مولاده - MOOLAADE

سال تولید : ۲۰۰۴
کشور تولیدکننده : سنگال، بوکینافاسو، مراکش، تونس، کامرون، سوئیس و آلمان
محصول : عثمان سمبنه
کارگردان : سمبنه
فیلمنامه‌نویس : سمبنه
فیلمبردار : دومینیک ژانتی
آهنگساز(موسیقی متن) : بوکانا مگا
هنرپیشگان : فاتوماتا کولیبالی، مایمونا هلن دیارا، سالیماتا ترائوره، آمیناتا دائو، دومینیک ت. زیدا، موسی تئوفیل سووی، راسمان اوئدرائوگو و مه کومپائوره
نوع فیلم : رنگی، ۱۲۴ دقیقه


جرسیو، دهکده‌ای در بورکینافاسو، زمان حال. در حالی‌که تاجری محلی، معروف به ̎مزدور̎ (زیدا)، وارد دهکده می‌شود، شش دختر جوان از مراسم ̎پاک‌سازی̎ (آئین ختنهٔ دخترها) می‌گریزند. می‌گویند دو تا از آنان به شهر گریخته‌اند؛ و چهار نفر دیگر ـ ̎جاتو̎ (اومی)، ̎حوا̎ و ̎نفیساتو̎ ـ به ̎ماما کول̎، همسر دوم ̎سیره باتیلی̎ (اوئدرائوگو) پناه می‌برند. ̎کول̎ که با این سنت مخالف است و اجازه نداده چنین عملی روی دخترش، ̎آمساتو̎ (ترائوره)، صورت بگیرد، پس از پناه دادن دخترها طنابی رنگی ـ نماد ̎مولاده، محل تحصن، پناهگاه ـ دورِ خانه‌اش می‌کشد. نه ̎سالیندا̎ها (زنانی که این عمل را انجام می‌دهند) و نه مردان و ریش‌سفیدان دهکده، جرأت عبور از آن طناب را ندارند. ̎کول̎، حمایت ̎حاجاتو̎ (دیارا)، همسر اول ̎سیره̎ و چند زن دیگر را جلب می‌کند. با وجود آن‌که ̎سیره̎ با این حرکتِ همسرش، جلوی دیگران معذب شده ولی نمی‌تواند ̎کول̎ را به برداشتن ̎مولاده̎ راضی کند. نامزد ̎ماساتو̎، ̎ابراهیما̎ (سووی)، پسر کدخدای دهکده، از فرانسه بازمی‌گردد. کدخدا از پسرش ـ که با یک بیلاکورو (ختنه نشده) ازدواج کرده ـ ایراد می‌گیرد و از او می‌خواهد با دختری جوان‌تر، دختر عمویش ازدواج کند. معلوم می‌شود که دو دختر گم‌شده، خود را توی چاه انداخته‌اند. ̎آمات̎، برادر بزرگ‌تر ̎سیره̎، شلاقی به او می‌دهد و اصرار دارد که باید ̎کول̎ را به شلاق ببندد و وادرش کند تا ̎مولاده̎ را بردارد. اما با وجود آن‌که ̎کول̎ را جلوی مردم شلاق می‌زنند کلامی به زبان نمی‌آورد و از برداشتن طناب سر باز می‌زند. ̎مزدور̎ وارد معرکه می‌شود و جلوی کتک خوردنش را می‌گیرد. در همین حال ̎سلبا̎ مادر ̎جاتو̎ را فریب می‌دهد و راضی‌اش می‌کند تا ̎عمل̎ شود. ̎جاتو̎ بر اثر خونریزی می‌میرد. ̎مزدور̎ از دهکده‌ خارج می‌شود و مردانی تعقیبش می‌کنند و او را به قتل می‌رسانند. زنان گرد می‌آیند تا به اتفاق ̎سلبا̎ در مراسم عزاداری دخترش شرکت کنند. ̎کول̎، ̎مولاده̎ را برمی‌چیند و زنان خارج می‌شوند تا با مخالفان‌شان رودررو شوند. آنها ̎سالیندا̎ها را تهدید می‌کنند که چاقو‌هایشان را کنار بگذارند و به مردان می‌گویند از این پس دیگر زن‌ها ̎عمل̎ نخواهند شد. ̎ابراهیما̎ پدرش را به چالش می‌طلبد و اعلام می‌کند که با ̎آمساتو̎ ازدواج خواهد کرد.
● سمبنه یکی از بزرگ‌ترین سینماگران آفریقائی دهه‌های پیش از ۸۲ سالگی فیلم را ساخته است. مولاده دومین قسمت از سه گانه‌ای در بزرگداشت زنان آفریقائی است. پس از فات کینه (۲۰۰۰) که کمدی سرزنده‌ای دربارهٔ یک زن شهری جسور و خودساخته بود، او این‌جا روی همسر دوم و نافرمان مردی مسن در دهکده‌ای دورافتاده متمرکز می‌شود که حاضر به پذیرش آئین سنتی تحقیرگر زنان نیست. ویژگی‌های داستان‌های مسبنه، یعنی سادگی گول‌زننده و رها بودن ظاهری داستان‌گوئی و شخصیت‌پردازی، باعث می‌شود درام فیلم مرتب نیرو بگیرد و وجوه سیاسی پیدا کند (بسیاری از این داستان‌ها به انگلیسی ترجمه شده و ـ برخلاف فیلم‌های سمبنه ـ در دسترس است). پرداخت چندلایهٔ سمبنه از شخصیت تاجری محلی که نمایندهٔ دنیای بیرون از دهکده است نمونه‌ای از آرامش و وقار استادانهٔ شیوهٔ او است. فیلم از یک مشکل خانوادگی کوچک به تصویر جامعه‌ای در آستانهٔ خشونت می‌رسد و با وجود حساسیت دست‌مایه، طنز و طراوت را هیچ‌گاه فراموش نمی‌کند. سمبنه را یکی از آخرین فیلم‌سازان سیاسی دنیا می‌دانند که هم‌چنان سرپا ایستاده و می‌تواند تماشاگر را در شور و شوق خود برای دغدغه‌هایش درگیر کند.