بررسی پایداری عملکرد ژنوتیپهای جو (.Hordeum Vulgare L) با استفاده از آماره های پایداری تکرار پذیر و تجزیه الگو به وسیله مدل AMMI

به منظور بررسی پایداری عملکرد، آزمایشهای یکنواخت سراسری در ۸ ایستگاه تحقیقاتی مناطق معتدل ایران در سالهای ۱۳۷۳ تا ۱۳۷۵ با استفاده از ۱۹ ژنوتیپ جو در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۴ تکرار انجام شد. محاسبه های آماری شامل تجزیه واریانس مرکب، تجزیه رگرسیون، برآورد تکرارپذیری ۱۴ آماره پایداری و تجزیه الگو بود. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که ژنوتیپها دارای سازگاری اختصاصی با مکانها بودند.
در تجزیه رگرسیون، مجموع مربعات اثر متقابل ژنوتیپ × محیط %۴۱.۲۱ از مجموع مربعات کل را به خود اختصاص داد و واریانس باقیمانده های رگرسیونی غیریکنواخت بود. بنابراین، مدل رگرسیونی و آماره های حاصل از آن برای تجزیه پایداری مناسب نبود. آماره های اکووالانس ریک، واریانس محیطی و آماره مدل AMMI۱ مناسبترین آماره ها و واجد تکرارپذیری مطلوب بودند. تجزیه پایداری بر اساس این آماره ها و تجزیه الگو نشان داد که ژنوتیپ شماره ۵ پرمحصول، پایدار و قابل توصیه برای همه مناطق بود، ژنوتیپ شماره ۱۶ کم محصول و سازگار با مناطق کم محصول بود.

فرشاد فتاحی
احمد یوسفی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی