۳ نوامبر سال ۲۴۵ ــ سالروز ایجاد شهر قزوین به دستور شاپور اول

سوم نوامبر سال ۲۴۵ میلادی شاپور اول شاه وقت ایران از دودمان ساسانی که در دوران زمامداری خود ایران را ابرقدرت اول جهان کرد دستور بنای شهر قزوین را صادر کرد .کار ایجاد این شهر سه سال طول کشید و در اکتبر( جشن های مهرگان) سال ۲۴۸ میلادی پایان یافت. نام قزوین از طایفه ای به همین نام گرفته شده و یونانیان و رومیان باستان و اینک جهانیان دریای مازندران را به نام این طایفه دریای « کاسپین » می خوانند ، زیرا که منطقه محل سکونت این طایفه آریایی تا سواحل غربی آن دریا امتداد داشته است.
شاپور اول در طول حکومت خود چند شهر تازه ساخت که نام او با پیشوند و پسوندهایی بر آنها گذارده شد اما دستور داد که شهرتازه ساز به نام طایفه ای که در آن منطقه سکونت داشت « کسپین» نامیده شود که این نام به مرور زمان به صورت قزوین در آمده است..
قزوین در سال ۶۴۴ میلادی به دست اعراب مسلمان افتاد . در قرن ۱۶ میلادی پایتخت ایران شد و شاه طهماسب صفوی عمارات فراوان در آنجا ساخت ؛ تا این که شاه عباس در سال ۱۵۹۸ میلادی پایتخت را از قزوین به اصفهان ـ شهر مرکزی ایران منتقل ساخت. یکی از علل انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان این بود که درآن شهر ، سران قزلباش مادر شاه عباس را کشته و جسدش را به بیابان افکنده بودند و اقامت در قزوین باعث می شد که هر لحظه قتل فجیع مادر در ذهن او تداعی و وی را متاثر کند.
قزوین در جریان دو جنگ جهانی اول و دوم به اشغال خارجی درآمد و در سپتامبر ۱۹۴۱ توسط هواپیماهای شوروی بمباران شد . رضاخان میر پنج( سرتیپ ) از همین شهر عزم تسخیر تهران و برانداختن دولت ( کودتا ) کرد. این شهر تاریخی اخیرا مرکز استانی به همین نام شده است.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز