حق تابعیت و تغییر آن

Article
(Every one has the right
.to a nationality
(No one shall
be arbitrarily deptived
of his nationality
nor denied the
right to change
.his nationality
۱) هر كسی حق داشتن یك تابعیت را دارد.
۲) هیچكس را نمی‌توان خودسرانه از تابعیتش یا از حق تغییر تابعیتش محروم كرد.
حق داشتن تابعیت و تغییر آن به تابعیت دیگر از مباحث مهم حقوق بین‌الملل خصوصی است كه اوضاع حقوقی فرد را به لحاظ زندگی شخصی و اجتماعی در امور بین‌المللی تعریف می‌كند حقوق بین‌الملل خصوصی آنگاه مطرح می‌شود كه در رابطه‌های حقوقی فرد، عنصر خارجی و بین‌المللی مطرح شود بر اساس همین‌ عنصر بین‌المللی، مجموعه قوانین بین‌الملل خصوصی هر كشوری بر اساس مبانی گرفته شده از فرهنگ، دین و سنت آن كشور، قانونمندی مشخصی را تعریف كرده‌اند.
تابعیت، یك مفهوم اعتباری وابستگی یك شخص حقیقی یا حقوقی را به یك نظام سیاسی موسوم به دولت (حاكمیت) تایید می‌كند و حتی ممكن است یك شخص دارای تابعیت مضاعف باشد كه در این صورت تابعیت برتر مطرح می‌شود.
قراردادی بودن مفهوم تابعیت در اعتبار حقوقی خاص بر اساس ضرورت‌های روابط بین‌الملل آن‌را از مفاهیم اعتباری فقهی خارج می‌كند.
گرچه در اسلام تقسیم بر پایه مرزهای جغرافیایی نیز مطرح است و احكامی خاص برای دارالاسلام و دار‌الحرب و سایر عناوین منطقه‌ای و مكانی بار می‌شود اما فرهنگ اسلام تمام مسلمانان را برادر و یاور یكدیگر می‌داند و آنچه كه امروز اروپا به دنبال حذف مرزهای جغرافیایی به منظور تشكیل یك اتحادیه بزرگ با تابعیت واحد است اسلام هزار و چهارصدواندی سال پیش چنین وحدتی را برای امت اسلام ارائه داده و اهتمام به امور مسلمین را برای هر مسلمانی واجب دانسته است.
امروزه ارتباطات و اطلاعات و سرعت نقل و انتقال‌ها سبب شده است تا تعریف هر شخص حقیقی و حقوقی در گستره زمین به دقت تعریف شود تا نفاق‌پیشگان چندین‌چهره نتوانند به راحتی بعد از ارتكاب جرم در منطقه‌ای دیگر از زمین به زندگی خود ادامه دهند علاوه بر آن نظم اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی به‌ویژه برنامه‌ریز‌های دراز مدت در یك قلمروی سیاسی ضرورت شناسایی تابعان یك دولت را انكارناپذیر می‌سازد بنابراین پذیرش حق تابعیت به منظور شناسایی تابعان جهت برنامه‌ریزی و تامین نظم عمومی هیچ مخالفتی با فقه اسلام ندارد و حتی تغییر تابعیت نیز بر اثر ضرورتهای زندگی اجتماعی در نظام حقوقی جهان هیچ‌ لطمه‌ای به باورهای دینی و مذهبی نمی‌زند و تنها شناسایی و تعریف یك شخص را از یك نظام سیاسی به نظام سیاسی دیگر مشخص می‌كند.
● حق ازدواج
Article
(men and women of
full age without
any limitation due
to race, nationality
or religion, have
the right to mary
.and to found a family
They are entitled to
equal rights as to
marriage, during
marriage and at
.its dissolution
▪ ماده ۱۶ بند ۱؛( هر مرد و زن بالغی حق دارند بدون هیچگونه محدودیتی از نظر نژاد، ملیت، تابعیت یا مذهب ازدواج كنند و خانواده تشكیل دهند آنها در كلیه امور مربوط به ازدواج و طی مدت زناشویی و هنگام انحلال ازدواج از حقوق یكسان برخوردارند)
قانونمندی بشر در موضوع ازدواج و تعیین حقوق و مسئولیت‌های ناشی از آن از مباحث مهم حقوق خصوصی به‌ویژه حقوق خانواده است مباحث حقوق خانواده قبل از انعقاد عقد نكاح تا بعد از انحلال آن بر پایه مبانی و منابع حقوق هر مكتبی از مكتب‌های حقوقی دیگر متفاوت است و تعریف برابری و یكسانی در اعتبارهای گوناگون متفاوت است.موضوعات مطرح شده در بند یكم ماده ۱۶ اعلامیه جهانی حقوق مربوط به این عناوین اختصاص پیدا می‌كند. -۱/۱ حق اصل ازدواج -۱/۲ تعیین حقوق بشر به اجرای حق ازدواج -۱/۳ تساوی زن و مرد در حقوق خانواده .بررسی هر یك از عناوین سه‌گانه فوق را درباره ازدواج در شماره بعدی مورد مطالعه قرار می‌دهیم.

منبع : مجله خانواده سبز