جمعه, ۲۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 17 May, 2024
مجله ویستا
ارزشیابی و تحلیل هزینه - اثربخشی برنامه تشخیص و پیشگیری از تالاسمی در استان سیستان و بلوچستان و استان فارس (۸۱-۱۳۷۷)
● مقدمه:
در حالیکه شیوع ژن تالاسمی مینور در کشور ۴-۸ درصد است، این شیوع در استان سیستان و بلوچستان و فارس به ۱۰ درصد هم می رسد. با توجه به شیوع بالای این بیماری در استان سیستان و بلوچستان و استان فارس و همچنین وجود شرایط متفاوت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این دو استان، در این مطالعه سعی شده است با یک رویکرد تحلیل تصمیم گیری براساس بهترین شواهد موجود، شاخص هزینه اثربخشی نهایی برنامه پیشگیری از تالاسمی را در طی سال های اخیر محاسبه نماییم.
● روش کار:
این مطالعه یک ارزشیابی از نوع خارجی و نهایی می باشد. پس از ترسیم درخت تصمیم گیری، شاخص های ارزیابی برنامه که شامل میزان پوشش برنامه، میزان بروز تالاسمی ماژور در سال، اثربخشی مشاوره قبل از ازدواج (فراوانی انصراف از ازدواج پس از مشاوره به کل ناقلین شناسایی شده)، هزینه - اثربخشی نهایی (هزینه صرف شده برای جلوگیری از تولد یک کودک تالاسمی ماژور) بود، مشخص گردید. سپس داده های مربوط در طی سال های ۱۳۷۷-۱۳۸۱ از مراکز مختلف شامل معاونت بهداشت استان، سازمان ثبت احوال، استانداری و سایر مراکز مربوطه کسب گردید. داده های جمع آوری شده به همراه هزینه ها در درخت تصمیم گیری جاگذاری و به روش Average folding back مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
● نتایج:
شاخص پوشش برنامه پیشگیری از تالاسمی در استان سیستان و بلوچستان در سال ۷۹، ۷۰.۹ درصد بود و در سال ۱۳۸۱ به%۷۷ افزایش یافت. متوسط این میزان در استان فارس در طی سال های بررسی نیز حدود ۷۰ درصد بود. در استان سیستان و بلوچستان، میزان انصراف از ازدواج در ناقلین تالاسمی مینور %۳.۵ در سال ۱۳۷۹ و در سال %۰.۵ ۱۳۸۱ بود. در حالیکه متوسط این میزان در استان فارس در سال %۶۲.۱ ۱۳۷۹ و در سال %۴۸ ۱۳۸۱ بود. میزان بروز تالاسمی ماژور در کل استان سیستان و بلوچستان در سال ۱۳۷۸، ۱۵۰ کودک در هر صد هزار تولد زنده و در سال ۱۳۸۱ به میزان ۱۸۰ کودک در صد هزار تولد زنده افزایش داشته است. این میزان در سال ۱۳۷۷ در استان فارس ۷۲ کودک در صدهزار تولد زنده بود که در سال ۱۳۸۱ به ۲۴.۸ تقلیل یافت. شاخص هزینه - اثربخشی برنامه نشان می دهد که به ازای پیشگیری از تولد یک کودک مبتلا به تالاسمی ماژور در استان سیستان و بلوچستان ۳۱۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال و در استان فارس حدود ۱۳,۳۳۰,۰۰۰ ریال هزینه صرف می شود.
● بحث:
با وجود نتایج موفقیت آمیز برنامه پیشگیری از تالاسمی در کل کشور، مطالعات ارزشیابی در دو استان سیستان و بلوچستان و فارس نتایج متفاوتی را نشان داد. با وجود اقدامات انجام گرفته و افزایش مختصر شاخص پوشش برنامه در سال های اخیر در استان سیستان و بلوچستان، هزینه پیشگیری از تولد یک کودک تالاسمی ماژور حدود ۳۰ برابر این هزینه در استان فارس است. کم بودن میزان انصراف از ازدواج در ناقلین تالاسمی، عدم پوشش برنامه بر مزدوجین قبل از سال ۱۳۷۵، عدم وجود تسهیلات آزمایش قبل از تولد (PND) در سال های مورد بررسی، نرخ بالای باروری کلی و عمومی، رواج ازدواج های غیررسمی و طایفه ای و مراجعه به مراکز مشاوره پس از عقد از علل این نتیجه در استان سیستان و بلوچستان می باشد. پیشنهاد می شود در اجرای این برنامه در کشور، مقتضیات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی استان ها در نظر گرفته شود. برای انجام آن راهبردهای منطقه ای اتخاذ گردد.
حسن ابوالقاسمی
پیمان عشقی
محمدسعید رحیمی نژاد
سعید حاتمی
پیمان عشقی
محمدسعید رحیمی نژاد
سعید حاتمی
منبع : پایگاه اطلاعات علمی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران دولت سازمان ملل رئیسی وزیر کشور مجلس شورای اسلامی دولت سیزدهم شورای نگهبان رئیس جمهور قوه قضائیه سید ابراهیم رئیسی احمد وحیدی
سیل مشهد تهران پلیس سازمان هواشناسی آموزش و پرورش بارش باران قوه قضاییه شهرداری تهران قتل فضای مجازی دستگیری
خودرو چین ایران خودرو قیمت دلار قیمت خودرو قیمت طلا مالیات بازار خودرو مسکن بانک مرکزی دلار سایپا
نمایشگاه کتاب کتاب نمایشگاه کتاب تهران تلویزیون سریال سینمای ایران موسیقی همایون شجریان فردوسی شاهنامه
سرعت اینترنت دانشگاه تهران
اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه فلسطین روسیه آمریکا جنگ غزه حماس ترکیه اوکراین نوار غزه طوفان الاقصی
فوتبال پرسپولیس تراکتور استقلال سپاهان جام حذفی لیگ برتر بازی باشگاه استقلال لیگ برتر ایران لیگ برتر انگلیس رئال مادرید
هوش مصنوعی آیفون اپل گوگل عیسی زارع پور سامسونگ تبلیغات دوربین تلفن همراه موبایل
بارداری چای دیابت کاهش وزن زوال عقل سرماخوردگی دندان عقل