تاریخنامه طبری

نویسنده : طبری - محمدبن‌جریر
مترجم : بلعمی - محمدبن‌محمد
مصحح : روشن - محمد
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۷۸/۰۹/۳۰
رده دیویی : ۹۰۹.۰۹۷۶۷۱
قطع : وزیری
جلد : گالینگر
تعداد صفحه : ۷۷۲
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
شماره مجلد : ۱
تیراژ : ۱۵۰۰
شابک : ۹۶۴-۴۳۵-۳۱۶-۱

تاریخنامه طبری که اینک کامل‌ترین متن تصحیح شده آن در پنج جلد با تعلیقات و یادداشت‌های مفصل و تحقیقی به چاپ رسیده, ترجمه اخبارالامم و الملوک, اثر محمد بن جریر طبری است .مصحح کتاب در پیش گفتار مفصل خود به انتساب ترجمه تاریخ طبری به بلعمی, طبری و آثارش, تاریخ طبری, خاندان بلعمی, ترجمه تاریخنامه طبری, تصحیح متن و نسخه‌های مورد استفاده و روش کار اشاره کرده چنین می‌نویسد :((ترجمه تاریخنامه طبری به سال 352ه.ق به روزگار سامانیان, در دوران منصور بن احمد بن اسماعیل صورت پذیرفته است .ابوعلی محمد بن محمد بلعمی از پایه و مایه دانش بهره‌ای چندان نداشته و در ترجمه تاریخ طبری واسطه‌ای بیش نبوده است .ترجمه در واقع در سه گونه روایت, حاصل کار سه گروه از دبیران و منشیان دانشمند دیوان سامانیان بوده و به احتمال زیاد از کار هم اطلاع نداشته‌اند...پس شایسته است نام درست اثر را ـ تاریخنامه طبری ـ بخوانیم و برای سفارشی که امیر سامانی, منصور بن نوح به زمان ابوالحسن فائق خاصه به بلعمی کرده است و از او خواسته تا متن تاریخ طبری را به فارسی برگردانند, آن را منسوب به بلعمی بدانیم, و نه حاصل کار او و ترجمه او..., نسخه‌های تاریخنامه طبری با دو مقدمه آغاز می‌شود, پاره‌ای از نسخه‌ها, با مقدمه‌ای تازی آراسته است و پاره‌ای از نسخه‌ها با مقدمه فارسی...از این روی ما با روایت‌های گوناگون از تاریخنامه روبروییم نه با نسخه‌های متفاوت)) . ((تاریخنامه طبری)) با تاریخ عمومی عالم از زمان حضرت آدم آغاز می‌شود و وقایع بعدی با ترکیبی از تاریخ پیامبران پس از حضرت آدم تا حضرت محمد(ص), تاریخ اسطوره‌ای ایران, تاریخ باستان ایران و تاریخ اسلام بازگو می‌گردد . موخره‌ای که سال‌ها پس از تالیف متن اصلی بر کتاب افزوده شده, سیر حوادث را تا سال 529ه.ق پی گرفته کتاب را با ذکر خبر قتل المسترشد بالله, خلیفه عباسی در سال 529ه.ق به پایان می‌برد .جلد نخست تصحیح و چاپ حاضر شامل ابتدای تاریخ عالم تا((خبر مرگ قباد)), پادشاه ساسانی است .برخی باب‌های کتاب عبارت‌اند از :آفرینش آدم(ع), نبوت حضرت آدم(ع), خبر پیامبری شیث و ادریس, حدیث کیومرث, پادشاهی طهمورث, پادشاهی جمشید, خبر نوح(ع), خبر پادشاهی ضحاک, پادشاهی نمرود, هود پیغمبر و قوم عاد, خبر صالح(ع), خبر ابراهیم خلیل الرحمان, قصه یعقوب(ع), قصه یوسف(ع), خبر ایوب صابر, خبر شعیب(ع), خبر منوچهرالملک, خبر موسی(ع), پادشاهی کیقباد, و قصه الیاس...همچنین تاریخ پیامبران و پادشاهان ایران تا زمان سلطنت و مرگ قباد ساسانی به ترتیب و توالی ایام حیات و رسالت و سلطنت آنها .