لیزر در خدمت پوست، مو و زیبایی

استفاده از لیزر، از متنوع‌ترین روش‌های درمان برای بیماری‌ها و ناهنجاری‌های پوست و ساختمان عروقی آن است. اگر نوع لیزر برای بیمار به درستی انتخاب شود، بسیار موثر است اما باید بدانیم که این کار نوعی کار درمانی زیبایی است که باید از سوی پزشکان ماهر و باتجربه انجام گیرد. بسیاری از خوانندگان، با توجه به فرا رسیدن فصل سرما و شدت کم آفتاب می‌خواهند از این روش برای ترمیم پوست خود استفاده کنند و به همین علت پیامک‌های زیادی برای ما ارسال کرده‌اند.
لیزرهای‌ متفاوتی‌ برای‌ پوست‌ به‌ کار می‌روند. بسته‌ به‌ آن‌که‌ چه‌ نوع‌ آن‌ استفاده‌ شود، سلول‌ یا مولکول هدف‌ در پوست‌ متفاوت‌ است. نور خارج ‌شده‌ از هر لیزر طول‌ موج‌ متفاوتی‌ دارد. بنابراین‌ در هر طول‌ موج، این‌ انرژی‌ جذب‌ ماده‌ خاصی‌ می‌‌شود که‌ اصطلاحا به‌ آن‌ کروموفور گویند. به طور مثال اگر هدف‌ درمان، برداشتن‌ ضایعات‌ رنگی‌ از جمله‌ لکه‌های‌ قهوه‌ای‌ روی‌ پوست‌ باشد، کروموفور آن‌ رنگدانه‌ ملانین‌ است. در گروه‌ دیگری‌ از لیزرها ماده‌ هدف‌ آب‌ داخل‌ و خارج‌ سلولی‌ است. آب‌ نور را جذب‌ می‌کند و تبخیر می‌شود. بنابراین‌ سلول‌ با از دست ‌دادن‌ رطوبت‌ خود از بین‌ می‌‌رود. در حالی‌ که‌ سلول‌‌های‌ مجاور سالم‌ باقی‌ می‌مانند. این‌ خاصیت‌ لیزر (جذب‌ توسط‌ ماده‌ کروموفور و یا آب) باعث‌ شده‌ که‌ لیزر روشی‌ ایده‌آل‌ برای‌ از بین‌ بردن‌ بسیاری‌ ضایعات‌ پوستی‌ باشد.
● موارد استفاده‌ از لیزر در پوست‌
▪ موارد استفاده از لیزر برای مراقبت‌های پوست، زیاد است و شامل این موارد می‌شود:
ـ ضایعات‌ مربوط‌ به‌ عروق‌ پوست‌ (مانند ماه‌ گرفتگی، عروق‌ گشاد شده‌ سطحی‌ در صورت‌ و پاها).
ـ اسکارها (شامل‌ لک‌‌های‌ قرمز، سفید، قهوه‌ای‌ و گوشت‌ اضافه‌ که‌ از ضایعات‌ قبلی‌ به‌ جا مانده‌ باشد).
ـ ترک‌‌های‌ پوست، فرورفتگی‌های‌ ناشی‌ از جوش، چین‌ و چروک‌ و زگیل‌‌های‌ ویروسی.
ـ ضایعات‌ رنگدانه‌ای‌ (مانند لک‌‌های‌ ناشی‌ از آفتاب، لک‌‌هایی‌ که‌ اصطلاحا «شیرقهوه» نامیده‌ می‌‌شوند، بعضی‌ از خال‌‌های‌ عمقی‌ پوست).
ـ خالکوبی‌ و لک‌های‌ باقی‌مانده‌ از خراشیدگی‌ها و تصادفات و برداشتن‌ موهای‌ زاید.
ـ با توجه‌ به‌ تعدد بیماری‌های‌ پوستی، لازم‌ است‌ بیمار توسط‌ متخصص‌ معاینه‌ و نوع‌ ضایعه‌ به طور دقیق تشخیص‌ داده‌ شود. سپس‌ پزشک‌ با در نظر گرفتن‌ میزان‌ کارایی‌ لیزر برای‌ آن‌ بیماری، در مورد انجام‌ لیزر درمانی‌ تصمیم‌ خواهد گرفت.
● درمان آکنه با لیزر
آکنه از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی، به ویژه در نوجوانان و جوانان است و بسیاری از افرادی که به پزشکان پوست و مو مراجعه می‌کنند، به علت درمان این بیماری یا جای آنهاست. آکنه در برخی موارد مزمن می‌شود و ایجاد افسردگی و مشکلات روانی می‌کند. انواع لیزرهای غیرلایه‌بردار و غیرمهاجم برای درمان ضایعات آکنه‌ای موثرند. در حقیقت، آب موجود در سلول را با ایجاد گرما تبخیر می‌کند و سلول‌های چربی‌ساز پوست را کوچک و ترشحات چربی آنها را کم می‌کند.
لیزرهای غیرتهاجمی و غیر لایه‌برداری برای جای جوش یا اسکار ناشی از آکنه نیز موثر است. لیزرهای غیرتهاجمی که برای درمان آکنه به کار می‌رود، در حدود سه تا پنج جلسه درمانی برای بیماران استفاده می‌شوند و فاصله میان هر جلسه، یک ماه است و هر جلسه نیز ۵ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد.
درباره درمان جای جوش ناشی از آکنه، لیزرهای غیر تهاجمی با تحریک کلاژن ‌سازی زیر پوست موجب کاهش آنها می‌شود و هیچ لایه‌ای از روی پوست برداشته نمی‌شود و به همین علت عوارض کمی دارد.
● جوان‌سازی پوست با لیزر
پیشرفت جدیدی که در عرصه جوان‌سازی پوست انجام گرفته، استفاده از لیزر است که در این مورد برای برخی بیماران لیزرهای تهاجمی با خاصیت لایه‌برداری خفیف تا متوسط و عمیق و برای برخی دیگر لیزرهای تهاجمی با خاصیت تحریک کلاژن زیر پوستی کاربرد دارد. لیزر، آسیب پوستی و جای آکنه را هم در روند جوان‌سازی پوست درمان می‌کند.
لیزرهای برنده، لایه سطحی پوست را برمی‌دارد و لایه زیرین آن را گرم می‌کند و این کار موجب تولید بیشتر کلاژن می‌شود. پس از ترمیم زخم ناشی از سوختگی لایه سطحی پوست، نرمی و تازگی روی پوست باقی می‌ماند.
لیزرهای غیربرنده یا غیرتهاجمی یا غیر لایه‌بردار، در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته و بسیار محبوب شده‌اند چون به زمان بهبود بسیار کمی نیاز دارند. نور لیزر غیربرنده از سطح پوست عبور می‌کند و لایه زیرین را حرارت می‌دهد و به این ترتیب به پوست اجازه می‌دهد تا زخم خود را ترمیم و کلاژن‌سازی کند و پوست جدیدی تشکیل شود که تازگی و نشاط و شادابی دارد.
لیزرهای غیربرنده به علت برنداشتن لایه سطحی پوست، کمتر به پوست آسیب می‌زنند، عوارض کمتری دارند و احتمال وجود زخم و عفونت در حد صفر است. یکی از انواع محبوب لیزرهای غیربرنده یا غیرتهاجمی از منبع نور مادون قرمز استفاده می‌کند که از لایه زیرین پوست عبور می‌کند و موجب سفتی و انقباض پوست می‌شود و به این ترتیب شلی و افتادگی آن را برطرف می‌کند. درمان با این‌گونه لیزرها به چند جلسه درمانی نیاز دارد و چند هفته پس از آخرین جلسه، نتایج درمان مشخص می‌شود.
● کاربرد جوان‌سازی پوست با لیزر
▪ پزشکان به طور معمول تحت شرایطی، عمل جوان‌سازی پوست را به کمک لیزر انجام می‌دهند که شامل این موارد است:
ـ رفع چروک و خطوط ظریف صورت به ویژه در لب بالا، گونه‌ها و پیشانی
ـ صاف‌ و سفت‌کردن پوست پلک
ـ رفع چین‌های پنجه غازی اطراف چشم
ـ نرم و شاداب کردن خطوط ضخیم و برجسته پوست
ـ برداشتن لک‌های قهوه‌ای رنگ و تغییر رنگ‌های پوستی
ـ برطرف و صاف‌کردن جای جوش‌ها یا اسکار
ـ ترمیم خطوط عمود بر لب‌ها ناشی از سیگارکشیدن
▪ مزایای جوان‌سازی پوست با لیزر
ـ بازسازی پوست با لیزر، مزایای زیادی دارد که از جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد:
ـ بهتربودن نتایج درمان
ـ نوعی جراحی نسبتا بدون خون‌ریزی
ـ نوعی جراحی که به دقت کنترل شده است.
ـ یک روش اضافه یا جایگزین در مقایسه با روش‌های دیگر جوان‌سازی پوست
ـ نوعی روش جراحی بی‌خطر، قابل اعتماد، موثر و ایمن‌ برای بیمارن سرپایی که در همان روز ویزیت در مطب انجام‌پذیر است.
● مقدمات درمان با لیزر
براساس شرایط بیمار و نوع درمان و نوع لیزری که استفاده می‌شود، ممکن است متفاوت باشند اما به طور معمول کرم بی‌حس‌کننده موضعی، آرام‌بخش و برحسب نیاز بی‌هوشی عمومی تجویز می‌شود. زمان لازم برای لیزر برنده تمام صورت یک تا دو ساعت است و به طور کامل به محل و مقدار ضایعه بستگی دارد. پس از لیزر درمانی، به‌ویژه لیزرهای برنده و تهاجمی تا یک هفته پوست با بانداژ جراحی بسته می‌شود و کرم‌های چرب و مرطوب‌کننده برای پانسمان استفاده می‌شود. پس از لیزر و بهبود زخم حاصل از آن، دلمه تشکیل می‌شود که باید با رعایت شرایط بهداشتی و ضدعفونی از آن مراقبت کنیم. عوارض لیزرهای غیرتهاجمی بسیار کم است و چند دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد و قرمزی مختصر پس از چند ساعت بهبود می‌یابد و می‌توان بلافاصله از آرایش استفاده کرد.
● عوارض لیزردرمانی
با دستگاه‌های جدید لیزر و با وجود مهارت و تجربه پزشک، عوارض کمی به علت کار با لیزر مشاهده شده است. اما باید مطمئن شوید که پزشک تجربه کافی دارد و عکس‌های بیماران قبلی او را ببینید و از چند نفر که این کار را انجام داده‌اند، درباره خوش‌نام‌ بودن پزشک سوال کنید. هیچ فردی غیر از پزشک حق استفاده درمانی از لیزر را برای دیگران ندارد. در شرایط کنترل نشده، ممکن است سوختگی پوست و عفونت ناشی از زخم پیش آید که کارهای درمانی بعدی را مشکل‌ساز می‌کند. درد، خون‌ریزی و تورم ممکن است وجود داشته باشد. اگرچه با روش‌های جدید احتمال آن کم شده است.
داروهای پیش از عمل از خطر تبخال پس از عمل لیزر پیشگیری می‌کند. قرمزی پوست صورت تا چند هفته پس از عمل می‌ماند و حتی تا چند ماه ممکن است طول بکشد. در مجموع، لیزرهای غیرتهاجمی عوارض کمتری دارند و به همین علت محبوب‌ترند.

منبع : روزنامه سلامت