کمربندها را ببندیم هم‌شاگردی

● امنیت در سرویس‌های مدارس كودكان؛ بایدها و نبایدها
<زودباش، سرویست رفت، الان جا می‌مانی>! این جمله‌ها بسیاری از صبح‌ها در بسیاری از خانه‌های شهر ما شنیده می‌شود و پس از آن یك كوچولو با یك كوله‌پشتی بزرگ در حالی كه مادر یا پدر، تغذیه مدرسه اش را در كیفش جای می‌دهند، خواب‌آلود از در منزل بیرون می‌رود و پدرو مادر او را تا سوار شدن به سرویس مدرسه مشایعت می‌كنند وبعد با خیال راحت به داخل منزل برمی‌گردند و در منزل را پشت سرشان می‌بندند.
تاكنون به امنیت سرویس‌های مدرسه كودكتان اندیشیده‌اید؟ چند درصد سرویس‌های مدرسه دانش‌آموزان و كودكان دبستانی استاندارد هستند؟ در بسیاری از موارد، تعداد زیادی از كودكان در یك پیكان سوار می‌شوند. اتومبیل‌هایی كه در آن كمربند ایمنی اصلا جایگاهی ندارد. به ویژه اگر پسر بچه ‌باشند، شلوغی و شیطنت آنها هم به این مجموعه افزوده می‌شود. وضعیت سرویس‌های مدرسه كه به شكل مینی‌بوس یا اتوبوس هستند نیز از این بهتر نیست چرا كه كودكان نمی‌توانند از كمربند ایمنی استفاده كنند چون اصلا كمربندی وجود ندارد. به علاوه كودكان هنگام حركت ماشین، دائم در حال راه رفتن و بازی هستند و تصور كنید با یك نیش ترمز ساده، ممكن است چه اتفاقات خطرناكی برای این كوچولوهای مدرسه رو رخ دهد.
● بازی كردن در سرویس مدرسه
نتایج یك مطالعه جدید در امریكا نشان می‌دهد، هر سال ۱۷ هزار كودك در آمریكا به دلیل تصادف سرویس مدرسه، روانه بیمارستان و بخش اورژانس می‌شوند و بیش از دو برابر این تعداد در اثر این تصادفات آسیب می‌بینند و دست كم خراشی روی دست و پا یا صورتشان ایجاد می‌شود. در این مطالعه آمده است در یك چهارم موارد این آسیب‌ها هنگامی رخ می‌دهد كه كودكان می‌خواهند سرویس مدرسه را ترك كنند و از آن پیاده شوند.
در این مطالعه جالب آمده است، سقوط و زمین‌خوردگی هنگام پیاده و سوار شدن به سرویس، پرتاب شدن كودك در اثر ترمز ناگهانی یا پیچیدن ناگهانی خودرو و شوخی‌های كودكانه حین حركت خودرو، نقش مهمی در آسیب دیدن كودكان در سرویس مدرسه دارند.
معمولا در این حوادث ممكن است كودكان دچار پارگی پوست صورت یا بدن، خراشیدگی و یا پیچ‌خوردگی یا شكستگی استخوان‌ها شوند. خبر خوش اینكه معمولا آسیب‌ها از این فراتر نمی‌روند و در بیشتر موارد، این حوادث جان كودكان را تهدید نمی‌كند. به‌علاوه در بیشتر موارد اصلا نیازی به بستری شدن در بیمارستان وجود نخواهد داشت.
این محققان تاكید می‌كنند، یك نگاه گذرا به آسیب‌های كودكان در سرویس مدرسه نشان می‌دهد، نصب كمربند ایمنی در این خودروها ضروری است. گرچه كارخانه‌های اتومبیل‌سازی این موضوع را نادیده می‌گیرند؛ به ویژه در كشور ما كه اصلا خودروی مشخصی برای سرویس مدارس در نظر گرفته نمی‌شود و مینی‌بوسی كه در طول روز به جا به جایی مسافرها در سطح شهر می‌پردازد، یك شیفت كاری خود را هم به انتقال كودكان از خانه به مدرسه اختصاص می‌دهد. بنابراین اصلا طراحی خاص و رعایت نكات ایمنی ویژه در سرویس مدارس كشورمان وجود ندارد.
دكتر جنیفر مك گیهان از بیمارستان كلمبوس در اوهایو كه سرپرستی یك گروه تحقیقاتی را برعهده دارد، معتقد است طراحی و نصب و استفاده از كمربندهای ایمنی در سرویس مدرسه كودكان یك ضرورت است؛ به ویژه كمربندهایی كه از روی شانه كودك عبور كرده، پس از گذشتن از روی سینه و ران‌های پا، در جایگاه خود محكم می‌شوند. این كمربندها علاوه بر اینكه كودكان را از پرتاب شدن هنگام ترمز ناگهانی، محافظت می‌كنند، باعث می‌شوند كودك در تمام طول حركت خودرو در جای خود بنشیند و درون سرویس‌ مدرسه حركت نكند؛ زیرا جا به جا شدن كودكان در سرویس در حال حركت بسیار خطرناك است. آكادمی پزشكان كودكان امریكا در یك بیانیه جدید، استفاده و نصب این نوع كمربندها را در سرویس‌های مدرسه، توصیه كرده است.
● ایجاد شبكه حمل و نقل دانش‌آموزی
به نظر می‌رسد، تشكیل یك سیستم برای حمل و نقل دانش‌آموزان با همكاری شهرداری‌ها، راهنمایی و رانندگی و مدارس یكی از راهكارهای مناسبی است كه می‌تواند امنیت كودكان شهرمان را در مسیر رفت و آمد به مدرسه و درون سرویس مدرسه فراهم كند.
محمد رئوفی، مدیرعامل شركت مهندسان مشاور حركت پایدار با اشاره به این موضوع می‌گوید: "با ایجاد یك شبكه حمل و نقل دانش‌آموزی می‌توان اعتماد خانواده‌ها به شهرداری، پلیس و مدرسه را افزایش داد و در عین حال به كم شدن هزینه‌های خانواده‌ها نیز كمك كرد." حسین شهیدزاده، دبیراجرایی ستاد مهر با اشاره به مشكل جا به جایی كودكان از خانه به مدرسه، می‌گوید: <سرویس‌های مدارس تنها به اتكای اینكه با مدیر مدرسه هماهنگ شده‌اند، برای جابه‌جایی دانش‌آموزان از مدرسه و خانه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این در حالی است كه به مسائلی مانند ایمنی اتومبیل به لحاظ فنی و صلاحیت رانندگان توجه نمی‌شود. از دیگر سو هیچ قانونی نیز برای حل این مشكل مشخص نشده است.>
در سال‌های اخیر، تلاش‌هایی برای راه‌اندازی یك سیستم مشخص برای انتقال كودكان از مدرسه به خانه صورت گرفته است كه از آن جمله، می‌توان به استخدام رانندگان زن برای انتقال دختران دبستانی به مدارس اشاره كرد.
شاید به دلیل اینكه این بانوان مشغله كاری كمتری دارند و شیفت‌های كمتری را در طول روز مشغول كار هستند، دقت و حوصله بیشتری برای برعهده گرفتن سرویس مدرسه و توجه به امنیت كودكان در سفرهای بین شهری داشته باشند.
به هر حال سرویس‌های مدرسه كودكان در شهر ما، با استانداردها فاصله زیادی دارند. این روزها خیلی كم دیده می‌شود كه از كمربند ایمنی استفاده شود، چرا كه بیشتر این اتومبیل‌ها در صندلی عقب، فاقد كمربند ایمنی هستند و یا كودكان اصلا به بستن آن در سرویس مدرسه عادت نكرده‌اند.
به هر حال به نظر می‌رسد بهینه‌سازی محیط رفت و آمد كودكان در این سفرهای بین شهری یكی از اهدافی است كه با همكاری والدین، مدرسه، شهرداری‌ها و راهنمایی و رانندگی قابل دستیابی است.‌

نیكی پرهام

منبع : روزنامه سلامت