چرا بچه یکدندگی می‌کند؟!

خوب است همین جا برای این خواننده «سلامت» و دیگر والدین مطلب مهمی را در خصوص عصبی شدن و پرخاش کردن بچه‌ها یادآور شوم. بسیاری از بچه‌ها، این شیوه رفتار را از خود شما یاد می‌گیرند.قبل از آنکه کلام برای آنها آموزنده و اثرگذار باشد، شما با رفتارهای خود و اعمال روزانه‌تان به آنها نکاتی را می‌آموزید. وقتی در یک مکالمه تلفنی یا برخورد حضوری، به محض عصبی شدن و احساس خشم، از کوره درمی‌روید و مثلا حرف‌های زشت می‌زنید یا برخورد فیزیکی انجام داده و یا اجسام را پرت کرده و با دیگران بدخلقی می‌کنید، همانند یک آموزگار به او نشان می‌دهید که در مواقع خشمگین شدن چه کارهایی انجام دهد. تعجبی ندارد که فرزندان شما هم مانند آنچه در خانواده می‌بینند عمل می‌کنند و نباید انتظار داشته باشید آنچه آنها از کودکی نیاموخته‌اند را انجام دهند. پسر شما از همان ۴ و ۵ سالگی الگو گرفته است. اگر با او در مورد فیزیولوژی خشم صحبت کرده‌اید و به او با زبان ساده آموخته‌اید که در مواقع عصبانی شدن امکان دارد قلبش تند بزند، دهانش خشک شود و عضلاتش سفت شوند و نباید هرگز در چنین موقعی کار دیگری به غیر از کنترل خشم انجام دهد، باید با خود بگوید من دارم عصبانی می‌شوم و غیره، حالا باید تعجب کنید و از درمانگر کمک بخواهید. مثلا آیا شما به او یاد داده‌اید درمورد موضوع خشم خود صحبت کند و چگونگی بیان احساس را فراگرفته است؟ آیا راه‌های آرام‌سازی و آرامش عضلات و فروکش کردن خشم را به او آموخته‌اید؟ راحت‌تر بپرسم اصلا خودتان آنها را بلد هستید و انجام می‌دهید؟ اگر پاسخ شما منفی است، باید هر دو آنها را بیاموزید و با هم تمرین کنید. شاید بدترین کار شما این بوده که تا این سن، یعنی ۹ سالگی هنوز به او نیاموخته‌اید.
شما باید به او بگویید چه انتظاراتی دارید. مثلا «دیگه اجازه نداری این کار را تکرار کنی! من اصلا دلم نمی‌خواهد با صدای بلند حرف بزنی یا کیفت را پرت کنی» و در کنار آن برایش آموزش‌هایی داشته باشید و به طور عملی یاد بدهید چگونه خود را کنترل کند. به خاطر داشته باشید اگر بچه‌ها مثلا درخواست خرید فلان خوراکی را با پرخاشگری و گریه مورد اجابت ببینند، یاد می‌گیرند با پرخاشگری می‌توان به نتیجه مطلوب رسید بنابراین حواس‌تان باشد. یک کودک از ۵ سالگی شما را محک می‌زند تا برای رسیدن به خواسته‌هایش راهی بیابد. اگر شما تا این سن به پرخاشگری او، چنین پاسخ داده‌اید و گمان کردید هنوز بچه است، باید بدانید ناخواسته، به تقویت پرخاش و عصبی بودن‌ او کمک کرده‌اید.


دکتر میترا حکیم شوشتری
فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان و استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران

منبع : روزنامه سلامت