جمعه, ۱۶ آذر, ۱۴۰۳ / 6 December, 2024
مجله ویستا

کابوسی برای بوش


جورج بوش هرگز در آرژانتین با احترام مورد استقبال قرار نگرفت، حداقل از سوی شهروندانی كه چندان به «آزادی بخشی» او و اعمالش باور نداشتند. بدین ترتیب، شاید مقایسه او با چه گوارا غیرمنطقی باشد، به ویژه با توجه به آن كه تاریخ هنوز درباره «جورج واكر بوش» قضاوت نكرده است. تاریخدانان و تاریخ نگاران بر این باورند كه فرزند محبوب آرژانتین، چنان با اسطوره در آمیخته است كه حتی در قلب لندن و نیویورك هم تی شرت های منقش به تصویر او با بهایی بالغ بر ۴۰ دلار به فروش می رسند! بدین ترتیب، هر چند شاید مقایسه این دو و میزان محبوبیتشان منطقی نباشد، اما می توان نوع نگاهی كه هر یك به «آزادی» داشته اند و خود سمبل چنین نگرشی محسوب می شوند را مورد كنكاش قرار داد.«مانوئل مورا آراخو» مدیر یك مؤسسه معتبر تحلیل افكار عمومی در این خصوص می گوید: آزادی در نظر «چه» و آنچه او برای تحقق آن تلاش می كرد، در حقیقت، استقلال كشورها و آزادی جمعی فقرا در این مناطق بود، اما آنچه بوش به دنبال آن است، آزادی شخصی است. بوش نمادی بارز از محافظه كاری است، در حالی كه «چه» بارزترین نمود سوسیالیسم بود.«مارتین كراسه» تحلیلگر اجتماعی مسائل آرژانتین در این باره می گوید: دلبستگی مردمان آرژانتین به «چه» هرگز به معنای تصمیم جمعی آنان برای به كارگیری ایدئولوژی سیاسی و یا اقتصادی او نیست. تحسین و ستایش چه گوارا، قطعاً شامل ایدئولوژی او و به طور خاص، ماركسیسم نمی شود.كراسه در ادامه می گوید: ایده مبارزه مردی شجاع و نترس با «آسیاب بادی»های عظیم الجثه واقعاً رمانتیك و جذاب است. چه، در حقیقت «كیشوت» واقعی است.سال ها پیش، هنگامی كه در مورد محل دفن بقایای جسد چه گوارا بحث بسیاری در جریان بود، كراسه در نوشتاری به بیان نظر خود پرداخت و چنین نوشت: مقبره معنوی این نماد، سوسیالیسم كوبا است، مكانی كه در نهایت، ایده های وی امكان تحقق پیدا كرد. این جامعه شناس آرژانتینی كه گویا چندان علاقه ای به كوبا ندارد، با اظهار تأسفی تلخ از این واقعیت افزوده بود: این موضوع كه امكان تحقق ایده های «چه» تنها در كوبا فراهم شد، یك فاجعه است!
اما این عقیده گویا تنها به این جامعه شناس منحصر می شود. بسیاری از چهره های سرشناس آمریكای لاتین و به طور خاص، «هوگو چاوز» رئیس جمهور بولیواریایی ونزوئلا با چنین نظری به شدت مخالف است.
چه گوارا بخشی تفكیك ناپذیر از انقلاب «فیدل كاسترو» است. او دوشادوش برادران كاسترو در نبرد برای به دست گرفتن قدرت در كوبا، سال ،۱۹۵۹ جنگید و پس از آن نیز نقشی كلیدی در اصلاحات سوسیالیستی داشت. چه گوارا بخشی از شهرت افسانه ای اش را نیز مدیون سخنرانی های مهیج و حملات شدید اللحن خود به سیاست خارجی آمریكا است. او هم چنین با نگارش راهنمای «جنگ های چریكی» حمایت خود را از انقلاب در سرتاسر جهان اعلام كرده بود.امروز، اما به باور كراسه، آنچه چهره «چه گوارا» را در فرهنگ عامه شكل می دهد. تصویری عاری از ایدئولوژی سیاسی است. او معتقد است كه «چه» تبدیل به نمادی از اعتراض و شورش شده و به همین دلیل است كه جوانان تی شرت های منقش به تصاویر او را بر تن كرده و پوسترهای او را بر دیوارهای خوابگاه های دانشجویی نصب می كنند.«ریكاردو لوپز گوتیگ»، تاریخدان جوان آرژانتینی اما نظر جالبی دارد. او می گوید: گوارا اصولاً نمادی از «رهایی از» بود. او نماد رهایی از كاپیتالیسم و فقر استخوان خردكن ناشی از سیطره این ایدئولوژی بود. این در حالی است كه بوش نماد «رهایی برای» است. او و نظراتش مربوط به رها شدن مردم برای رسیدن به چیزی است.لوپز در ادامه می افزاید: «چه» خواهان بازگشت به سبك زندگی ساده و اجتماعی بود كه در آن هیچ مالكیت شخصی وجود نداشته و «فرد» در مفهوم «جامعه» هویت بیابد. بوش اما خواستار آزادی های شخصی است. آزادی هایی همراه با رقابت و نزاع، در دوره ای كه جهانی سازی رو به رشد است و زندگی پیچیده تر از قبل می شود، بدیهی است كه گفتمان چه گوارا جذاب به نظر برسد.چالش اصلی برای بوش، به باور «مورا آراخو»، این است كه او در جایگاه یك «آزادی بخش» در متن تحولاتی مورد قضاوت قرار می گیرد كه هرگز اسطوره «چه» در جنگ آنها اسیر نشده است. آراخو برای نمونه از جنگ عراق نام می برد و می گوید: مردم به عراق می نگرند و می گویند كه این آزادی وعده داده شده كجاست؟!«اسكار رائول كاردوسو»، تحلیلگر سیاسی و مجری یك برنامه پرطرفدار سیاسی رادیو با اشاره به شكاف های موجود در جامعه آمریكا كه پس از توفان های اخیر بیش از پیش تعیمق شده است، می گوید: بوش، دیگر برای شهروندان آمریكا رئیس جمهور «پس از ۱۱ سپتامبر» نیست، بلكه او اكنون رئیس جمهور «پس از كاترینا» محسوب می شود. مردم دائماً می شنوند كه معافیت های مالیاتی به نفع ۴ درصد ثروتمند جامعه تمام شده است سپس مشاهده می كنند كه فقرا در جریان توفان كاترینا جان می بازند.كاردوسو در ادامه می گوید: مردمان آرژانتین هم سخنان بوش در مورد آزادی را می شنوند، اما در هضم آن و تطبیق این سخنان با واقعیت مشكل دارند.یك نظرسنجی تلفنی در ۴ شهر اصلی آمریكا لاتین: «بوینوس آیرس»، «برازیلیا»، «سانتیاگو» و «مونته ویدئو» نشان داده است كه میزان نفرت و ضدیت با بوش در بوینوس آیرس با ۶۴ درصد بسیار فراتر از سایر شهرهای این قاره است.این احساس خصومت را حتی در كیوسك های روزنامه فروشی پایتخت هم می توان مشاهده كرد. در اكثر این كیوسك ها در حالی كه انبوهی از كارت پستال های چه گوارا، پوسترها و كتاب های منتشر شده در مورد آخرین تحقیقات درباره انقلاب مردمی او به چشم می خورد، انبوهی از نشریات آرژانتین كه صفحات تمام رنگی خود را به فراخوان مردم جهت مقابله با بوش اختصاص داده بودند، نشان دهنده جو عمومی علیه بوش است.خوسه كه صاحب یكی از این كیوسك ها در خیابان «كورینتس»، یكی از شلوغ ترین خیابان های پایتخت است، هنگام مواجهه با پرسشی در مورد مقایسه چه گوارا با بوش، به انبوه یادبودهای چه گوارا اشاره كرده و می گوید: شما حق ندارید «چه» ما را با بوش مقایسه كنید. چه، مرد عمل بود. او به آنچه در مورد آزادی می گفت، عمل می كرد، اما بوش فقط حرف می زند!خوسه هنگامی كه با پرسشی در مورد اینكه بوش، مردم عراق را از دیكتاتوری منفور صدام نجات داد، مواجه می شود، با تعجب می گوید: او این كار را به خاطر نفت انجام داد. مطمئنم مردم آمریكا هم این موضوع را می فهمند.
منبع : روزنامه ایران