انقلاب بدون رنگ

جریان از این قرار است كه جمعه (۲۳ اردیبهشت) عده ای از مسلمانان كه به محاكمه ۲۳ بازاری مرتبط با یك گروه مسلمان اعتراض داشتند به زندانی در اندیجان، شهری مرزی در شرق ازبكستان، یورش بردند. در پی یورش، هزاران نفر نیز در میدان اصلی شهر تجمع كردند. نیروهای حكومتی برای فرونشاندن یورش به روی تظاهركنندگان آتش گشودند. احزاب مخالف ازبكستان و ناظران حقوق بشر می گویند كه حداقل ۷۴۵ نفر در جریان این سركوب كشته شده اند. اما رشید كدیرف دادستان كل كشور این آمارها را رد كرده است. آمار رسمی دولت حكایت از آن دارد كه ۱۶۹ نفر در اندیجان كشته شده اند كه ۳۲ نفر آنها جزء ارتش و بقیه «تروریست» بوده اند. در حالی كه اسلام كریم اف رئیس جمهور ازبكستان كنار كدیرف ایستاده بود، او به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است تنها تروریست ها هدف نیروهای دولتی قرار گرفته اند.خبرنگارها را به محل واقعه راه نمی دهند. كریم اف می گوید «دلیلش حفظ امنیت جان خودشان است.»
سازمان پیمان آتلانتیك شمالی (ناتو) و اتحادیه اروپایی به سازمان ملل متحد پیوسته اند و دارند به ازبكستان فشار می آورند كه یك هیات تحقیق و تفحص بین المللی از صحنه كشتار بازدید كند. اسلام كریم اف رئیس جمهور كشور می گوید همه كشته شدگان تروریست بوده اند. همان تروریست هایی كه دشمن آمریكا و معیارهای غربی نیز هستند. همان تروریست هایی كه ازبكستان به عنوان یكی از متحدان صمیمی آمریكا سعی دارد آنها را نابود كند.
• آمریكا دولت ازبكستان را دوست دارد
ازبكستان در جنگ با تروریست ها به آمریكا كمك كرده است. جنگ ازبك ها با تروریست های افغان (گروه طالبان) یكی از اولین اقداماتی بود كه باعث شد تا روابط ازبكستان و آمریكا پا بگیرد. تا آنجا كه اسلام كریم اف رئیس جمهور ازبكستان در بهار ۲۰۰۲ میلادی راهی كاخ سفید شد تا آنجا كه عبدالعزیز كمیل اف وزیر امور خارجه ازبكستان در هفتم ژوئن ۲۰۰۱ میلادی در پنتاگون با پل ولفوویتز معاون وزیر دفاع آمریكا (یكی از تندروترین نومحافظه كارها) دیدار كرد. تا آنجا كه روزنامه آمریكایی سانفرانسیسكو كرانیكل در شماره اول ماه مه ۲۰۰۵ (حدود ۲۰ روز پیش) نوشت، «شواهد رو به افزایشی وجود دارد كه آمریكا دارد متهمان ترور را برای بازداشت و بازجویی به ازبكستان یعنی جایی می فرستد كه بنا بر گزارش های وزارت امور خارجه آمریكا و سازمان های حقوق بشر یكی از بدترین سابقه های آزار زندانیان را دارد.»ایالات متحده پس از سپتامبر ۲۰۰۱ پایگاه نظامی در ازبكستان دایر كرده و جنگنده های آمریكایی در خاك این كشور نشست و برخاست می كنند. بیش از نیم میلیارد دلار آمریكایی نیز به خزانه دولت آقای كریم اف واریز شده تا این كشور ضریب امنیتی در مرزهای خود را افزایش دهد. در روزهای اخیر، آخرین واكنش به كشتار ازبكستان این بوده كه آمریكا اعلام كرده فعالیت های نظامی خود در ازبكستان را به شكلی محدودتر ادامه خواهد داد. اما فعالیت ها به هر حال، ادامه خواهد داشت.آمریكا دولت فعلی ازبكستان را دوست دارد به رغم این كه دولت ازبكستان دولتی خشن است. سازمان های حقوق بشر هم می گویند كه دولت ازبكستان حقوق بشر را زیر پا می گذارد. برخی ها هم خبر می دهند كه هزارها زندانی سیاسی در زندان های این كشور در بازداشت به سر می برند.
• انقلاب بدون رنگ
آشوب در ازبكستان با انقلاب های گرجستان و اوكراین متفاوت است. در انقلاب های گرجستان و اوكراین كه در اولی ادوارد شواردنادزه حكومت را بدون خونریزی تحویل مخالفان غرب گرا داد و در دومی ویكتور یانوكوویچ طرفدار كرملین از خیر قدرت گذشت، محرك اصلی برای به پا خاستن توده ها، دستیابی به معیارهای غربی مثل آزادی های اجتماعی و اقتصاد آزاد بود. این انقلاب ها از سوی افرادی به عنوان «انقلاب های دموكراتیك» معروف شدند و از سوی افرادی دیگر، مورد سوءظن قرار گرفتند كه این انقلاب ها دارد در یك گستره جغرافیایی رخ می دهد كه پروژه های هژمونیك سیاست بین الملل آمریكا را در خود جا داده است.این كشورها انقلاب هایی را تجربه كردند كه در فرآیند آن قدرت به دست متحدان آمریكا افتاد. انقلابی با تبلیغات گسترده جهانی با رنگ های صورتی در گرجستان و نارنجی در جمهوری اوكراین. در ازبكستان اما این مسلمانان هستند كه در اعتراض به زندانی شدن چند بازاری كشور را ناآرام كرده اند. در ازبكستان این مرزنشینان هستند كه تعداد معدودی از آنها در خیابان های تاشكند تظاهرات می كنند كه به خاطر كشیدن یك دیوار مرزی خانه هایشان دارد خراب می شود. ازبك های مسلمان اما حمایت های دست و دل بازانه غرب را ندارند. علاوه بر آن، با سركوب مداوم مخالفان كه سال ها ادامه داشته، مردم قادر نیستند تظاهرات های میلیون نفری ترتیب بدهند و خاطره كسانی كه یكبار زندان های ازبكستان را تجربه كرده اند، تا آنجا كه گزارش های بین المللی حقوق بشر نشان می دهد، سكوت را ترغیب می كند تا طغیان.بنابراین بسیار بعید به نظر می رسد كه تظاهراتی مثل آنچه در اوكراین یا گرجستان رخ داد، در ازبكستان نیز روی بدهد یا كریم اف كه می گویند اعتنایی به حقوق بشر ندارد، حكومت را دو دستی تقدیم كسانی بكند كه آنها را یكصدا با آمریكا «تروریست» می نامد. در اعتراض به كشتار هفتصد هشتصد نفره اندیجان، سه شنبه، چهار روز پس از واقعه اندیجان ۵۰ نفر جلوی سفارت آمریكا در تاشكند جمع شدند و حمایت آمریكا از دولت كریم اف را محكوم كردند. گاردین در گزارشی با عنوان «قتل عام دارد كار دولت كریم اف را تمام می كند» به نقل از اختام شیمردانف عضوی از یك گروه كوچك مخالف دولت نوشت: «ما می خواهیم كه آمریكا، ازبكستان را فقط به عنوان یك پایگاه نظامی در جنگ خود با ترور در نظر نگیرد. بلكه به عنوان كشوری به ما نگاه كند كه مردم آن خواستار آزادی و حقوق بشر هستند.»

منبع : باشگاه اندیشه