دیس‌پلازی در بازار معرفی پزشکان

در کشور ما تبلیغات پزشکان برای معرفی خود و توانمندی‌‌هایشان، به موجب قانون ممنوع اعلام شده است. اما آیا می‌توان با این ممنوعیت، به دلایل متفاوت، نیاز به اطلاع رسانی را به سادگی زیر پا گذاشت؟ متاسفانه این مساله منجر به آشفته بازاری شده است که شان و منزلت پزشکی را زیر سوال می‌برد. حال نظر همکاران را می‌خوانیم...
دکتر شهرزاد نوری متخصص غدد مترشحه است. وی معتقد است که ارایه خدمات مناسب به بیمار و راضی بودن افرادی که به پزشک مراجعه می‌کنند از شیوه کار پزشک بهترین راه تبلیغات است، ضمن اینکه تبلیغات برای یک پزشک ممنوع است و این روش در چارچوب مقررات ممنوعیت تبلیغاتی نمی‌گنجد.
وی در این رابطه می‌گوید: «وقتی بیمار از برخورد و شیوه کار پزشک راضی باشد، بی‌تردید رضایت خود را در جمع دوستان یا آشنایان اعلام می‌کند و این بهترین روش برای تبلیغات و جذب کردن بیماران به شمار می‌رود.»
وی اضافه می‌کند: «به اعتقاد من ارایه تیزرهای تبلیغاتی که گهگاه در مترو یا شبکه‌های گوناگون تلویزیونی دیده می‌شود به‌هیچ‌وجه در شان و منزلت یک پزشک نیست.»
دکتر تیرداد شیرمردی پزشک عمومی‌است. وی در خصوص بحث تبلیغات پزشکی می‌گوید: «هر شغلی نیازمند تبلیغ است و به اعتقاد من ممنوعیت تبلیغات برای پزشکان کار چندان پسندیده‌ای نیست.»
وی ادامه می‌دهد: «یک پزشک جوان که به تازگی به جمع پزشکان پیوسته چه طور می‌تواند بازار کار خود را پیدا کند؟ در شرایطی که اغلب ظرفیت بیمارستان‌ها تکمیل است و هنوز یک پزشک نتوانسته بیماران خود را پیدا کند، آیا واقعا می‌توان با اجاره‌های سنگین مطب، تنها با بیمارانی که بدون شناخت قبلی به مطب مراجعه می‌کنند گذران زندگی کرد؟»
این پزشک عمومی‌ اضافه کرد: «بنده برای اینکه بتوانم در پایتخت که در هر خیابان و کوچه‌اش مطب و ساختمان پزشکان وجود دارد، اعتماد مشتریان را جلب کنم در اولین هفته شروع به کار و همین طور در مناسبات و اعیاد گوناگون بدون دریافت حق ویزیت از بیماران پذیرایی می‌کردم تا کم‌کم مراجعه کنندگان با شیوه کارم آشنا شدند.»
وی ادامه می‌دهد: «به اعتقاد من قانون ممنوعیت تبلیغات برای پزشکان به بازبینی و تجدیدنظر نیاز دارد. در شرایطی که همه ساله تعداد بی شماری پزشک فارغ التحصیل و تعداد بی‌شماری دانشجوی پزشکی وارد دانشگاه‌ها می‌شوند برای گذران زندگی پزشکان باید راهی برای جلب بیماران باشد.»
دکتر عباس علیمرادی، فوق تخصص گوارش و کبد است. وی درباره بحث تبلیغات در شغل پزشکی می‌گوید: «پزشک باید روشی را برای تبلیغ خود استفاده کند که در منزلتش باشد.»
وی در این خصوص می‌گوید: «پخش کردن کارت ویزیت یک پزشک در کوچه و خیابان کار صحیحی نیست. اگر یک پزشک قصد ارایه تبلیغات داشته باشد باید از راه و روش درست آن استفاده کند. ضمن اینکه از آنجایی که جان یک بیمار از هر چیز دیگری مهم‌تر است وی اغلب به تبلیغات کوچه و خیابانی توجه نمی‌کند و سعی می‌کند پزشکی را انتخاب کند که به لحاظ دانش در سطح بالایی قرار داشته باشد.»
وی خاطرنشان می‌کند: «با وجودی که تبلیغات پزشکی در کشور ممنوع است، من مخالف تبلیغ برای پزشکان نیستم ولی معتقدم باید راهی انتخاب شود که شان پزشک خدشه‌دار نشود.»
دکتر مهناز ایوبی، متخصص زنان و زایمان است. وی اعتقاد دارد که ارایه تبلیغات در نیازمندی‌های محله که از طریق پیک به صورت هفتگی به شهروندان توزیع می‌شود، چهره چندان مناسبی ندارد.
وی در این رابطه می‌گوید: «ای کاش راه بهتری برای ارایه تبلیغات وجود داشت. بارها در نیازمندهای محله نام پزشکان و متخصصان را در کنار تبلیغات سوپرمارکتی محله، زرگری، خشکشویی، عکاسی و ... دیده‌ام. به نظر من چهره زیبایی ندارد که یک پزشک که سال‌ها برای گرفتن مدرک و ارایه خدمات به افراد جامعه تحصیل کرده است، دست به چنین تبلیغاتی بزند.»
وی دلیل ممنوعیت تبلیغات پزشکان را نیز به نوعی مرتبط با جایگاه و شان پزشکان در کشور می‌داند و می‌گوید: «شاید یکی از دلایلی که تبلیغ کردن یک پزشک ممنوع اعلام شده، همین مساله باشد. شان و جایگاه پزشک والاتر از آن است که در روزنامه‌ها، مجلات، نیازمندی‌ها، تیزرهای تلویزیونی و مواردی از این قبیل تبلیغ کند.»
دکتر ایوبی ابراز داشت: «یک پزشک برای شناساندن تجربیات و داشته‌های خود به بیماران راه‌های بهتری دارد. ارایه مقالات و کسب امتیاز در کنگره‌های گوناگون، پژوهش و تحقیق در موارد مرتبط با رشته تخصصی و روش‌هایی از این دست، راه مناسبی برای عنوان کردن اطلاعات و داشته‌ها و همین طور جذب مشتری برای یک پزشک محسوب می‌شود و چهره‌ای به مراتب زیباتر از تبلیغات دارد.»
دکتر امیرحسین سراج، متخصص کودکان است. وی برخورد صحیح و محترمانه با بیمار را یکی از راه‌های مراجعه مجدد وی به مطب می‌داند و می‌گوید: «برقراری یک رابطه محترمانه و خوش برخوردی با مراجعه کننده برای جذب بیمار راه بسیار مناسبی است.»
وی ادامه می‌دهد: «یک پزشک اگر مبلغ بسیار گزافی را صرف تبلیغات پزشکی کند، اما برخورد مناسب با بیماران نداشته باشد، نمی‌تواند افراد مراجعه کننده به مطبش را حفظ کند و دیر یا زود آنها را از دست خواهد داد.»
وی اضافه می‌کند: «تبلیغات پزشکی در ایران ممنوع است، اما راه‌های زیادی وجود دارد که مردم با نام و تخصص یک پزشک آشنا شده و خواهان ملاقات با وی شوند. همین که یک پزشک به اندازه کافی برای بیمار خود وقت بگذارد، گهگاه به پرونده پزشکی بیمارانش مراجعه کند، از پروسه درمانی آنها اطلاع یافته و جویای احوال آنها شود، خاطره خوش از یک پزشک در ذهن بیمار حک خواهد کرد تا وی برای درمان بیماری خود، خانواده و دوستانش به مطب وی مراجعه کند.»
دکتر بهزاد خلیلی‌فرد، متخصص بیماری‌های داخلی است. وی معتقد است که دلیل اصلی افزایش آمار متقاضیان شرکت در آزمون دستیاری و رزیدنتی، پایین بودن درآمد پزشکان عمومی‌است که ‌این قشر از جامعه پزشکی را به گرفتن تخصص یا رزیدنتی و یا ارایه تبلیغات مجبور می‌کند.»
وی در این خصوص تصریح می‌کند: «البته ‌این چاره راه نیست و شاید کمتر از یک دهه دیگر با تزریق متخصصان بی‌شمار به جامعه، متخصصان نیز با این مشکل مواجه خواهند شد. امروزه تعداد زیاد پزشکان و درآمد ناچیز پزشکان عمومی‌ موجب شده که ‌این قشر از جامعه به فکر تبلیغات و جذب بیماران بیفتند. درست نیست که عنوان شود اما کار به جایی رسیده که پزشک بیمارستانی بیشتر به فکر کشاندن بیمار به مطب خود است تا درمان سریع‌تر وی.»
این متخصص بیماری‌های داخلی ادامه می‌دهد: «تبلیغ تنها راهی است که برای یک پزشک باقی می‌ماند. منتظر ماندن در مطب برای مراجعه بیمار، پرداخت هزینه بالا برای کرایه یک یا دو مطب، تقبل حقوق منشی، نداشتن شهرت و ... مشکلاتی است که ‌امروز به کاهش درآمد پزشکان منجر شده و شاید از نظر پزشکی با این همه مشکل، تنها راه فرار از اینها همان تبلیغات باشد.»
دکتر خلیلی فرد اظهار می‌کند: «اما متاسفانه در ایران پزشکان راه صحیح تبلیغات را نیز نمی‌دانند و با چاپ عکس‌های عجیب یا نام و مشخصات خود در نیازمندی‌های روزنامه‌ها و مجلات غیرمرتبط قصد جذب بیمار را دارند. این در حالی است که در برخی کشورهای اروپایی که مانند ایران قانون ممنوعیت تبلیغات پزشکی حکم‌فرماست، پزشکان برای معرفی خود دست به تاسیس مجلات پزشکی، ارایه گزارش کاری در ارگان‌های دولتی مرتبط، انجام آزمایش‌های متعدد در انستیتوها و ارایه نتایج در نشریات مرتبط، حضور در کنگره‌ها و دریافت گواهینامه‌های متعدد می‌زنند.»

افسانه حسن زاده

منبع : هفته نامه سپید