پروسه نوشتن

● انتخاب سوژه
افکارتان را رها کنید و هر چه را به فکرتان می‌رسد روی کاغذ بیاورید.‏
یکی از بهترین کارها برای پیدا کردن یک سوژه خوب گپ زدن و گفت‌و‌گو با همکاران‌تان است. ممکن است ‏آن‌ها اطلاعات ارزنده‌ای داشته باشند و بتوانید بر اساس آن یک خبر خوب تهیه کنید.
● زاویه دید
برای پوشش خبر می‌شود از زوایای بسیار گوناگونی وارد شد. نشریات برای انتخاب زاویه دید تمایلات ‏مخاطبان را در نظر می‌گیرند. به این ترتیب، چیزی که برای نشریه‌ای جالب است ممکن است برای نشریه‌ای ‏دیگر اصلاً اهمیت نداشته باشد.‏
در پوشش انتخابات، اگر برای نشریه زنان کار می‌کنید طبیعتا ‏باید روی آن دسته از اظهار نظرهای نامزدها متمرکز بشوید که درباره وضعیت زنان است. در یک نشریه ‏کارگری باید روی مسایل کارگرها متمرکز بشوید و اگر در روزنامه‌ای محلی کار می‌کنید می‌توانید ببینید ‏نامزدها برای شهر کوچک شما چه برنامه‌هایی دارند. همچنین در یک روزنامه همه‌خوان ممکن است به دنبال ‏زندگی پشت پرده نماینده‌ها باشید.‏
برای پوشش اخبار دنباله‌دار (مثل انتخابات یا درگیری‌ها، مثلا فعالیت‌های هسته‌ای ایران) همیشه به ‏دنبال تازه‌ترین تحولات باشید یا تلاش کنید ابعادی را پیدا کنید که دیگران هنوز به آن نپرداخته‌اند. در سقوط یک ‏هواپیما می‌توانید با نگاه‌های مختلف خبرهای مختلفی بنویسید. مثلا:
‏- علت سقوط چه بوده است؛‏
‏- دولت درباره علت سقوط اطلاعات متناقض می‌دهد؛
‏- هواپیمایی که سقوط کرده بالاترین آمار سقوط را در بین هواپیماها دارد؛
‏- تحریم باعث شده بخشی از ناوگان هوایی کشور بدون استفاده بماند...‏
همیشه لید را بر اساس زاویه‌ای که به خبر نگاه می‌کنید بنویسید. بقیه خبر هم باید حول همان محور باشد. ‏
اگر در نشستی خبری وزیر راه راجع به علت سقوط هواپیما گفته و همچنین قدری هم راجع به وضعیت ‏فرودگاه‌های کشور صحبت کرده تصمیم بگیرید قصد دارید درباره علت سقوط هواپیما بنویسید یا درباره وضعیت ‏فرودگاه‌ها.
● جمع آوری اطلاعات
اطلاعات جمع کنید تا ارزشش را داشته باشد خبرتان را بخوانند. تحقیق کنید، با آدم‌های مختلف صحبت کنید ‏‏(مصاحبه کنید)، منابع و مدارک جمع کنید.‏
سعی کنید بفهمید موضوع چیست. مثلاً اگر کنفرانسی درباره ایدز برگزار شده است فقط ننویسید، کنفرانس ایدز با ‏حضور کارشناسان برگزار شد. سعی کنید بفهمید موضوع اصلی که ذهن همه شرکت کننده‌ها را پر کرده چیست. ‏مثلاً این که همه تلاش می‌کنند تا در این کنفرانس کاری بکنند تا صدا و سیما و روزنامه‌ها بی‌پرده درباره راه‌های ‏جلوگیری از گسترش ایدز صحبت بکنند.‏
یا اگر یک کنفرانس باستان‌شناسی با حضور باستان‌شناسان خارجی در ایران بر پا شده، به جای این‌که فقط خبر ‏بدهید چنین کنفرانسی برپا شده، بنویسید که باستان‌شناسان خارجی قرار است پس از سال‌ها دوباره به ایران بیایند و ‏دولت قول داده شرایط کار را برای آن‌ها مهیا کند.‏
برای جمع‌آوری اطلاعات و پیدا کردن خبرها از تحریریه خارج بشوید و به حوزه‌های‌تان دایم سرک بکشید. قصه‌‏گوها (راوی‌ها) آن‌هایی هستند که توی کوچه و خیابان می‌گردند. آن‌هایی که فقط پشت میز تحریریه می‌نشینند ‏نمی‌توانند خبر خوب بنویسند و مهم‌تر از همه نمی‌توانند بفهمند ماجرا چیست.‏(توصیه رویترز)
قبل از کنفرانس و بعد از آن حضور داشته باشید. بهترین خبرها اغلب «لبه» کنفرانس‌ها و نشست‌ها رخ می‌دهد؛ ‏یعنی قبل و بعد از آن، جایی که آدم‌ها پشت میکروفون نیستند و راحت‌تر صحبت می‌کنند. کنفرانس‌ها همچنین ‏جای خیلی خوبی برای پیدا کردن منابع خبر (آدم‌ها) و ایجاد ارتباطات هستند.‏
باز هم یادتان باشد اولین نفر باشید که وارد نشست‌ها و کنفرانس‌ها می‌شوید و آخرین نفر هم باشید که محل را ترک ‏کنید. تا می‌توانید پرسه بزنید و بپلکید.‏
دنبال رنگ باشید. دنبال جزییاتی که به خواننده می‌گوید آنجا چطور بود. جزییاتی که باعث می‌شود خواننده به ‏خبرتان بچسبد و آن را رها نکند.
دیوید فینکل از روزنامه واشنگتن پست می‌گوید، «به جای این‌که بنویسید بیمار شیزوفرنی صداهای عجیب و ‏غریب می‌شنید بنویسید آن صداها چه بود. مثلاً بنویسید او می‌شنید: «برو همسرت را بکش.»
فراموش نکنید مثل مورچه‌ای که دانه جمع می‌کند اطلاعات‌تان را جمع‌آوری کنید .خیلی وقت‌ها اگر همان لحظه مشاهدات را ‏ننویسید، دیگر در خبرتان از آن مشاهدات خبری نخواهد بود. با هر که گفتگو می‌کنید، جزئیات قیافه‌اش و ‏لباسش را هم یادداشت کنید. اگر در دفتر کارش با او صحبت می‌کنید، توضیح دهید دفترش چطور جایی است. ‏مثلاً دو تا مجسمه آفریقایی دارد یا همه مدارک تحصیلی‌اش را به دیوار زده و ...‏
فقط حواستان باشد جزئیاتی که در خبرتان می‌آورید باید به نحوی با آنچه می‌خواهید مرتبط باشد. اگر در سقوط یک ‏هواپیما عروسک له شده به بار ابعاد انسانی ماجرا می‌افزاید. اگر بنویسید یک شاهد عینی که کاپشن سبز پوشیده ‏بود گفت سه جسد را از داخل هواپیما بیرون کشیده، رنگ لباس او کمکی به توصیف بهتر ماجرا نمی‌کند. اما اگر ‏بنویسید یک شاهد عینی که روی دستانش خونین بود و صورتش خاک گرفته بود گفت سه جسد را از داخل هواپیما ‏بیرون کشیده به بار دراماتیک ماجرا افزوده‌اید.

منبع : فرهنگ‌سرای‌رسانه