سه شنبه, ۲۴ مهر, ۱۴۰۳ / 15 October, 2024
مجله ویستا

امگا ۳ افسردگی را می بلعد


امگا ۳ افسردگی را می بلعد
اسیدهای چرب امگا۳ گروهی از اسیدهای چرب با زنجیره بلند هستند كه در ساختمان خود دارای تعداد زیادی پیوندهای غیر‌اشباع هستند.دانشمندان معتقدند چربی‌هایی كه پیوندهای غیر‌اشباع دارند (نظیر روغن مایع) نسبت به چربی‌هایی كه تمام پیوندهایشان اشباع است، كمتر سلامتی انسان را در معرض خطر قرار می‌دهند و بنابراین توصیه می‌كنند كه در تهیه غذاهای روزمره از روغن‌هایی نظیر روغن‌های گیاهی و مارگارین استفاده شود كه عمدتا از همین اسیدهای چرب غیر‌اشباع (نظیر امگا۳) تشكیل شده‌اند. از طرف دیگر بدن نیز به این چربی‌ها نیاز دارد چرا كه این چربی‌ها از معدود چربی‌هایی هستند كه بدن قادر به تولید آنها نیست و تمام نیاز خود را باید از خارج و از طریق رژیم غذایی تامین كند. غذاهای دریایی و ماهی حاوی این چربی‌ها هستند و می‌توانند به راحتی نیاز بدن را تامین كنند. روغن گردو و كنجد نیز به مقدار زیاد حاوی چربی‌های امگا۳ هستند و بنابراین مصرف آنها طی سال‌های اخیر توسط متخصصان تغذیه توصیه شده است. طی‌ بیماری‌ها و در شرایط استرس و همچنین در افراد مسن، بدن قدرت استفاده از این چربی‌ها را از دست می‌دهد و بنابراین باید میزان آنها را در رژیم غذایی افزایش داد. متاسفانه هرچه جوامع رو به پیشرفت می‌روند، میزان استفاده از غذاهای حاوی چربی امگا۳ (نظیر ماهی، غذاهای دریایی، روغن گردو و كنجد) كمتر می‌شود. طی سال‌های گذشته، میزان مصرف چربی‌های امگا۳ در كشورهای غربی نسبت به دهه گذشته به طور چشمگیری كاهش پیدا كرده و موجب نگرانی متخصصان تغذیه شده است. با توجه به اینكه حدود ۲۰ درصد از وزن خشك مغز انسان را این چربی‌های غیر‌اشباع تشكیل می‌دهند، تامین كافی این مواد برای سلامت و عملكرد مناسب مغز و حتی دیگر قسمت‌های بدن ضروری است.
مطالعات نشان داده‌اند كشورها و نژادهایی كه در رژیم‌غذایی روزمره خود زیاد از چربی‌های امگا۳، ماهی و غذاهای دریایی استفاده می‌كنند، كمتر در معرض ابتلا به برخی از بیماری‌های روانی مشابه با افسردگی قرار دارند. یافته‌ها حاكی از آنند كه در خون افراد مبتلا به افسردگی، سطح امگا ۳ كمتر از افراد عادی است. در ضمن، میزان این چربی‌ها در غشای سلول‌های گلبول‌های قرمز افراد سالخورده كمتر از افراد عادی است. در مطالعه روی استرالیایی‌ها هم مشخص شده است كه تنها یك درصد افزایش در میزان چربی‌های امگا‌۳، با ۵۹ درصد كاهش در علائم افسردگی در زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان همراه است. نكته جالب اینجاست كه اگر سطح اسیدهای چرب امگا۳ در خون مبتلایان به افسردگی پایین باشد، احتمال خودكشی آنها تا حدود ۸ برابر نسبت به افسرده‌هایی كه این مشكل را ندارند، بیشتر می‌شود. از طرف دیگر پژوهشگران متوجه شده‌اند كه غلظت خونی اسیدهای چرب امگا۳ طی فصول مختلف سال متغیر است. به‌طور كلی در بهار و تابستان غلظت این مواد در خون افراد پایین‌تر از پاییز و زمستان است. اگر كمی به رژیم غذایی خود توجه كنید، می‌بینید كه این وضعیت با رژیم غذایی شما هم به خوبی همخوانی دارد. ما در رژیم‌غذایی ایرانی خود در فصول بهار و تابستان كمتر از ماهی و غذاهای دریایی استفاده می‌كنیم و همین امر می‌تواند باعث كاهش غلظت اسیدهای چرب امگا۳ در خون شود.
● امگا۳ و بهبود خلق‌وخو
مصرف ماهی و نیز موادی كه سرشار از امگا۳ هستند باعث بالا رفتن عاطفه و بهبود خلق‌وخو می‌شود.طبق یك مطالعه‌ای كه در دانشگاه پترزبورگ صورت گرفت مصرف امگا۳ یا اسیدچرب كه در ماهی‌های پرچرب مثل ماهی آزاد به دست می‌آید باعث تغییراتی در ساختار مغزی و بهبود كنترل‌های عاطفی در افراد می‌شود.
آزمایش‌ها به روی حیوانات نشان داده است كه با افزایش مصرف امگا۳ تغییرات مغزی آنها هم بیشتر می‌شود و حیوانات فعالیت و تحرك بیشتری از خود نشان می‌دهند.
همچنین محققان انگلیسی دریافتند كه افرادی كه طی هفته امگا۳ كمتری مصرف می‌كنند احتمال اینكه نگرش منفی نسبت به جهان اطراف داشته باشند خیلی بیشتر است. به علاوه این افراد در برخورد با موقعیت‌های تنش‌زا بسیار واكنشی‌تر عمل می‌كنند.به طور كلی افرادی كه سطح بالایی از امگا۳ و اسیدهای چرب را در خون خود دارند بسیار افراد خوش‌برخوردی هستند و كمتر به افسردگی مبتلا می‌شوند. همچنین دانشمندان كشف كردند، بین شدت موج‌های الكتریكی ماده خاكستری مغز با مصرف امگا۳ ارتباط وجود دارد به ویژه این ماده (امگا۳) به روی بخش‌های مرتبط با خلق و خو بیشتر اثر می‌گذارد. این دانشمندان در یك بررسی روی تعدادی شركت‌كننده به این نتیجه رسیدند كه افرادی كه امگا۳ بیشتری مصرف می‌كنند شدت موج ماده خاكستری مغزشان خصوصاً در بخش‌هایی كه با برانگیختگی عاطفی و كنترل هیجانات مرتبط است بیشتر است، مثل نواحی سمت راست آمیگدال و نیز سمت راست هیپوتالاموس.
● درمان شیطنت كودكان با امگا۳
امگا۳ برای درمان كودكان بیش‌فعال، مفید است.مطالعات دانشمندان استرالیایی نشان داده است كه بین اسیدچرب یا امگا۳ و عملكرد مغزی كودكان بیش‌فعال و كودكانی كه نقصی در توجه و تمركز دارند ارتباط وجود دارد.آزمایش‌ها روی تعدادی از كودكان استرالیایی نشان داده است كه اسیدهای چرب (امگا۳) روی یادگیری مهارت‌ها، تمركز حواس، حافظه و زمان واكنش و رفتار آنها تاثیر گذاشته است.این آزمایش‌ها كه بیشتر از ۱۲ هفته به طول انجامید این نكته را تایید كرد كه مصرف هفتگی امگا۳ خصوصاً ماهی‌های دریای آزاد در كودكانی كه اختلال بیش‌فعالی دارند بسیار بااهمیت است.در حال حاضر رایج‌ترین درمان برای كودكان بیش‌فعال درمان دارویی است. اما به دلیل آگاهی والدین از اثرات مخرب داروها و نیز درمان‌های جدیدتر آنان رو به سوی تنظیم مواد غذایی مصرفی كودك آوردند.
● امگا۳ و آلزایمر
مصرف سه عدد ماهی در هفته ،خطر بیماری آلزایمر را كاهش می‌دهد. پزشكان سوئدی طی یك تحقیق نشان داده‌اند كه مصرف مكمل‌های اسیدچرب یا امگا۳ مشكلات فراموشی و ضعف حافظه را كاهش می‌دهد.آلزایمر بیماری‌ای است كه فرد در اثر كم شدن میزان آلومینیوم بدنش به فراموشی و ناتوان درحافظه و یادگیری دچار می‌شود.از سال‌ها پیش پزشكان سعی كردند كه علائم این بیماری را به وسیله دارو بهبود ببخشند اما از آنجایی كه دارو تنها نشانه‌های ظاهری این بیماری را خوب می‌كند این پزشكان درصدد هستند كه علل بنیادی بیماری را با تغذیه مناسب و مصرف مكمل‌های غذایی مثل اسیدچرب و امگا۳ بهبود ببخشند.امگا۳ به دلیل داشتن ماده DHA كه خود نوعی اسیدچرب است، ‌خطر افزایش آلزایمر و فراموشی را تا حد بسیار قابل‌توجهی كاهش می‌دهد.
منبع : روزنامه تهران امروز