تکیه گاه صبر و نماز

وَ اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاهِٔ اِنَّها لَکَبِیرَهٔ إِلاَّ عَلَی الْخاشِعِین؛
از شکیبایی و نماز یاری جویید و به راستی این [کار] گران است، مگر بر فروتنان
(سوره بقره‎/ آیه ۴۵)
▪ دانشمندان یهود، با وجود آگاهی از آثار نبوت پیامبر اسلام، از اعتراف به این موضوع خودداری می کردند؛ مبادا مردم به رسول خدا ایمان آورند و آنان ریاست خود را از دست بدهند. خداوند ضمن سرزنش این گروه، از آنان می خواهد در برابر این مشکل (دنیا و مقام دوستی) از «صبر» و «نماز» کمک بگیرند.
▪ هر یک از ما انسان ها در زندگی با مشکلات فراوان روبه رو هستیم و گاه از حل آنها درمی مانیم. قرآن کریم راه حل را دو چیز می داند: ۱) صبر و شکیبایی؛ ۲) یاد خدا و نماز. در واقع دو عامل از درون و بیرون انسان به کمک او می آیند و او را از زمین خوردن نجات می دهند. کسی که از یک سو، نفس خود را برای مقابله با سختی ها آماده کرده و برای پیروز شدن بر آنها، نوشداروی صبر را بنوشد و از سوی دیگر، به نیروی نامتناهی و تکیه گاه فرونریختنی یاد (الله) رو کند، به قله رهایی از مشکل دست خواهد یافت.
▪ نماز اوج یاد خدا (‎/ . . و لَذِکرُ اللهِ اکبرُ) و تکیه گاهی بزرگ (و إیاک نَستَعینُ) برای بندگان است.
▪ گرچه بسیاری از غیر مؤمنانِ به خدا نیز از سلاح صبر بهره می گیرند ولی سلاح نماز و یاد خدا نصیب کسانی می شود که در دل، خدا را بزرگ بدارند و نیرو و اراده خویش را در برابر خواست او ناچیز ببینند. ایمان به نیرویی برتر از همه نیروها، انسان را از فروماندن در اسباب ظاهری رهانده و به او امیدی دوچندان می بخشد.
▪ راز پیروزی مسلمانان صدر اسلام در همین دو نکته نهفته است: صبر بر سختی ها و آزاری که از سوی مشرکان بر آنان وارد می شد و دیگر، ایمان راسخ و یاد خدا در همه حال.
▪ برخی روایات، روزه را مصداق و نمونه روشن صبر دانسته اند؛ شاید به این دلیل که روزه دار با تحمل گرسنگی و تشنگی و دوری از دیگر کارهایی که روزه را باطل می کند، روحی مقاوم و پایدار در برابر مشکلات می یابد.
▪ از امام صادق (ع) نقل شده که فرمود: «هنگامی که با غمی از غمهای دنیا روبه رو میشوید وضو گرفته، به مسجد بروید، نماز بخوانید و دعا کنید، زیرا خداوند دستور داده «وَ اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاهِٔ». سیره پیامبر خدا و دیگر امامان معصوم (ع) نیز چنین بوده و آن بزرگواران برای رفع گرفتاری ها از روزه و نماز کمک می گرفته اند.


[مهدی ملک محمدی ]

منبع : روزنامه ایران