سن اشیای باستانی چگونه تعیین می‌شود؟

تاریخ‌گذاری اشیای باستانی کار ساده‌ای نیست، اما اندازه‌گیری برخی ایزوتوپ‌های رادیواکتیو می‌‌تواند به تعیین سن مصنوعات و سنگواره‌های قدیمی کمک کند.تا همین اواخر تاریخ‌گذاری نسبی تنها روش شناسایی سن واقعی یک شی باستانی بود.
باستان‌شناسان با بررسی رابطه شیء با لایه‌های رسوبات در منطقه با مقایسه آن شیء با دیگر چیزهای یافت‌شده در محل اکتشاف، می‌توانند تخمین بزنند شیء در چه زمانی به آن محل وارد شده است.
گرچه تاریخ‌گذاری نسبی هنوز روشی بسیار مورد استفاده است، چندین روش تاریخ‌گذاری نوین به آن افزوده شده است.تاریخ‌گذاری رادیواکتیو شامل تعیین سن یک سنگواره یا نمونه باستانی با اندازه‌گیری میزان کربن ۱۴ در آن است.
کربن ۱۴ یا رادیوکربن یک ایزوتوپ رادیواکتیو طبیعی است که هنگامی تشکیل می‌شود که پرتوهای کیهانی در بخش فوقانی جو به مولکول‌های نیتروژن برخورد می‌کنند، و باعث اکسیداسیون و تبدیل آنها به دی‌اکسیدکربن می‌شوند.
گیاهان سبز این دی‌اکسیدکربن را جذب می‌کنند، بنابراین تعداد مولکول‌های کربن ۱۴ به طور مداوم تا زمانی که گیاه بمیرد، د رآن افزایش می‌یابد.
کربن ۱۴ همچنین به بدن حیوانات که گیاهان را می‌خورند نیز وارد می‌شود. پس از مرگ مقدار کربن ۱۴ در نمونه آلی همگام با تلاشی مولکول‌ها به طور منظم کاهش پیدا می‌کنئد.
کربن ۱۴ نیمه‌عمری برابر ۴۰±۵۷۳۰ سال دارد، به این معنا که حدود هر ۵۷۰۰ سال یک بار یک شیء نیمی از محتوای کربن ۱۴ خود را از دست می‌دهد.
نمونه‌های به دست آمده از ۷۰۰۰۰ سال گذشته که متشکل از چوب، زغال، استخوان، تورب، شاخ و یا یک بسییاری از اجسام کربن‌دار دیگر باشند،‌با استفاده از تکنیک قابل تاریخ‌گذاری هستند.

LiveScienc, ۱ May, ۲۰۰۷

منبع : روزنامه همشهری