ریشه بحران بازار

آنچه طی ۱۰ روز گذشته در بازارهای مختلف کشور رخ داده بیش از آنکه به داستان مالیات بر ارزش افزوده مربوط باشد، به رفتار دولت در مواجهه با اصناف و تشکل‌های مدنی باز می‌گردد. دولت یا سازمان امور مالیاتی طی سال‌های گذشته کمترین میزان توجه‌ای را به نهادهای مدنی و اصناف نشان نداده‌اند. اصناف هیچگاه فراموش نمی‌کنند که سازمان امور مالیاتی هنگامی که قصد تعیین ضرایب مالیاتی را داشت، توافق تهران را به تمام شهرستان‌ها تعمیم داد. در فصل تعیین ضرایب مالیاتی، سازمان تنها به مذاکره با مجامع امور صنفی تهران پرداخت و نتیجه مذاکرات را به کل کشور ابلاغ کرد. بروز چنین رفتارهایی سبب شده تا اصناف به دولت و سازمان امور مالیاتی بدبین شوند. آنچه طی روزهای گذشته نیز رخ داده به شدت تحت تاثیر همین تحولات بوده است. در کنار این رفتار، شورای اصناف نیز به عنوان نهاد متولی و حامی اصناف در معادلات کلان کشور کنار گذاشته شده است. این شورا همراه اصناف به شمار می‌آید و عالی‌ترین خاستگاه مطالبات آنان است اما پارلمان صنفی کشور حتی در زمان تعیین ضرایب مالیاتی نیز به بازی گرفته نشد تا نمایشی از بی‌اعتنایی به اصناف در دولت برگزار شده باشد. شورای اصناف اگر پیش از این مورد توجه مسوولان اقتصادی کشور قرار می‌گرفت، به‌طور حتم در جریان اعتراضات اخیر نیز نقشی فعال ایفا می‌کرد و هیچگاه به حاشیه کشیده نمی‌شد.
جلسه روزگذشته شورای اصناف کشور و سازمان امورمالیاتی نیز به این دلیل صورت گرفت که شورای اصناف همچنان خواهان حل بحران اخیر است. اما دولت نباید فراموش کند که عدم‌توجه به نهادهای جامعه مدنی می‌تواند چنین بحران‌های را ایجاد کند. سازمان امور مالیاتی مدعی شده است که آموزش‌های کافی را به اصناف در مورد مالیات بر ارزش افزوده داده است ولی آنچه که ما شاهد بودیم شباهتی به آموزش نداشت. این سازمان تنها جلساتی را در استان‌ها برگزار کرد و کوتاه‌ترین و سر‌هم‌بندی شده‌ترین شیوه آموزش را به کار بست تا در مورد قانونی با این عظمت به اصناف آگاهی داده باشد. اینگونه می‌شود که اصناف اطمینان خود به دولت را از دست می‌دهد.
دولت اگر زیرساخت‌های آموزشی را به صورت دقیق مهیا می‌کرد به‌طور حتم بحرانی اینگونه نیز شکل نمی‌گرفت. اصناف به دلیل اینکه اطلاعی از شیوه اجرای این قانون نداشته و ندارند به‌شدت تحت فشار روانی قرار گفته‌اند. دولت حتی به مصرف‌کنندگان نیز آموزش‌های لازم را نداده است تا حداقل آنان آگاه باشند که چه اتفاقاتی در کشور رخ می‌دهد. اما اینجا با نمایندگان مجلس نیز سخنی دارم. اصناف به آنان چشم دوخته بودند تا شاید ساکنان قوه‌مقننه به فریاد اصناف برسند. همین نمایندگان در هنگامه انتخابات به سوی اصناف می‌رفتند و همراهی کامل خود با آنان را اعلام می‌کردند ولی هنگامی که انتخابات مجلس هشتم برگزار شد، داستان‌های سیاسی پایان یافت آنان دیگر نگاهی به اصناف نداشتند. این دوستان باید بدانند که رای خود را از اصناف گرفته‌اند و باید در چنین جریان‌هایی حامی یا حداقل شنونده گفتار آنها باشند.
اما در اتفاق اخیر مجلس موضعی منفعل اتخاذ کرد تا بحران همچنان ادامه یابد. سرانجام روزگذشته نیز جلسه‌ای در سازمان امور مالیاتی برگزار شد تا هم اصناف حرف‌های خود را به دولت انتقال دهند و هم آنان خواسته‌های خود را به‌صورت مستقیم بیان کنند. اما دوستان باید بدانند هنگامی که کمترین میزان اطمینان را به اصناف ندارند، گفت‌وگوهای اینچنینی مشکلی را برطرف نخواهد کرد هرچند که شاید در کوتاه‌مدت دردها را قدری درمان کند.

جلال‌الدین شکریه
نایب رئیس شورای اصناف کشور

منبع : روزنامه کارگزاران