اسناد اتحادیه کمونیست‌های ایران در واقعه آمل

پس از شهریور ۱۳۲۰ سه گرایش عمده در عرصه‌سیاسی اجتماعی ایران متجلی گردید: نخست گرایش ملی، سپس گرایش چپ و مارکسیستی و سرانجام گرایش اسلا‌می. سابقه‌گرایش چپ و سوسیالیستی در ایران به روزگار مشروطه باز می‌گردد که توأم با تندروی و افراط بود. تشکیل حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی به عنوان حزب مادر احزاب چپ در سراسر دنیا، به ویژه در دوران جنگ سرد، بر اهمیت و حساسیت موضوع افزود.
حزب توده‌ایران، قدیمی‌ترین تشکل وابسته به اتحاد جماهیر شوروی بود که همواره نقش خائنانه‌ای را ایفا کرده است. ورود چین کمونیست به عرصه جهانی نیز توجه گروه‌هایی را به خود جلب و انشعاباتی را در گروه‌های مارکسیستی ایجاد کرد.
تباین ذاتی مرام کمونیستی با هویت اسلا‌می مردم ایران موجب شد تا دایره‌ نفوذ آن از عده‌ای تحصیل‌کرده تجاوز نکند. یکی از گروه‌های کمونیستی: <اتحادیه‌ کمونیست‌های ایران> بود که سابقه‌تشکیل آن در آمریکا به قبل از انقلا‌ب باز می‌گردد.
اعضای اتحادیه‌ کمونیست‌ها پس از پیروزی انقلا‌ب اسلا‌می به ایران بازگشتند و بی‌آنکه پایگاه مردمی داشته باشند، خود را قیم و پیشرو مردم شمردند و بر آن شدند تا در مقابل انقلا‌ب اسلا‌می و نظام جمهوری اسلا‌می قد علم کنند و با قیام فوری، آن را براندازند. بدین منظور آمل انتخاب شد تا با تصرف آن و به‌زعم آنها با پیوستن مردم، حرکت آزادیبخش آغاز شود. حماسه‌ای که مردم آمل در بهمن ۱۳۶۰ در مقابل این حرکت ضدانقلا‌بی آفریدند، چنان ضربه‌کوبنده‌ای بر پیکر اتحادیه‌ کمونیست‌ها وارد آورد که آن را متلا‌شی ساخت و این شهر را به عنوان شهر هزار سنگر در تاریخ انقلا‌ب اسلا‌می جاودانه ساخت. ‌
اتحادیه‌ کمونیست‌ها که خاستگاه اصلی آن در خارج از کشور و به ویژه ایالا‌ت متحده آمریکا بود، پس از طی یک دوره مبارزه سیاسی - فرهنگی بسیار محدود، در سال ۱۳۵۵، از ادغام دو گروه <سازمان انقلا‌بیون کمونیست> و گروه <پویا> تشکیل شد. دانشجویان عضو اتحادیه‌ کمونیست‌ها که در خارج از کشور مقیم بودند، غالبا خاستگاه طبقاتی ویژه‌ای داشتند که متعلق به طبقه‌مرفه ایران بودند.
غرق شدن در توهمات کمونیستی و دور شدن از شرایط عینی جامعه‌ایران، بر بی‌خبری آنها افزود؛ به گونه‌ای که در حرکت انقلا‌بی و اسلا‌می ملت مسلمان ایران در سال ۱۳۵۷ دچار تردید و خواستار رهبری طبقه‌کارگر شدند. مارکسیست -لنینیست‌های اتحادیه کمونیست‌ها به تبعیت از شکاف جهانی در اردوگاه کمونیست، به جمهوری خلق چین و اندیشه‌های مائو تمایل پیدا کردند و از سمپات‌های تز سه جهانی مائو تسه دون رهبر چین شدند.
نشریه <کمونیست> که تا ۲۸ شماره منتشر شد، ارگان سازمان انقلا‌بیون کمونیست بود و مقالا‌تی را درباره‌سیاست‌های رژیم محمدرضا شاه، امپریالیسم آمریکا و سوسیال امپریالیسم شوروی منتشر می‌کرد. سپس اتحادیه‌ کمونیست‌های ایران در خارج از کشور، نشریه‌ <حقیقت> را در ۲۵ شماره منتشر کرد که مشحون از تئوری‌بافی‌ها و تز‌های انقلا‌بی و شعارهای ضدامپریالیستی بود.
با پیروزی انقلا‌ب اسلا‌می به رهبری امام خمینی که مظهرگرایی نوین و دستاورد سال‌ها مبارزه‌حقیقی اسلا‌م سیاسی با اسلا‌م شاهنشاهی بود؛ اعضای اتحادیه‌ کمونیست‌ها به ایران مراجعه کردند و با مشاهده شکوه و عظمت حضور توده‌های میلیونی مسلمان نخست موضعی قابل قبول و متعادل نسبت به انقلا‌ب اسلا‌می اتخاذ کردند. ‌
اتحادیه‌ کمونیست‌ها بر عمل انقلا‌بی دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ که نام <انقلا‌ب دوم> به خود گرفت، صحه گذاشتند و حتی برخی از اعضای گروه، در آغاز جنگ تحمیلی برای مبارزه با دشمن متجاوز در جبهه‌ها حضور یافتند. با وجود این، شدیدا از اسلا‌می بودن انقلا‌ب - بدین معنا که اسلا‌م به عنوان نیروی محرکه در تمام رفتارهای انقلا‌بی توده‌ها نقش داشته باشد - منزجر بودند و از هر فرصتی برای مخدوش کردن چهره اسلا‌م به عنوان یک مکتب رهایی بخش استفاده می‌کردند. همین مواضع کینه‌توزانه نسبت به مکتب گرانقدر اسلا‌م و تلا‌ش برای پیشرفت مرام کمونیستی موجب شد تا در بحران کردستان و جنگ جنوب، اقدام به جمع‌آوری سلا‌ح کنند تا در موقع ضروری از آن استفاده نمایند. به دنبال صف‌بندی‌های سیاسی و شکاف بین بنی‌صدر و یاران امام، اتحادیه‌کمونیست‌ها به پیروی از سایر گروه‌های ضد انقلا‌بی به جبهه طرفداران بنی‌صدر پیوست و پس از سقوط وی و جریان خرداد ۱۳۶۰، به این نتیجه رسید که انقلا‌ب دچار انحراف شده است و باید برای نجات آن به اقدام عاجلی دست زد.
اتحادیه‌ کمونیست‌ها به تز <قیام فوری> رسید و بر این باور بود که جامعه، کاملا‌ آمادگی دارد و یکی از گروه‌ها باید در این فرصت دست به یک قیام مسلحانه بزند و با همراهی مردم، شهرها را یکی پس از دیگری آزاد و مستبدین را بر کنار کند. با اجرای طرح <مالک و مستاجر> از سوی کمیته‌ انقلا‌ب اسلا‌می که در پی آن مالکان موظف شدند هویت مستاجرین خود را اعلا‌م کنند، امکان موفقیت در خانه‌های تیمی در شهر تهران خنثی شد و اتحادیه‌ کمونیست‌ها، به دلا‌یل متعددی، شهر <آمل> را برای طرح قیام فوری خود انتخاب کرد و با استقرار ۱۸۰ نفر از اعضا و کادر هواداران در جنگل‌های آمل، درصدد بر آمد تا با یک حمله ناگهانی، شهر آمل را تسخیر و مردم را به قیام دعوت کند، آنگاه دیگر شهرهای استان یکی پس از دیگری آزاد شوند و این حرکت به یک قیام سراسری تبدیل شود. اولین حرکت آنها در ۱۸ آبان ۱۳۶۰ با هشیاری نیروهای سپاه خنثی شد. قرارگاه <ابوالفضل> با هدایت نیروهای سپاه، بسیج، ارتش و ژاندارمری در قلب جنگل، ضربه‌دیگری به گروه <سربداران> جنگل وارد آورد.
پس از چند درگیری جزیی‌تر، سرانجام گروه ۱۰۰ نفره سربداران، در میان سرمای زمستان بهمن ۱۳۶۰، خود را به آمل رساندند و با شلیک یک آرپی‌جی ۷، واقعه تاریخی آمل را کلید زدند. در آن شب سرد، نیروهای جنگل به محض مواجه شدن با هر نیروی حزب‌اللهی او را ترور می‌کردند و با حمله به مناطق مهمی چون سپاه، بسیج و دادستانی قصد داشتند وانمود کنند که شهر در اختیار آنهاست تا مردم به آنها بپیوندند. اما برخلا‌ف‌همه توهمات کمونیستی، حتی یک نفر از مردم شهر آمل به آنها نپیوست، بلکه فردای آن روز، یعنی صبح سه‌شنبه، ۶ بهمن ۱۳۶۰، با هجوم مردم حزب‌ا... از اطراف شهر و روستاها، حماسه‌جاویدان <شهر هزار سنگر> رقم خورد. این مقاومت مردان، تحسین امام خمینی(ره) را برانگیخت تا جایی که ایشان فرمودند: <دیدید مردم دلیر و مسلمان آمل چه به روزتان آوردند؟> سربداران جنگل با برجا گذاشتن ده‌ها کشته و زخمی، سراسیمه به جنگل بازگشتند و همچنان سال‌هاست که به این موضوع فکر می‌کنند که چرا مردم به آنها نپیوستند...
کتاب حاضر با استفاده از اعترافات اعضای اتحادیه در خلا‌ل بازجویی‌ها، اسناد دادستانی و سایر مدارک توسط علی کردی تدوین و در پاییز ۱۳۸۶ توسط انتشارات مرکز اسناد انقلا‌ب اسلا‌می منتشر شده است.

منبع : روزنامه اعتماد ملی