گر تو نمی‌پسندی، تغییر ده غذا را

واژه ارگانیک، اشاره به نوعی عملیات کشاورزی و فراوری مواد غذایی دارد که دوستدار محیط‌زیست و تضمین‌کننده سلامت انسان است. کنترل علف‌های هرز و دفع آفات با استفاده از عملیات سالم و بدون تخریب محیط‌زیست، سلامت فردی و حتی سلامت زمینی را که روی آن زندگی می‌کنیم، تامین می‌کند. اصطلاح «ارگانیک»هم برای غذاهای حیوانی و هم گیاهی کاربرد دارد.
کشاورزانی که به روش ارگانیک زراعت می‌کنند، از مواد شیمیایی (آفت‌کش‌ها، قارچ‌کش‌ها و کودها) که به محیط‌زیست آسیبی نمی‌زنند، استفاده می‌کنند. آنها از مخلوطی از فن‌آوری‌های جدید و قدیمی‌ و تحقیقات علمی‌ برای برقراری نظم در اکوسیستم طبیعی زمین بهره می‌برند.
کشاورزی ارگانیک گیاهانی غنی از ترکیبات مغذی، خاکی حاصلخیز و به‌دور از ترکیبات شیمیایی ایجاد می‌کند که به حفظ کیفیت آب و حیات وحش منجر می‌شود. ‌کشاورزی ارگانیک اغلب غذایی را به ما عرضه می‌کند که برای خوردن، سالم‌تر و برای حفظ سلامت ما، بسیار مناسب‌تر است.
کشت محصولات غذایی به طریقه ارگانیک بهترین راه برای کاهش ورود سموم کاربردی در عملیات ‌کشاورزی رایج است.‌ این سموم تنها شامل آفت‌کش‌ها نیستند. انواع زیادی از آنها که در کشورهای توسعه‌یافته، تحت عنوان موادی با قابلیت‌ایجاد سرطان تقسیم‌بندی می‌شوند که اغلب فلزات سنگین مانند سرب و جیوه و حلال‌هایی مانند بنزن و تولوئن را در بر می‌گیرند. به حداقل رساندن قرار گرفتن افراد در معرض این سموم مهم‌ترین مزیتی است که کشاورزی ارگانیک امکان آن را فراهم می‌کند. فلزات سنگین به کارایی سیستم عصبی آسیب می‌رسانند و عوارضی چون: گرفتگی عضلانی و کاهش ضریب هوشی و کاهش تولید هموگلوبین که منجر به کم‌خونی می‌شود را به وجود می‌آورند. حلال‌ها به گلبول‌های سفید آسیب می‌رسانند، قدرت سیستم ایمنی بدن را برای مقابله با عفونت‌ها کاهش می‌دهند. علاوه بر کاهش قابل‌توجه تماس شما با ‌این اجزا که سلامت شما را به یغما می‌برند، مواد غذایی که به‌طور ارگانیک رشد یافته‌اند دارای مقادیر بالاتر مواد مغذی مانند پروتیین، ویتامین C و مواد معدنی هستند.
تحقیقات نشان می‌دهند که غذاهای ارگانیک برای سلامتی مناسب‌تر هستند.
● غذاهای ارگانیک و سلامت کودکان
آثار منفی غذاهای تهیه شده به روش سنتی بر سلامت و به‌دنبال آن مزایای مصرف غذاهای ارگانیک مختص افراد بالغ نیست. در حقیقت متخصصان زیادی گمان می‌کنند که غذاهای ارگانیک ممکن است کارآمدترین راه کار برای حفظ سلامت فرزندانمان باشند.
در دو گزارش مجزا در سال‌های (۱۹۸۹) و (۱۹۹۸)، اعلام شده که میلیون‌ها کودک آمریکایی در معرض مقادیر بالای آفت‌کش‌های موجود در ماده غذایی‌شان هستند که بهتر است محدودیت‌هایی برای ایمنی بیشتر اعمال شود. بعضی از ‌این آفت‌کش‌ها به‌عنوان سموم دستگاه عصبی شناخته می‌شوند و قادر به‌ایجاد وقفه در تکامل مغز و سیستم عصبی هستند. به‌علاوه بعضی محققان معتقدند که کودکان و نوجوانان ممکن است به عوامل‌ایجادکننده سرطان ناشی از آفت‌کش‌ها آسیب‌پذیرتر باشند چرا که بدن به ورود‌این مواد در طی دوره زمانی که سرعت رشد بالاست و دوره بلوغ جسمی‌است، خیلی حساس‌تر است.
در سال ۱۹۹۶، کنگره لزوم حفظ کیفیت مواد غذایی برگزار شد که در آن تمام آفت‌کش‌های کاربردی، به منظور ‌ایمنی مواد غذایی برای نوزادان و کودکان ممنوع شدند. غذاهای ارگانیک که به طورمحدود اجزای مضر در سلامتی را کنترل کرده‌اند، می‌توانند نقش مهمی‌ در تضمین سلامت کودکانمان داشته باشند.
خوردن غذاهای ارگانیک تماس کودکان را با آفت‌کش‌های ارگانوفسفاته کمتر می‌کند:
ـ خوردن غذاهای ارگانیک از ورود آفت‌کش‌های ارگانوفسفاته به بدن کودکان که به بروز آثار شدید نورولوژیکی در حیوانات و انسان‌ها منجر می‌شوند جلوگیری می‌کند.
ـ آفت‌کش‌های ارگانوفسفات حدودا نیمی ‌از حشره‌کش‌های مصرفی در ‌ایالات متحده را به خود اختصاص می‌دهد. ارگانوفسفات‌ها با مسمومیت سیستم عصبی در حیوانات و حشرات موذی عمل می‌کنند. وقتی در معرض مقدار زیادی از‌ این آفت‌کش‌ها قرار می‌گیرید، اغلب با ایجاد اختلال در سیستم عصبی، همراه می‌شود. کودکان به آثار سمی ‌ناشی از آفت‌کش‌های ارگانوفسفاته آسیب‌پذیرتر نشان می‌دهند زیرا بدن وسیستم عصبی آنها هنوز در حال شکل‌گیری است. سموم عصبی ارگانوفسفاته حتی در مقادیر‌اندک می‌توانند به عقب‌ماندگی‌های وسیع، مشکلات رفتاری، مشکلات برخوردی بیش‌فعالی و کاهش سطح یادگیری منجر شوند.
ـ این نکته را همواره به یاد داشته باشید: «برای اینکه کودکانتان در معرض آفت‌کش‌ها قرار نگیرند، از غذاهای ارگانیک استفاده کنید.»
● آیا غذاهای ارگانیک نسبت به غذاهای رایج ارزش تغذیه‌ای بیشتری دارند؟
غذاهای ارگانیک دارای کیفیت پروتیینی، میزان ویتامین C و مواد معدنی بیشتری هستند. در بعضی حالات میزان مواد معدنی به‌طورچشم‌گیری درمواد غذایی ارگانیک بیشتر است. از این میان مقدار آهن تا سه برابر در محصولات ارگانیک گزارش شده است.
غذاهای ارگانیک اغلب حاوی فلاوونوییدهای بیشتری از غذاهای رایج هستند.بررسی‌ها نشان می‌دهد با وجودی که پنج گونه سبزی ارگانیک (کاهو، اسفناج، هویج، سیب زمینی و کلم ) میزان
ویتامین C توصیه شده در روز را برای مردان و زنان فراهم می‌کنند، همین میزان سبزی‌های غیر ارگانیک قادر به‌این امر نیستند. به‌علاوه غذاهای ارگانیک حاوی نیترات کمتری نسبت به غذاهای ارگانیک هستند. نیترات‌ها جزء اصلی کودهای شیمیایی هستند که با هموگلوبین پیوند داده، به‌علاوه کودهای نیتروژنی به ترکیبات شیمیایی نیتراتی در گیاهان که برای ساخت پروتیین نیاز دارند، تبدیل می‌شوند. وقتی مقدار موجود بیش از نیاز گیاه باشد، نیترات‌ها از خاک به منابع آب‌های سطحی و زیر زمینی نفوذ کرده و آنها را آلوده می‌کند. در کنار مضرات شدید نیترات روی زندگی موجودات آبی، مقادیر زیاد نیترات در آب آشامیدنی می‌تواند عامل بیماری شدید در انسان به‌ویژه کودکان شود.دانشمندان در مطالعات دیگر دریافتند که بر اساس اطلاعات جمع‌آوری شده از باقی مانده آفت‌کش‌ها توسط سازمان ‌کشاورزی آمریکا، میوه‌ها و سبزی‌های ارگانیک حاوی تنها ۳/۱ باقی مانده اکثریت آفت‌کش‌ها در قیاس با مواد غذایی غیر ارگانیک هستند.
ممکن است به‌نظر بیاید پرتقال‌های غیرارگانیک که از نظر‌ اندازه هرکدام دوبرابر پرتقال‌های ارگانیک هستند، حاوی ویتامین C دوبرابر نیز باشند. اما حقیقتا اینگونه نیست و مشخص شده که در پرتقال‌های ارگانیک مقادیر بسیار بیشتری ویتامین C وجود دارد. دلیل این تفاوت این است که در شیوه معمول پرورش پرتقال از کودهای نیتروژنه استفاده می‌شود که عامل جذب آب بیشتراست، به این وسیله ترتیب ترکیبات موجود در پرتقال رقیق می‌شوند. شما یک پرتقال خیلی بزرگ می‌خرید در حالی که پر از آب است و ارزش تغذیه‌ای ندارد.خوردن غذای ارگانیک ممکن است به پیش‌گیری از التهاب مزمن، که یک عامل اصلی هم در بیماری قلبی و عروقی و هم در سرطان روده بزرگ است، کمک کند. محصولات غذایی ارگانیک حاوی اسید سالیسیلیک بیشتری هستند. اسید سالیسیلیک ترکیبی است که عمل مخربی را که به سخت شدن شریان‌ها و سرطان روده منجر می‌شود خنثی می‌کند.
● با خوردن غذاهای ارگانیک از خوردن چه ترکیباتی ممانعت می‌شود؟
بیش از ۳۰۰۰ سم پر خطر به‌طور معمول در سیستم تامین غذای آمریکا موجود است که بر اساس قانون کاربرد آنها در غذاهای ارگانیک ممنوع است. این موارد شامل گروه‌های زیر است:
▪ آفت‌کش‌ها: بزرگترین گروه از سموم که کاربرد آنها در غذاهای ‌کشت داده شده به طریقه ارگانیک ممنوع شده، آفت‌کش‌های سنتزی هستند که واقعا در هر جایی از زنجیره تامین مواد غذایی یافت می‌شود. چند صد ترکیب شیمیایی و هزاران نام تجاری محصولات آفت‌کش اساسا در تولید تجاری مواد غذایی در آمریکا کاربرد داشته‌اند. ۷۳ آفت‌کش را برای استفاده در ‌کشاورزی به عنوان مواد با قابلیت سرطان‌زایی (مواد مولد سرطان) گروه‌بندی می‌کنند.
▪ فلزات سنگین: فلزات سمی‌کادمیوم، سرب و جیوه ورودی به ماده غذایی تهیه شده، در خلال آلودگی صنعتی خاک و آب‌های زیرزمینی و در حین کار با سیستم مکانیکی در فرآیند و بسته‌بندی به مواد غذایی راه می‌یابند. کادمیوم که می‌تواند در بافت‌های گیاهی در مقادیر بیشتر از خاک تجمع یابد، را با سرطان‌های ریه، پروستات و دستگاه تناسلی مرتبط می‌دانند. با وجودی که مضرات شدید سرب مدت‌های مدیدی است که شناسایی شده است، به‌ویژه در مورد کودکان، از لحیم سرب هنوز برای درزبندی قوطی‌های قلعی که در کنسروسازی کاربرد دارند، استفاده شده که عامل ورود سرب به غذاهای کنسروی متعدد است.
● معیارهای انواع سبزی، میوه و حبوبات ارگانیک
۱ ) خاک ایمن: حداقل از سه سال قبل از برداشت محصول، زمـین زراعــی نباید با آب فاضلاب آبیاری شده باشد. خاک نیز باید عاری از املاح سرب و کلراید پتاسیم باشد.
۲) فقدان بازسازی: هیچ‌گونه مواد افزودنی (مانند شیرین‌کننده‌ها و رنگ‌دهنده‌های مصنوعی)، پرتودهی با پرتوهای یونیزه‌کننده و اصلاح ژنتیک نباید در روند تولید محصول به کار رفته باشد.
۳ ) خیره‌سازی و انبار مجزا: محصولات ارگانیک باید از محصولات غیرارگانیک تفکیک شده و به طور جداگانه نگهداری شوند.
۴ ) عدم استفاده از مواد شیمیایی مصنوعی: استفاده نکردن از ترکیبات شیمیایی مصنوعی مانند کودهای شیمیایی، آفت‌کش‌ها، حشره‌کش‌ها و علف‌کش‌ها (از سه سال قبل از برداشت محصول).
معیارهای گوشت و شیر و تخم مرغ و دیگر فرآورده های حیوانی ارگانیک
۱ ) حیوانات باید حداکثر از روز دوم تولد به روش ارگانیک پرورش یافته باشند.
۲) خوراک ارگانیک: تغذیه دام و طیور باید صد درصد از خوراک ارگانیک بوده باشد.
۳ ) هیچ‌گونه آنتی‌بیوتیک و هورمون نباید استفاده شود.
۴ ) حیوانات چرنده باید از مرتع مناسب برخوردار باشند. هر حیوان باید از سرپناه، آب سالم، رژیم غذایی متعادل، هوای تازه، نور مستقیم آفتاب و فضای کافی برای حرکت برخوردار باشد.
۵) ذخیره‌سازی و انبار مجزا: فرآورده‌های ارگانیک باید از محصولات غیرارگانیک تفکیک شده و جداگانه نگهداری شوند.

منبع : روزنامه سلامت