اینترنت سیاست‌زده

این روزها سیاست در همه شئون زندگی مردم رخنه كرده و همه حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری را نیز متاثر كرده است.
پدیده‌های نو نیز بالطبع متاثر از سیاست‌زدگی هستند و همه آداب و رسوم و قوانین مورد نیاز و روش‌های آنها نیز سیاست‌زده می‌شوند.
اینترنت نیز كه چند سالی از ورودش به همه جوامع توسعه یافته، درحال توسعه و جهان سومی می‌گذرد، اكنون ذره‌بین سیاست را پررنگ‌تر از قبل روی خود می‌بیند تا در پس آن تنها نهالش اینترنت سیاست‌زده باشد كه بیش از آنكه به داد اقتصاد و فرهنگ كشورها بشتابد، خود دردی كنار سایر دردها باشد و بوی تعفن سیاست‌زدگی آن به مشام برسد.
جدای از حضور فصلی سیاستمداران در عرصه اینترنت كه تنها بهاری و خزانی رخ می‌نمایاند، مهمترین مساله‌ای كه اینترنت را به یكی از چالش‌های سیاسیون تبدیل كرد، بحث حاكمیت آن بود كه در دور نخست اجلا‌س سران جامعه اطلا‌عاتی ‌WSIS در ژنو، گویی كشورهای دنیا تازه فهمیده بودند آنچه مدت‌هاست در پی توسعه آن در كشور خود برآمده‌اند، در جای دیگری مدیریت می‌شود.
این حاكمیت خصوصا برای آنهایی كه با كشور حاكم فعلی اینترنت مناسبات خوبی نداشتند، ناگهان به یك مساله امنیتی - ملی تبدیل شد و اینچنین از دل اجلا‌سی كه برای گسترش جامعه اطلا‌عاتی به وجود آمده بود، موضوع تغییر حاكمیت یا راهبری اینترنت بیرون آمد كه برخی كشورها تصور می‌كردند چنین اجلا‌سی می‌تواند سرنوشت حاكمیت اینترنت در دنیا را مشخص كند اما اكنون بعد از گذشت چند سال از این موضوع، اینترنت بدون تعلق داشتن به حكومت و مرزهای جغرافیایی خاص همه مسیرها را می‌پیماید و به سرعت در حال گسترش خود است. حاكمیت اینترنتی هرچند در آغاز موضوعی اینترنتی نبود و با اهدافی كاملا‌ سیاسی در جهت مقابله با سیاست‌های توسعه‌طلبانه آمریكا مطرح شد اما در واقع به خاطر پتانسیل درونی از زمان مطرح شدن تاكنون به موضوعی بسیار جذاب و قابل بحث تبدیل شده و بخش‌های مختلف و خصوصا برخی حاكمان فعلی منابع اینترنتی و منتقدان آنها را به تفكر در این مورد واداشته است. حاكمیت اینترنت كلی‌ترین موضوعی بود كه رنگ و روی سیاسی به اینترنت بخشید اما موارد جزئی‌تری در دل اینترنت وجود دارد كه سیطره سیاست روی آن به وضوح قابل مشاهده است.
● محل منازعات سیاسی
اینترنت عرصه‌ای برای بروز اندیشه‌های تازه سیاسی شده است و هر قوم، گروه و حزبی فارغ از سلیقه‌های قومی و مذهبی خود می‌تواند آزادانه در آنجا اظهارنظر كند و سیاست‌های دیگر را به چالش بكشد به‌طوری‌كه این روزها اینترنت موجب سیاسی كردن بسیاری از مردم دنیا شده است. اینترنت در زمان انتخابات نیز رنگ و روی دیگری به خود می‌گیرد و محلی بلا‌منازع برای رقابت‌های سیاسی می‌شود و همهمه سیاسی سایت‌های اینترنتی و وبلا‌گ‌ها، عكس‌های منتشر شده و پست‌های الكترونیكی ارسالی شاهدی بر این ادعاست؛ به‌طوری‌كه طبق نتایج به دست آمده دیگر اینترنت نقش تعیین كننده‌ای در انتخابات دارد و حاكمان حاضر در این عرصه پیروزی‌شان قطعی‌تر است.
دیگر همانند قبل، در روزهای پیش از برگزاری انتخابات، سطح شهر پر از كاغذهای رنگارنگ كاندیداها نمی‌شود چراكه بخش اعظمی از این تبلیغات به فضای سایبر كشیده شده و با افزایش ضریب نفوذ اینترنت در دنیا و استفاده بیشتر مردم از اینترنت، تبلیغات اینچنینی نیز به اینترنت كشیده شده چراكه علا‌وه بر پویایی و ماندگاری، هزینه كمتر و نتیجه بهتری را برای كاندیداها دارد.
اینترنت چشم و گوش مردم شده است و ناخودآگاه بسیاری از مردم به آن اعتماد می‌كنند كه حتی موجب بركناری و یا سركار آمدن كسی شده است.
● پیوند سست با اینترنت
اما در این میان هستند بسیاری از سیاسیونی كه با كار با رایانه بیگانه‌اند و همچنان پیوندشان با كاغذ و قلم مستحكم است و به نوعی در عصر تاریك فناوری اطلا‌عات سیر می‌كنند.
مدیر سابق دفتر مطبوعاتی تونی‌بلر نیز از جمله كسانی است كه به اعتراف خودش، با اینترنت بیگانه بوده و گفته است: سیاستمداران باید ارتباط بیشتری با اینترنت برقرار كنند.
آلستركمبل می‌گوید طی حدود ۱۰ سالی كه برای تونی‌بلر كار می‌كرده، هرگز نه ایمیل فرستاده و نه از اینترنت استفاده كرده است و به قول خودش هرگز از رایانه به‌جز برای نگارش متن استفاده نكرده است.
اكنون وقت آن رسیده است كه سیاستمداران ارتباط بیشتری با اینترنت برقرار كنند چراكه واقعیتی است كه در انتخابات عمومی سال ۲۰۰۵، اینترنت منبع اصلی یك سوم رای‌دهندگان جوان برای دستیابی به اخبار و اطلا‌عات سیاسی بوده است.
شاید پیش از این بسیاری از دستیاران سیاستمداران، انجام فعالیت‌های اینترنتی اربابان خود را بر عهده داشتند و از طرف او وبلا‌گ می‌نوشتند و پاسخ ایمیل می‌دادند اما این كار دیگر كمرنگ‌تر می‌شود و سیاستمداران خود در لا‌به‌لا‌ی فعالیت‌های روزمره انجام این امور را خود برعهده گرفته‌اند.
هرچند هنوز اینترنت نتوانسته به عنوان وسیله‌ای برای ارتباط با مخاطبان عام، جایگزین تلویزیون شود اما استفاده از آن برای مبارزات انتخاباتی، جذب منابع مالی، مباحث دوطرفه و ارائه اطلا‌عات منطقه‌ای در آینده فعالیت‌های سیاسی مفید است.
در هر حال سیاستمداران باید در نظر داشته باشند كه اینترنت برای جوانان منبع اصلی یا یكی از منابع اصلی كانال‌های ارتباطی است و مردم از این جهت به اینترنت روی می‌آورند كه به سیاستمداران و رسانه‌ها اعتماد ندارند.
آنها برای یافتن نقطه نظرات متفاوت و متنوع دیگر افراد به سراغ اینترنت می‌روند. جایی كه می‌توانند اطلا‌عات بیشتری نیز برای تكمیل نظراتشان پیدا كنند.
در اینترنت مردم می‌توانند آنچه را می‌خواهند ببینند و بخوانند به‌جای آنكه كسی به آنها بگوید چگونه فكر كنند.

فاطمه ملكی

منبع : روزنامه اعتماد ملی