمت لولا به هم وصل هستند.
دو کفه ای های غلافی شکل با چرخاندن پای قوی به آسانی خود را در ماسه مدفون می سازند . به علاوه این جانوران می توانند تند و آسان حرکت کنند .
یک گونه از این غلافی شکل ها در سواحل اقیانوس آرام وجود دارد که خوراکی هستند و برای صید ماهی هم از آنها استفاده می شود.پراکنش آن در استان هرمزگان
سواحل استان هرمزگان که در جریان جزر و مد دریا می باشند بستر گونه ای از صدفهاست که با توجه به ارزش غذائی بالای آن ، اما کمتر مورد توجه قرار گرفته و برداشت بی رویه این آبزی نرم تن دوکفه ای آنرا در معرض انقراض و یا کاهش ذخائر قرار می دهد که پراکنش آن در استان هرمزگان بیشتر در مناطق گچین ، سیریک ، نخل ناخدا و بستانه می باشد.
●شیوه برداشت
در زمینه صید این آبزی ، اکثر ساحل نشینان مهارت خاصی دارند و با نیزه های باریکی که از ترکه چتر ، رینگ دوچرخه و یا میله های مخصوصی که سر آن قلاب شکل است به کار صید مبادرت می ورزند به این صورت که با فروبردن همان قلاب به درون حفره هایی که آبزی در گل و لای ساحل ایجاد کرده و خود صیادان براساس تجربه به خوبی می دانند که صدف درون آن هست یا خیر کُچَک را در زمان جزر به راحتی از لانه بیرون می کشند و صید می نمایند.
●ابزار صید ملوک
موارد استفاده :
۱-مصارف غذائی بومیان منطقه.
۲-خشک نمودن و فروش آن به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس.
۳-مصرف خشک شده آن برای دام .
۴-جهت استفاده برای طعمه قلاب.
۵-فروش آن به صورت تازه برای مراکز تکثیر و پرورش
●مطلب قابل توجه برای تکثیر و پرورش دهندگان میگو
در حال حاضر میگوهای مولد با گوشت نرم تن ملوک و خرچنگ تغذیه میشوند ، بدلیل وجود بعضی از اسیدهای چرب درملوک موجب تسریع رسیدگی جنسی در میگوهای مولد میگردد.
که میزان غذادهی با غذای تر ملوک۳ وعده درشبانه روز می باشد که %۲۵ میزان غذای روزانه ۱۲ظهر ، %۶۰ در ساعت ۶ بعداز ظهر و %۱۵ ساعت ۱۱ شب به آنها داده می شود.
و تقریبا برای هر میگو مولد حدود ۱ تا ۵/۱ کیلوگرم از این صدف دوکفه ای مصرف میشود.


بهاره سلامتی هرمزی - كارشناس اداره آموزش و ترویج معاونت صید و بنادر ماهیگیری شیلات هرمزگان

منبع : پایگاه اطلاع رسانی شیلات ایران